Yağlı tohum çekirdekleri ve çekirdek kabuklarının katalitik süperkritik akışkan ekstraksiyonu
Catalytic supercritical fluid extraction of oilseeds kernels and shells
- Tez No: 96696
- Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN DEMİRBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Yağlı Tohum Çekirdek Kabuklan, Süperkritik Akışkan Ekstraksiyonu, Katalizör, Fraksiyonlama, GC-MS Analizi VI, Oilseed Kernels and Shells, Supercritical Fluid Extraction, Catalyst, Fractionation, GC-MS Analysis vn
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 735
Özet
ÖZET Bu çalışmada Türkiye kökenli üç yağlı tohum bitkisi olan findık, zeytin ve ayçiçeğinin çekirdek ve çekirdek kabuklan kullanıldı. Çalışma iki bölüm halinde planlandı. İlk bölümde bu numunelerden ilgili standartlara göre hazırlanan test örnekleri KOH ve K2CO3 katalizörleri kullanılarak, çözücü olarak su, aseton ve metanolün kullanıldığı süperkritik akışkan ekstraksiyonuna tabi tutuldu. Çeşitli katalizör/numune oranlarında gerçekleştirilen ekstraksiyonların verim yüzdeleri hesaplandı ve grafiğe geçirildi. Bu kısımda ekstraksiyon çözücülerine göre sıcaklık su için 384,4±5 °C, aseton için 245, 1±5 °C ve metanol için 250, 1±5 °C olarak seçilirken kullanılan katalizör/numune oranlan da 1/5, 2/5, 3/5, 4/5 ve 5/5 olarak ayarlandı. Katalitik deneylerde KOH katalizörünün K2C03!e göre daha etkili olduğu, en yüksek ekstraksiyon veriminin de çözücü olarak su kullanıldığında elde edildiği bulundu. Aseton ve metanol'ün ekstraksiyon çözücüsü olarak kullanıldığı deneylerde hem KOH için hem de K2CO3 için en yüksek verim zeytin çekirdeği numunesinden elde edildi. Katalitik olmayan ekstraksiyonlarda da genelde en yüksek verimin yine zeytin çekirdeği numunesinden elde edildiği fakat katalizörsüz olarak en yüksek verimin süperkritik su- ayçiçeği numunesinden elde edildiği bulundu (% 85,6). Çalışmanın ikinci bölümünde her numune için KOH katalizörü kullanılarak (5/5) oranında) elde edilen süperkritik ekstraktlar sıvı-sıvı ekstraksiyonu yoluyla fraksiyonlandı ve GC-MS birleşik sistemiyle analiz edildi. Her bir numuneden elde edilen toplam petrol eteri çözünenlerinin tam kuru numune üzerinden findık için % 5,5, zeytin için % 22,5 ye ayçiçeği için % 9,8 olduğu bulundu. Fındık numunesinden elde edilen yağ asidi bileşimininin % 86,4'ünün doymamış, % 13,6'sının doymuş, zeytin numunesinden elde edilenin % 89,3'ünün doymamış, % 10,7'sinin doymuş ve ay çiçeğinden elde edilenin ise % 88,2'sinin doymamış, % 11,8'inin doymuş yağ asitlerinden oluştuğu bulundu. Fındık ve zeytin numunelerinin yağ asidi bileşimlerinde % 80,0 ve % 74,2 ile en fazla Oleik asit bulunurken ayçiçeği numunesinde % 67,7 ile en fazla Linoleik asit bulundu.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Catalytic Supercritical Fluid Extraction of Oilseeds Kernels and Shells In this study, kernels and shells of three oilseed plants, hazelnut, olive and sunflower from Turkey were used. The study was planned in two parts. In the first part, test samples made from these plants according to related standard methods were subjected to supercritical fluid extractions by using KOH and K2CO3 as catalysts and water, acetone and methanol as extraction solvents. The extraction yields of samples carried out at various catalyst/sample ratios were calculated and plotted vs catalyst/sample ratios. In this part, extraction parameters were adjusted as follows: extraction temperatures for water, acetone and methanol were 384,4±5 °C, 245, 1±5 °C and 250, 1±5 °C respectively, catalyst/sample ratios used were 1/5, 2/5, 3/5, 4/5 and 5/5. In catalytic runs, it was found that KOH catalyst was more effective than K2CO3 catalyst and maximum extraction yield was obtained supercritical-water extractions. In supercritical acetone and methanol extractions maximum extraction yields were obtained from olive kernel samples. In non-catalytic runs, in general maximum extraction yields were also obtained from olive kernel samples, but in this section the highest extraction yield was obtained supercritical-water extraction of sunflower seed shells samples (85,6 %). The second part of the study, supercritical extracts obtained from each sample by using KOH catalyst (at 5/5 catalyst/sample ratio) were fractionated by liquid-liquid extractions and analyzed with GC-MS coupled systems. Total petroleum ether soluble materials were calculated for hazelnut, olive and sunflower samples as 5,6 %, 22,5 % and 9,8 % respectively. Total fatty acid composition of extracts obtained from hazelnut, olive and sunflower samples were calculated as follows: for hazelnut samples 86,4 % unsaturated, 13,6 % saturated, for olive samples 89,3 % unsaturated, 10,7 % saturated and for sunflower samples 88,2 % unsaturated and 11,8 % saturated. In hazelnut and olive samples major fatty acid was found to be Oleic acid (80,0 % and 74,2 % respectively) but in sunflower samples, major fatty acid was found to be Linoleic acid (67,7 %).
Benzer Tezler
- Asma çekirdeklerinin çimlenmesi üzerine sodyum nitroprussid uygulamalarının etkileri
Effects of sodium nitroprusside applications on the germination of vine seeds
ÖZCAN KESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM YAĞCI
- Üzüm çekirdeklerinden enzim destekli sulu ekstraksiyon yöntemi ile yağ eldesi
Production of oil from grape seeds using enzyme-assisted aqueous extraction method
MEHMET ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİleri Teknolojiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEM ÜSTÜN
- Effect of ultrasound and high-pressure homogenization on functional properties of date seed protein
Ultrason ve yüksek basınçlı homojenizasyonun hurma tohum proteininin fonksiyonel özellikleri
MOHAMED ALI MAHMOUD AHMED KELANY
Doktora
İngilizce
2023
Gıda MühendisliğiSakarya ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY YEMİŞ
- Bazı bitkisel yağların karakterizasyonu
Characterization of some vegetable oils
SİBEL ULUATA
Doktora
Türkçe
2010
Gıda Mühendisliğiİnönü ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURHAYAT ÖZDEMİR
- Türkiye'nin bitkisel yağ üretim, tüketim ve dış ticaret politikası
Vegetable oil production, consumption and foreign trade polices in Turkey
ŞERAFETTİN DÜZTEPE