Öz-yeterlik ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin ruhsal belirtilerle ilişkisinin incelenmesi: Binicilik sporu örneği
Examining the relationship of self-efficacy and cognitive emotion regulation strategies with psychological symptoms: The case of equestrian sport
- Tez No: 966989
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ALTUNKAYA ERDOĞMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu tez çalışması, binicilik ile ilgilenen ve binicilik ile ilgilenmeyen bireylerin öz yeterlik, bilişsel duygu düzenleme stratejileri (uyumlu/uyumsuz) ve ruhsal belirti düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Binicilik ile ilgilenen 153, binicilik ile ilgilenmeyen 184, yaş aralığı 18-65 olan toplam 337 gönüllü araştırmaya katılmıştır. Katılımcılara ait veriler Demografik Bilgi Formu, Genel Öz Yeterlik Ölçeği (GÖYÖ), Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği (BDDÖ) ve Kısa Semptom Envanteri (KSE) aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda, SPSS 24.00 programı kullanılarak Ki Kare Bağımsızlık Testi, T Testi, Pearson Korelasyon Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi uygulanmıştır. Bağımsız gruplar t-testi analizi sonuçları, binicilik ile ilgilenenler ve binicilik ile ilgilenmeyenlerin öz yeterlik, uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden pozitif yeniden odaklanma, planlamaya odaklanma, olumlu yeniden değerlendirme ve uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden felaketleştirme puanlarının anlamlı düzeyde farklılaştığını; ruhsal belirti düzeylerinde anlamlı bir fark olmadığını göstermiştir. Binicilik ile ilgilenenlerde öz yeterlik, pozitif yeniden odaklanma, planlamaya odaklanma, olumlu yeniden değerlendirme puanları daha yüksek; binicilik ile ilgilenmeyenlerde ise felaketleştirme puanı daha yüksek bulunmuştur. Korelasyon analizine göre, binicilik ile ilgilenen ve ilgilenmeyenlerin ruhsal belirtileri ile öz yeterlik ve kabul hariç uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejileri (pozitif yeniden odaklanma, planlamaya odaklanma, olumlu yeniden değerlendirme, perspektif içine koyma) arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu saptanmıştır. Yine her iki grubun da ruhsal belirtileri ile uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileri (kendini suçlama, derin düşünme, felaketleştirme, diğerlerini suçlama) arasındaki ilişkilerin pozitif yönde anlamlı olduğu görülmüştür. Regresyon analizine göre ise, binicilik ile ilgilenen ve ilgilenmeyenlerde ruhsal belirti düzeylerindeki artışta genel itibariyle öz yeterlik ve uyumlu stratejilerden planlamaya odaklanma pozitif yönde; uyumsuz stratejilerden felaketleştirme, derin düşünme (ruminasyon), kendini suçlama ve diğerlerini suçlama negatif yönde anlamlı yordayıcılar olarak bulunmuştur. Fakat değişkenlerin anksiyete, depresyon ve somatizasyonu açıklama düzeylerinin, binicilik sporu ile ilgilenenlerde daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the relationship between self-efficacy, cognitive emotion regulation strategies (adaptive/maladaptive), and psychological symptom levels among individuals who engage in equestrian sport and those who do not. A total of 337 volunteers aged between 18 and 65 participated in the study, including 153 who engage in equestrian sport and 184 individuals who do not engage in equestrian sport. Data were collected using a Demographic Information Form, the General Self-Efficacy Scale (GSES), the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ), and the Brief Symptom Inventory (BSI). Based on the data obtained, Chi-Square Independence Test, T-Test, Pearson Correlation Analysis, and Multiple Linear Regression Analysis were conducted using SPSS 24.00. Results of the Independent Samples T-Test indicated that there were statistically significant differences between individuals who engage in equestrian sport and those who do not in terms of self-efficacy, adaptive cognitive emotion regulation strategies such as positive refocusing, refocus on planning, positive reappraisal, and the maladaptive strategy of catastrophizing. However, no statistically significant difference was found in psychological symptom levels between two groups. Individuals engage in equestrian sport had higher scores in self-efficacy, positive refocusing, refocus on planning, and positive reappraisal; whereas those not engage in equestrian sport had higher scores in catastrophizing. According to the correlation analysis, significant negative relationships were found between psychological symptoms and self-efficacy, adaptive cognitive emotion regulation strategies (positive refocusing, refocus on planning, positive reappraisal, putting into perspective), except for acceptance, in both individuals who engage in equestrian sports and those who do not. Also in both groups, significant positive relationships were observed between psychological symptoms and maladaptive cognitive emotion regulation strategies (self-blame, rumination, catastrophizing, blaming others). According to the regression analysis, in both individuals who engage in equestrian sports and those who do not, increases in psychological symptom levels were generally significantly predicted positively by self-efficacy and the adaptive strategy of focusing on planning; and negatively by the maladaptive strategies of catastrophizing, rumination, self-blame, and blaming others. However, it was observed that the explanatory power of the variables for anxiety, depression, and somatization was higher among individuals who engage in equestrian sports.
Benzer Tezler
- Kötü muameleye maruz kalan ergenlerde öz-yeterlik çalışmaları: Bir sistematik derleme
Self-efficacy studies in adolescents subjected to maltreatment: A systematic review
MELİKE TÜRKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyal HizmetHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARIK TUNCAY
- Eighth grade students' emotion regulation strategies during test taking: The role of gender, cognitive appraisal processes, academic self-efficacy, and test anxiety
Sekinci sınıf öğrencilerinin sınav sırasındaki duygu düzenleme stratejileri: Cinsiyet, bilişsel değerlendirme süreçleri, akademik öz-yeterlik ve sınav kaygısının rolü
AYŞEGÜL GÜÇLÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. YEŞİM ÇAPA AYDIN
- Kişi-örgüt değer uyumsuzluğu ile kaygı ilişkisinde duygu düzenleme, özsaygı, özyeterlik değişkenlerinin aracı rolü ve kendini olumlama müdahalelerinin etkisine yönelik bir çalışma
A study on the mediating roles of emotion regulation, self-esteem, and self-efficacy in the relationship between person–organization value incongruence and anxiety, and the effects of self-affirmation interventions
İPEK İZGİALP ÖZEN
Doktora
Türkçe
2025
PsikolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY
- Öğretmen adaylarında bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve akademik özyeterlik arasındaki ilişkinin incelenmesi
Relationship between cognitive emotion regulation strategies and academic self effiiacy on teacher candidates
NERİMAN TUNCALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR OKSAL
- Üniversite öğrencilerinde romantik ilişkilerde bağlanma stilleri, siber flört istismarı, ilişki öz yeterlik inancı ve bilişsel duygu düzenleme becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between attachment styles in romantic relationships, cyber dating abuse, relationship self-efficacy beliefs, and cognitive emotion regulation skills in university students
ZEYNEP ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN DUMAN