Öz düzenleme ve öz bilinç davranışlarını geliştirme açısından ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin incelenmesi
Investigating the capacity of texts from secondary school Turkish language course books to promote self-regulation and self-awareness behaviors
- Tez No: 966897
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLGİNER ONAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde yer alan öz düzenleme ve öz bilinç davranışlarını geliştirmeye uygun dolaylı yaşantıları metin türlerine ve sınıf düzeylerine göre tespit etmek amacıyla yapılan bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Bu çalışmada kullanılan dokümanları Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2023-2024 eğitim öğretim yılında okutulması önerilen ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf) Türkçe ders kitaplarında yer alan 160 metin oluşturmaktadır. Dinleme ve serbest okuma metinlerinin dâhil edildiği bu çalışmada içerik analizi yapılmıştır. İncelenen 4 sınıf düzeyinde toplam 103 adet öz bilinç ve 135 adet öz düzenleme davranışına rastlanmıştır. Sınıf düzeylerine göre öz düzenleme davranışı en yüksek 7. sınıf Türkçe ders kitabı (f=42) olup, bunu sırasıyla 6. sınıf (f=35), 5. sınıf (f=34) ve 8. sınıf (f=24) ders kitabı izlemiştir. Öz bilinç davranışlarında ise sıralama 7. sınıf (f=42) ile başlamış, ardından 6. sınıf (f=25), 5. sınıf (f=19) ve 8. sınıf (f=17) takip etmiştir. Metin türlerinde ise toplamda en fazla öz düzenleme davranışı hikâye edici metinlerde (f=81) görülürken, bilgilendirici metinler (f=44) ve şiir türündeki metinler (f=10) bunu izlemektedir. Öz bilinç davranışlarında ise hikâye edici metinler (f=60) ilk sırada yer alırken, bilgilendirici metinler (f=28) ve şiir türündeki metinler (f=15) bu sıralamayı takip etmektedir. Araştırma sonucunda, öz düzenleme davranışlarının özellikle 7. sınıf ders kitaplarında daha yoğun olarak görüldüğü, 6. ve 5. sınıflarda ise orta düzeyde yer aldığı, 8. sınıfta ise daha az bulunduğu tespit edilmiştir. Benzer biçimde, öz bilinç davranışları da 7. sınıf metinlerinde en yüksek düzeyde iken, diğer sınıflarda kademeli olarak azalmaktadır. Metin türleri açısından incelendiğinde, hem öz düzenleme hem de öz bilinç davranışlarının en çok hikâye edici metinlerde yer aldığı, bilgilendirici metinlerde orta düzeyde, şiir türünde ise daha sınırlı olduğu görülmüştür. Bu bulgular göz önünde bulundurulduğunda, ders kitaplarındaki bu davranışların öğrencilerin gelişimini desteklediği, ancak metinlerde yer alan öz düzenleme ve öz bilinç davranışlarının pedagojik bir amaç doğrultusunda sistematik olarak yer almadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study employs a document review, a qualitative research method, to explore vicarious experiences aimed at improving students' self-regulation and self-awareness behaviors in texts from secondary school Turkish language course books. The documents analyzed in this study included 160 texts in secondary school Turkish language course books (for the 5th, 6th, 7th, and 8th grades) recommended by the Board of Education for the 2023-2024 academic year. This study conducts a content analysis of these listening and extensive reading texts. It identifies a total of 103 self-awareness and 135 self-regulation behaviors in the 4th-grade course books. By grade level, self-regulation behaviors are most prevalent in the 7th-grade Turkish course books (f=42), followed by 6th grade (f=35), 5th grade (f=34), and 8th grade (f=24), respectively. Also, self-awareness behaviors are most prevalent in the 7th-grade books (f=42), followed by 6th grade (f=25), 5th grade (f=19), and 8th grade (f=17). By text type, self-regulation behaviors are most prevalent in narrative texts (f=81), followed by informative texts (f=44), and poetry texts (f=10). Likewise, self-awareness behaviors are most frequent in narrative texts (f=60), informative texts (f=28), and poetry texts (f=15). The findings show that self-regulation behaviors are most prevalent in the 7th-grade Turkish course books, followed by the 6th-grade and 5th-grade Turkish course books, and least prevalent in the 8th-grade Turkish course books. Similarly, self-awareness behaviors are most evident in 7th-grade texts and gradually become less prominent in texts from other grades. Self-regulation and self-awareness behaviors are most frequently found in narrative texts, while they are less common in informative and poetry texts. These findings demonstrate that these behaviors in the course books supported the development of the students, but self-regulation and self-awareness behaviors in these books fail to align with a pedagogical goal.
Benzer Tezler
- Okul öncesi çocuklarda davranış yönetimi ve manevi yaklaşım: Dua deneyimi ve sosyal davranış ilişkisi
Behavior menagement and spiritual approach i̇n pre - school age children: Prayer experience and social behavior relation
ESRA AYDINBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZNUR ÖZDOĞAN
- An analysis on the relationship between self-concept and performance in terms of psychosocial factors
Benlik kavramı ile performans arasındaki ilişkinin psikososyal faktörler açısından incelenmesine yönelik bir analiz
CEM GÜNEY ÖZVEREN
- Öz düzenleyici öğrenmeye yönelik değerler eğitimi programının öğrencilerin akademik başarı, demokratik tutum ve yaşam boyu öğrenme kazanım algıları üzerine etkisi
The effect of values education curriculum based on self regulated learning on students' academic achievements, democratic attitudes, life long learning competency perceptions
RUKİYE AYDOĞAN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM GÜNDOĞDU
- Erişkinlerde sosyal medya bağımlılığı, öz bilinç ve sürekli kaygı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between social media addiction, self-consciousness and trait anxiety among adults
İSMAİL ANIL USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT
- Yabancı dil öğretmen adaylarının yabancı dil öğretimi sorumluluk algıları
Pre-service foreign language teachers' perceptions of responsibility for foreign language teaching
BİLGE AKINCI
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ÇETİN
