Duygusal zekanın örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde katılımcı liderliğin rolü: Balıkesir ili sağlık çalışanları kapsamında bir araştırma
The role of participatory leadership in the impact of emotional intelligence on organizational commitment: A study within the scope of health workers in Balıkesir province
- Tez No: 967128
- Danışmanlar: PROF. DR. NEZİH METİN ÖZMUTAF
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Örgütlerde liderler; hedef belirleyen, bu hedefe ulaşacak şekilde yönettiklerini etkileyen, onları harekete geçiren, onların bilgi, beceri ve yeterliliklerini geliştiren ve yönettiklerini destekleyen bir konumdadırlar. Liderler, bu özellikleriyle örgütlerin varlığı ve başarısı için çok önemli olduklarından, liderlerin örgütleri başarıya ulaştıracak nitelikte olması beklenmektedir. Liderliğin, bu özelliklerinden birisinin katılımcı liderlik olduğu düşünülmektedir. Katılımcı liderler tarafından yönetilen örgütlerde, çalışanları da karar verme sürecine dahil olurlar. Böylelikle, çalışanların motivasyonlarını arttırması, özgüven ve güç kazanmaları ve örgütün hedefleri doğrultusunda daha yüksek performansla çalışmaları beklenmektedir. Duygusal zeka, günümüz liderlerinde aranan bir özelliktir ve katılımcı liderlerin duygusal zekalarının yüksek olması beklenmektedir. Sağlık kurumları, tüm insanlık için son derece önemli hizmetler sunmaktadırlar. Bu kritik hizmetlerin sürdürülebilir bir kalitede verilebilmesi için, sağlık örgütlerinin duygusal zekası yüksek katılımcı liderler tarafından yönetilmesi önemlidir. Duygusal zeka ve katılımcı liderlik arasındaki bu etkileşimin örgütsel bağlılığı desteklemesi öngörülmektedir. Bu çalışmadan elde edilen bulgular ile sağlık çalışanlarının duygusal zeka ve örgütsel bağlılık düzeylerinin artırılması ve sağlık hizmetlerinin kalitesine olumlu bir katkı sağlanması beklenmektedir. iv Bu araştırmada; Balıkesir ili sağlık çalışanlarının duygusal zeka algıları ile katılımcı liderlik algıları arasındaki ilişkiyi belirlemek ve bu ilişkinin sağlık çalışanlarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkilerini ortaya koymak ve ayrıca sağlık çalışanlarının, duygusal zeka, örgütsel bağlılık ve katılımcı liderlik algı düzeylerinin katılımcıların demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma, ilişkisel tarama modeli ve nicel araştırma deseni kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri, Balıkesir ilindeki sağlık kuruluşunda farklı görevleri yürütmekte olan 420 sağlık çalışanından Ekim 2024 - Nisan 2025 tarihleri arasında toplanmıştır. Veriler; kişisel bilgi formu, duygusal zeka, örgütsel bağlılık ve katılımcı liderlik ölçüm araçlarının yer aldığı anket formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada, sağlık çalışanlarının duygusal zeka, örgütsel bağlılık ve katılımcı liderlik olgularına önem verdikleri saptanmıştır. Sağlık çalışanlarının katılımcı liderlik algıları, duygusal zeka düzeyleri ve örgütsel bağlılıkları arasında güçlü doğrusal ilişkiler bulunduğu ve birebir etkileşimler ele alındığında, sağlık çalışanlarının katılımcı liderlik algılarının onların örgütsel bağlılıklarını ve sağlık çalışanlarının duygusal zeka düzeyleri onların örgütsel bağlılıklarını, güçlü ve doğrusal bir biçimde etkilediği belirlenmiştir. Sağlık çalışanlarının katılımcı liderlik algılarının ve duygusal zeka düzeylerinin, onların örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkileri birlikte ölçüldüğünde ise; sağlık çalışanlarının katılımcı liderlik algıları ile duygusal zeka düzeyleri arasında güçlü bir etkileşim olduğu, sağlık çalışanlarının örgütsel bağlılıklarının onların duygusal zeka düzeyleri tarafından doğrudan ve güçlü bir biçimde belirlendiği, sağlık çalışanlarının katılımcı liderlik algılarının örgütsel bağlılık üzerinde doğrudan önemli bir etkisi bulunmasa dahi duygusal zeka ile güçlü etkileşimi nedeniyle örgütsel bağlılığı dolaylı bir biçimde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık çalışanlarının, duygusal zeka, örgütsel bağlılık ve katılımcı liderlik algı düzeyleri; cinsiyete, yaşa ve mesleki tecrübeye göre farklılaşmamakla birlikte, eğitim düzeyine, kurumdaki pozisyona ve göreve göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In organizations, leaders set goals, influence those they lead to achieve them, motivate them, develop their knowledge, skills, and competencies, and support those they lead. Because leaders directly impact the success of their organizations through this position, they are expected to be qualified to lead them to success. Participative leaders are arguably effective for organizations. In organizations led by participative leaders, employees are also involved in the decision-making process. This is expected to increase employee motivation, gain self-confidence and empowerment, and work with higher performance toward the organization's goals. Emotional intelligence is a sought-after trait in today's leaders, and participative leaders are expected to possess high emotional intelligence. Healthcare institutions provide crucial services for all of humanity. To ensure the sustainable delivery of these critical services, it is crucial that healthcare organizations be led by highly emotionally intelligent, participative leaders. This interaction between emotional intelligence and participative leadership is expected to foster organizational commitment. The findings of this study are expected to increase the emotional intelligence and organizational commitment levels of healthcare professionals and make a positive contribution to the quality of healthcare services. This study aimed to determine the relationship between the emotional intelligence perceptions and participative leadership perceptions of healthcare workers in Balıkesir province, to reveal the effects of this relationship on healthcare workers' vi organizational commitment, and to determine whether healthcare workers' emotional intelligence, organizational commitment, and participative leadership perceptions differ according to the demographic characteristics of the participants. The study was conducted using a relational screening model and quantitative research design. Data were collected from 420 healthcare workers performing various duties in the healthcare facility in Balıkesir province between October 2024 and April 2025. Data were collected using a personal information form, a survey form containing emotional intelligence, organizational commitment, and participative leadership scales. The study found that healthcare workers attach importance to emotional intelligence, organizational commitment, and participative leadership. Strong linear relationships exist between healthcare workers' perceptions of participative leadership, emotional intelligence levels, and organizational commitment. When one-to-one interactions were examined, it was determined that healthcare workers' perceptions of participative leadership strongly and linearly influenced their organizational commitment, and healthcare workers' emotional intelligence levels strongly and linearly influenced their organizational commitment. When the effects of healthcare workers' perceptions of participative leadership and their emotional intelligence levels on their organizational commitment were measured together, it was concluded that there was a strong interaction between healthcare workers' perceptions of participative leadership and their emotional intelligence levels. Healthcare workers' organizational commitment was directly and strongly determined by their emotional intelligence levels. While healthcare workers' perceptions of participative leadership did not have a significant direct effect on organizational commitment, it did have an indirect effect on organizational commitment due to its strong interaction with emotional intelligence. It was concluded that healthcare workers' emotional intelligence, organizational commitment, and participative leadership perception levels did not differ by gender, age, or professional experience, but did differ by education level, position in the institution, and role.
Benzer Tezler
- The impact of jay customer behaviors on bank service providers' organizational commitment: The mediating role of job stress and moderating effect of emotional intelligence
Müşterilerin kötü davranışlarının banka hizmet sağlayıcılarının organizasyon bağlılığı üzerindeki etkisi: İş stresinin arabuluculuk rolü ve duygusal zekanın düzenleyici etkisi
SONDUS SALEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
BankacılıkKadir Has ÜniversitesiYönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ MERDİN UYGUR
- Duygusal zekanın örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde işyeri yalnızlığının aracı rolü
The mediating role of workplace loneliness in the effect of emotional intelligence on organizational commitment
İREM ÇİNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Kültür ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT TUYSUZ
- Duygusal ve kültürel zekâ, sosyal sermaye, iş doyumu ve örgütsel bağlılık ilişkileri: Eğitim sektöründe bir çalışma
Relationship between emotional intelligence and cultural intelligence, social capital, job satisfaction and organizational commitment: A study in the education sector
DENİZ ÇIPA
Doktora
Türkçe
2020
İşletmeBeykent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE MUKADDES AFACAN FINDIKLI
- Duygusal zekânın örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Savunma sanayi sektöründe beyaz yakalı çalışanlar üzerine bir araştırma
The impact of emotional intelligence on the organizational commitment: A research on white collor workers in the defense industry
MİYASE MELİKE ŞEKERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İletişim BilimleriBaşkent ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA SENEM GÜNGÖR
- Duygusal emeğin çalışanların örgütsel bağlılık ve mesleki bağlılıkları üzerindeki etkisi: Duygusal zekanın rolü
The effects of workers' emotional labor on organizational commitment and professional commitment: The role of emotional intelligence
BANU SERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeErciyes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL ASUMAN AKDOĞAN