Erken dönem uyum bozucu şemalar ile romantik ilişki doyumu arasındaki ilişkide öz şefkatin düzenleyici rolü
The moderating role of self-compassing in the relationship between early madness-disturbing schemas and romantic relationship satisfaction
- Tez No: 967087
- Danışmanlar: PROF. DR. ESRA YANCAR DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Erken Dönem Uyum Bozucu Şemalar, İlişki Doyumu, Öz-Şefkat, Early Maladaptive Schemas, Relationship Satisfaction, Self-Compassion
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Bu çalışma erken dönem uyum bozucu şemalar ile romantik ilişki doyumu arasındaki ilişkide öz şefkatin düzenleyici rolünün incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Erken dönem uyum bozucu şemalar yaşamın erken dönemlerinde oluşum göstererek bireyin ilişkisel döngülerinin kalitesinde kendisini gösteren yerleşik yapılardır. Bireylerin romantik ilişkisel süreçlerine ve ilişki doyumlarına yönelik olarak erken dönem uyum bozucu şemaların muhtemel ilişkisini ve bu ilişkide ruh sağlığı alanında çoğunlukla olumlu bileşenlerle ilişkilendirilen öz şefkatin olası etkisini incelemek, bu değişkenlerin romantik ilişkiler üzerindeki etkileşimini daha bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirmek açısından önem taşımaktadır. Bu araştırmada ''Erken Dönem Uyum Bozucu Şemalar'', ''Öz Şefkat'' ve ''Romantik İlişki Doyumu'' değişkenleri arasındaki ilişki incelenmiştir ve çeşitli demografik değişkenlere göre farklılaşma düzeyleri araştırılmıştır. Araştırma soruları Türkiye'de yaşayan 18-60 yaş aralığında romantik ilişkisi bulunan (evli, nişanlı, sevgili) 513 gönüllü katılımcıya yöneltilmiştir. Katılımcıların 299'u kadın 214'ü erkektir. Araştırmada ''Demografik Bilgi Formu'', ''Young Şema Ölçeği KF3'', ''İlişki Doyum Ölçeği'' ve ''Öz-Duyarlılık Ölçeği'' kullanılarak veriler toplanmıştır. İstatiksel analizler sonucunda erken dönem uyum bozucu şemalar ile öz şefkat arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Öz şefkat ile romantik ilişki doyumu arasında pozitif yönde anlamlı ilişkilerin varlığı görülmüştür. Erken dönem uyum bozucu şemalar bağlamında ''kendini feda'' ve ''yüksek standartlar'' alt boyutları dışındaki tüm şema alanlarının ilişki doyumu ile olan ilişkisinde öz şefkatin düzenleyici rol üstlendiği görülmüştür. Erken dönem uyum bozucu şemalar ile romantik ilişki doyumu arasındaki ilişkide yüksek öz şefkat düzeyi etkileşiminin tampon görevi üstlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında ele alınan demografik değişkenlerin erken dönem uyum bozucu şemalar, öz şefkat ve romantik ilişki doyumunda anlamlı bir farklılık yaratıp yaratmadığının incelenmesi amacıyla ikili gruplamalarda bağımsız örneklem t testi, ikiden fazla gruplamalarda ise tek yönlü Anova analizi kullanılmış ve gözlemlenen anlamlı farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için de Post-hoc analizleri uygulanmıştır. Araştırma bağlamında elde edilen veriler ve araştırmaya dair demografik değişkenlere ilişkin sonuçlar bulgular kısmında açıklanarak ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulguların literatüre ve çiftlerle gerçekleştirilen Şema Terapi müdahalelerinde öz şefkatli yaklaşımın kullanımına yönelik farkındalık oluşturacağı ve alan yazına katkı sağlayacağı ön görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the moderating role of self-compassion in the relationship between early maladaptive schemas and romantic relationship satisfaction. Early maladaptive schemas are established structures that develop early in life and manifest themselves in the quality of an individual's relational cycles. Examining the potential relationship between early maladaptive schemas and relationship satisfaction, as well as the potential impact of self-compassion, which is often associated with positive components in the field of mental health, on these relationships, is crucial for a more holistic perspective on the interaction of these variables on romantic relationships. This study examined the relationship between the variables“Early Maladaptive Schemas,”“Self-Compassion,”and“Romantic Relationship Satisfaction,”and explored the levels of differentiation based on various demographic variables. The research questions were directed to 513 volunteer participants living in Turkey, aged between 18 and 60, who were in romantic relationships (married, engaged, or in a relationship). Of the participants, 299 were female and 214 were male. Data were collected using the Demographic Information Form, the Young Schema Scale SF3, the Relationship Satisfaction Scale, and the Self-Compassion Scale. Statistical analyses revealed significant negative relationships between early maladaptive schemas and self-compassion. Significant positive relationships were found between self-compassion and romantic relationship satisfaction. In the context of early maladaptive schemas, self-compassion was found to moderate the relationship between relationship satisfaction and all schema domains except the“self-sacrifice”and“high standards”sub-dimensions. It was concluded that the interaction between early maladaptive schemas and romantic relationship satisfaction was buffered by a high level of self-compassion. To examine whether the demographic variables examined in the study created a significant difference in early maladaptive schemas, self-compassion, and romantic relationship satisfaction, an independent samples t-test was used for paired groups, and a one-way ANOVA was used for more than two groups. Post-hoc analyses were also conducted to determine which groups accounted for the significant differences. The data obtained in the context of the study and the results related to the demographic variables are described in the findings section and discussed within the framework of the relevant literature. It is anticipated that the findings of the study will raise awareness of the use of a self-compassionate approach in Schema Therapy interventions with couples and contribute to the literature.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar ile romantik ilişkilerde obsesif kompulsif belirtiler ve ilişki doyumu arasındaki ilişki
Relationship between early maladaptive schemas and romantic relationship obsessive compulsive symptoms and relationship satisfaction in university students
CANSU BATMAN KAVAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ P. SEVDA BIKMAZ
- Romantik ilişki yaşayan bireylerde erken dönem uyum bozucu şemaların ilişki doyumuna etkisi: İlişkisel obsesif kompulsif semptomların aracı rolünü test etme
The effects of early maladaptive schemas on relationship satisfaction in dating individuals: Testing the mediator role of relational obsessive compulsive symptoms
ZEYNEP AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM ATEŞ
- Romantik ilişki inançları ve romantik ilişki doyumunun erken dönem uyumsuz şemalar açısından incelenmesi
Examination of romantic relationship beliefs and relationship satisfaction through early maladaptive schemas
SÜMEYRA SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU SEVİM
- Beliren yetişkinlerde erken dönem uyumsuz şemalar ile çocukluk çağı travmalarının romantik ilişki doyumu üzerindeki etkisi: Duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü
The effect of early maladaptive schemas and childhood traumas on romantic relationship satisfaction in emerging adults: The mediating role of emotion regulation difficulties
NİLSU ÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
PsikolojiUluslararası Kıbrıs ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAZZEZ MERVE AVCIOĞLU
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ile aldatma eğilimi arasındaki ilişkide ilişki doyumunun ve ilişki bağlanımının rolü: Aracı ve durumsal aracı model önerileri
The role of relationship satisfaction and relationship commitment in the relationship between early maladaptive schemas and infidelity proneness: Mediation and moderated- mediation model proposal
EZGİ ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA GÜVEN