İslam ceza hukukunda caydırıcılık
Deterrence in Islamic law
- Tez No: 966891
- Danışmanlar: PROF. ŞAHBAN YILDIRIMER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Caydırıcılık, Hikmet, Had, Kısas, Ta'zir, Tövbe, Şüphe, Deterrence, The Divine Wisdom, Had, Qisas, Tazir, Repentance, Doubt
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: İslami Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
İslam hukukunda zarûrât-ı hamse olarak adlandırılan din, can, akıl, nesil ve malın korunması temel amaçlardır. Bu maslahatları dünyada koruyan eyleme dönük araçlar ise caydırıcı cezalardır. İslam hukukunda cezalar, faydacı ve geleceğe dönük bir yapı sergiler. Bütün ceza türlerinde birincil amaç caydırıcılıktır. Bununla birlikte caydırıcılık yalnızca hukuki normlara dayanmaz. Kökleşmiş ahlaki normlar ve vahiy kaynaklı hükümlerin sağladığı güçlü bir içsel denetimle desteklenir. Dolayısıyla İslam ceza hukukunda caydırıcılık, ceza tehdidinin yanı sıra dinî ve ahlaki bilinç ile şekillenir. Had ve kısas cezaları, caydırıcılığın kesinlik, hızlılık ve şiddet unsurlarının tamamını bünyesinde barındırır. Ta'zîr cezaları ise hâkimin takdir yetkisinde olduğu için kesinlik ilkesine yeterince uyum sağlamaz ve had cezasının miktarını geçmesi caiz görülmediği için sınırlı bir caydırıcı etkiye sahiptir. Had ve kısas cezalarında genel caydırıcılık işlevi, ta'zir cezalarında ise özel caydırıcılık işlevi ön plana çıkmaktadır. İslam hukukçuları, ceza hukuku konularının neredeyse tamamında caydırıcılığın hangi koşullar altında etkili olabileceğini, kapsam ve sınırlarını tartışmışlardır.
Özet (Çeviri)
In Islamic law, the protection of religion, life, mind, progeny, and property, referred to as the essential requirements (zaturat-i hamsa), are the primary objectives. The action-oriented tools that protect these interests in the world are deterrent punishments. In Islamic law, punishments exhibit a utilitarian and future-oriented structure. The primary purpose of all punishments is deterrence. However, deterrence is not solely based on legal norms. It is supported by a strong internal control provided by deeply rooted moral norms and divinely inspired rulings. Therefore, deterrence in Islamic criminal law is shaped by religious and moral awareness, as well as the threat of punishment. Hadd and retaliation punishments embody all the elements of deterrence: certainty, swiftness, and severity. Ta'zir punishments, on the other hand, fall short of the judge's discretion, thus failing to fully comply with the principle of finality and, because exceeding the hadd penalty is not permissible, have a limited deterrent effect. The general deterrent function of hadd and retaliation punishments is prominent, while the specific deterrent function of tazir punishments is prominent. Islamic jurists have discussed the conditions under which deterrence can be effective, its scope and limits in almost all criminal law matters.
Benzer Tezler
- İslam ceza hukukunda suçlu psikolojisi
Criminal psychology in Islamic criminal law
MELAHAT HALE ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇEKER
- Fıkıh teori ve uygulamasında yargılama ve infazın aleniliği (Erken dönem ve Osmanlı örneği)
The publicity of trial and execution in theory and practice of Islamic law (The example early period and Ottoman)
BETÜL ACAR
Doktora
Türkçe
2020
Hukukİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BARDAKOĞLU
- İslâm ceza hukukunda fitne
Fitna in Islamic criminal law
GÜLİSTAN İSEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL SALMAN
- Akıl ve ruh hastalarının İslam Ceza Hukukunda ceza ehliyetleri
Criminal capacity of mentally disordered people in İslamic Law
EMEL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN GÜMAN
- İslam Ceza Muhakemesi Hukukunda kısas cezasının yürürlüğünü etkileyen faktörler
Factors affecting applicability of the retaliation according to Criminal Procedure in Islamic Law
NURCAN SOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT İLTAŞ