Yeni bir Kıssa-i Yûsuf metni: İnceleme-transkripsiyonlu metin-bağlamlı dizin
A new Qissa-i Yûsuf text: Critical analysis- transcription-contextual index
- Tez No: 967082
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞABAN DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 2534
Özet
Kutsal kitaplarda yer alan Hz. Yûsuf'un hayat hikâyesi, Türk edebiyatında mesnevi geleneği çerçevesinde yüzyıllar boyunca şairlerin sanat anlayışı ve üslup özellikleri doğrultusunda işlenmiştir. 13. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar, çoğunlukla mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan bu hikâye; aşk, kıskançlık, sadakat, iffet ve sabır gibi güçlü beşerî duyguları içermesi nedeniyle şairler tarafından tercih edilen bir konu olmuştur. Bu çalışmada, söz konusu anlatı geleneğinin geç dönem örneklerinden biri olarak değerlendirilebilecek, daha önce herhangi bir akademik çalışmaya konu edilmemiş yeni bir Kıssa-i Yûsuf nüshası tanıtılmaktadır. Metin, Prof. Dr. Şaban Doğan'ın özel kütüphanesinde yer alan yazma bir eserin içinde bulunmaktadır ve Hâfız Muhammed b. Muhammed Perçinci tarafından H 1243 / M 1828 yılında kaleme alınmıştır. Çalışmada, eserin müellifi, yazılış tarihi, kullanılan vezin, adlandırma biçimi ve eserin dayandığı kaynaklar ile hikâyenin işleniş tarzı hakkında çeşitli tespitlerde bulunulmuştur. Ayrıca bu yeni nüsha, Erzurumlu Mustafa Darîr'in 14. yüzyılda yazdığı Kıssa-i Yûsuf mesnevisi ile 19. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen bir diğer Yûsuf ve Züleyhâ mesnevisiyle karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada yazı çevirimi yapılan ve adı geçen iki farklı nüsha ile karşılaştırması yapılan metnin, bağlamlı dizini hazırlanarak söz varlığının ortaya koyulması hedeflenmiştir. Metinde yer alan kelimeler alfabetik sıraya göre dizilmiş, her bir kelimenin metin içerisindeki kullanım sıklığı belirtilmiş ve ardından bu kelimelerin bağlam içinde kazandıkları anlamlar açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
The life story of Hz. Yûsuf, which is included in the holy books, has been processed in Turkish literature for centuries within the framework of the masnavi tradition in line with the artistic understanding and stylistic characteristics of the poets. From the 13th century to the 19th century, this story, which was mostly written in the form of masnavi verse, has been a preferred subject by poets because it contains strong human emotions such as love, jealousy, loyalty, chastity and patience. This study introduces a new copy of Kıssâ-i Yûsuf, which can be considered as one of the late examples of this narrative tradition and has not been the subject of any academic study before. The work is included in a manuscript in Prof. Dr. Şaban Doğan's private library and was written by Hâfız Muhammed b. Muhammed Perçinci in 1243 AH / 1828 AD. In the study, various determinations have been made about the author of the work, the date of writing, the meter used, the naming style and the sources on which the work is based and the way the story is processed. In addition, this new copy is analyzed comparatively with Erzurumlu Mustafa Darîr's Kıssa-i Yûsuf masnavi written in the 14th century and another Yûsuf u Züleyhâ masnavi which is estimated to be from the 19th century. The work, which was transliterated and compared with the two different copies mentioned above, was tried to reveal its vocabulary by preparing a contextual index. The words in the work are arranged in alphabetical order, the frequency of use of each word in the text is indicated and then the meanings of these words in the context are explained.
Benzer Tezler
- Siretü'n-nebi (tercümetü'z-zarir) inceleme-metin
Life of prophet (translation of darir)
MUSTAFA ERKAN
Doktora
Türkçe
1986
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiYeni Türk Dili Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ZÜLFİKAR
- Kısas-ı Enbiya (v. 1a-80b) transkripsiyon, inceleme, indeks
Tales of the Prophets (v. 1a-80b) transcribed, to examine, index
ÜMİT AKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NASRULLAH ÖZSOY
- Ali, Kıssa-i Yusuf (H.630/M.1233) inceleme-metin-dizin
Ali, Kıssa-i Yusuf (H.630/M.1233) examination-text-index
ALİ CİN
Doktora
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA ZÜLFİKAR
- Ruşen Eşref - Tevfik Fikret'e Dair hatıralar (metin-inceleme-şahıslar dizini)
The work called of Ruşen Eşref's Tevfik Fikret'e Dair Hatıralar (text-analysis-characters)
ERTAN ENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA UĞURCAN
- Energy aware endurance framework for mission critical aerial networks
Güdümlü havasal ağlar için enerji farkında endürans modeli
YUSUF ÖZÇEVİK
Doktora
İngilizce
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERK CANBERK