Sel afetine karşı alınabilecek önlemlerin kentsel ölçek ve farklı yapı tipolojileri üzerinden karşılaştırılmalı analizi
Comparative analysis of precautions against flood disaster on urban scale and different building typologies
- Tez No: 966894
- Danışmanlar: PROF. DR. ASENA SOYLUK, DOÇ. DR. ZERRİN FUNDA ÜRÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Doğal afet olarak tanımlanan felaketler, küresel ölçekte hem can hem de mal kaybına neden olan büyük sorunlara neden olmaktadır. Geçmişten günümüze sel afeti de sürekli ve önemli boyutlarda hasarlara sebebiyet vermektedir. Dünyanın hemen her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de kolayca afete dönüşerek büyük tahribata neden olan bir doğal tehlike olan sel afeti, tez kapsamında problem olarak tanımlanmış ve mimarideki sele dayanıklı yapı tasarımındaki eksiklikler göz önünde bulundurularak sel kaynaklı afetlerin önlenmesine ve sel zararların azaltılmasına yönelik önlemlerin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Çalışma kapsamında öncelikle afet ve sel kavramaları üzerine literatür taraması yapılmış, sonraki bölümde ise sele dayanıklı yapı ve çevresi için tasarım ilkeleri ele alınarak veriler derlenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda kılavuz oluşturularak selin önlenmesi ve sel sonrası normal hayatı dönüşün hızlandırılmasını sağlayan önerilere yer verilmiştir. Alan çalışması kapsamında, Amasya ilinin genel özellikleri yansıtıldıktan sonra DSİ tarafından yayınlanan 50, 100 ve 500 yıl yinelemeli taşkın hidrografına göre büyük taşkınların olabileceği öngörülen Yalıboyu Evleri ve çevresi üzerinden kentsel ölçekte (tanımlı-tanımsız alanlar, ulaşım arterleri ve tarihi-tarihi olmayan yapılar) sele karşı alınabilecek önlemler sunulmuştur. Sonrasında ise kotu diğer yapılara oranla daha düşük olan ve olası sel afetinden ilk olarak etkilenebileceği düşünülen Hazeranlar Konağı üzerinden sel sularının öngörülen yüksekliği baz alınarak aşama aşama mimari çözüm önerileri geliştirilmiştir. Son olarak, yeni inşa edilecek yapılar için örnek bir sele dayanıklı yapı ve çevresi tasarımı oluşturulan kılavuz çerçevesinde sunulmuştur. Kent ölçeğinden başlayarak üç farklı yapı tipolojisi (tarihi yapı, tarihi olmayan yapı ve yeni inşa edilecek yapı) üzerinde sele karşı alınabilecek önlemler sunulmuş ve karşılaştırma yöntemi kullanılarak değerlendirme bulunulmuştur. Sonuç olarak; kentte, kent ögelerinde ve yapılarda sel afetinin tahribatını minimumda tutmak için sele dayanıklı çözüm önerilerinin geliştirilmesi önem arz etmektedir. Önerilen çözüm önerileri, ilgili meslek gruplarınca, belediye ve idari mercilere sunulmalı ve uygulanmaya başlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
Disasters defined as natural disasters cause major problems that result in both loss of life and property on a global scale. From the past to the present, floods have also caused continuous and significant damage. Like in most parts of the world, floods are a natural hazard that can easily turn into a disaster and cause major destruction in Turkey. Within the scope of this thesis, floods have been defined as a problem, and measures to prevent flood-related disasters and reduce flood damage have been targeted, taking into account the shortcomings in flood-resistant building design in architecture. Within the scope of the study, a literature review was first conducted on the concepts of disasters and floods, and in the following section, design principles for flood-resistant buildings and their surroundings were discussed and data was collected. Based on the data obtained, a guide was created, which includes proposals for preventing floods and accelerating the return to normal life after a flood. In the field study, after reflecting the general characteristics of Amasya province, flood prevention measures were presented for the Yalıboyu Houses and their surroundings, where major floods are predicted based on the 50, 100, and 500 year flood hydrographs published by the DS, at an urban scale (defined and undefined areas, transportation arteries, and historical and non-historical buildings) Subsequently, architectural solutions were developed in stages based on the predicted floodwater levels for the Hazeranlar Konağı, which has a lower elevation than other structures and is therefore likely to be affected first by a potential flood disaster. Finally, a guide was created for the design of a flood-resistant building and its surroundings, which will serve as a model for new constructions. Starting from the city scale, measures that can be taken against floods were presented for three different building typologies (historic buildings, non-historic buildings, and new buildings to be constructed) and evaluated using a comparison method. As a result, it is important to develop flood-resistant solution proposals to minimize the damage caused by floods in cities, urban elements, and buildings. The proposed solutions should be presented to the relevant professional groups, municipalities, and administrative authorities and they should be implemented.
Benzer Tezler
- Türkiye'de sel afetinden etkilenen yerleşmelerin coğrafi dağılışı, nedenleri ve planlamaya esas çözüm önerileri
The geographical dispersion of the settlements affected by flood disaster in turkey, reasons and the solution advices concerning to planning
İLKİM OBA
- Osmanlı Devleti'nin son döneminde Aydın vilayeti'nde çekirge istilaları
Invansion of grasshoppers in province of Aydın in the last period of Ottoman Empire
MERVE AYDIN
- Comprehensive flood risk assessment and identification of the potential flood mitigation strategies
Kapsamlı bir taşkın risk değerlendirmesi ve olası risk azaltma stratejilerinin belirlenmesi
ÖMER EKMEKCİOĞLU
Doktora
İngilizce
2022
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZGER
- Doğal afetlerde arama ve kurtarma çalışmalarının afet özelliğine göre belirlenmesi
Identification of search and rescue operations in natural disasters according to the feature of disaster
FATİH KOCALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Deprem MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiDeprem Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇELİK TATAR
- Value of information obtained using structural health monitoring of an rc bridge subjected to seismic hazard
Deprem tehlikesine maruz kalan bir betonarme köprü için yapısal sağlık izleme yöntemiyle elde edilen verilerin değeri
SIAMAK TAHAEI YAGHOUBI
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDeprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. UFUK YAZGAN