Necip Fazıl Kısakürek'in şiirlerinde gül ve çile metaforları
Rose and pain metaphors in Necip Fazıl Kısakürek's poems
- Tez No: 967277
- Danışmanlar: PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Gül, Çile, Tasavvuf, Metafor, Necip Fazıl Kısakürek, Rose, Ordeal, Sufism, Metaphor, Necip Fazıl Kısakürek
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Bu çalışma, Necip Fazıl Kısakürek'in edebî dünyasında merkezi bir yer tutan“gül”ve“çile”metaforlarını inceleyerek, şairin poetikasının tasavvufî, düşünsel ve estetik boyutlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Gül ve çile, hem geleneksel tasavvufî şiir birikiminde köklü bir geçmişe sahip, hem de Necip Fazıl'ın iç dünyasında yeniden biçimlenmiş ve özgün anlam katmanlarına kavuşmuş iki temel semboldür. Bu bağlamda çalışma, bir yandan klasik sembolizm ile şairin bireysel poetikası arasındaki ilişkiyi izlerken, diğer yandan modern Türk şiirinde sembollerin dönüşümüne dair bir perspektif sunmaktadır. Tezin ilk bölümlerinde metafor ve sembol kavramları kuramsal bir çerçevede ele alınmış; ardından gül ve çile metaforlarının tasavvufî şiir geleneğindeki kullanım biçimleri değerlendirilmiştir. Devam eden bölümlerde ise, Necip Fazıl'ın şiirleri merkezde olmak üzere bu iki metaforun estetik, düşünsel ve ruhsal anlam katmanları yorum düzeyinde analiz edilmiştir. Gül metaforu, şairin şiirlerinde çoğu zaman ilâhî aşk, sezgi, fıtrat ve güzelliği; çile metaforu ise bireysel yalnızlık, içsel gerilim, fikir mücadelesi ve toplumsal muhasebeyi temsil eden çok katmanlı bir yapı hâlinde tezahür etmiştir. Bu bağlamda tez, Necip Fazıl'ın şiirinde gül ve çile metaforlarının sabit anlamlardan ziyade bağlamsal olarak dönüşen, çok yönlü ve derinlikli bir poetik inşanın unsurları olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular, şairin semboller aracılığıyla içsel dünyasını, çağını ve inancını ifade etme biçimini anlamaya yönelik özgün bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines two central metaphors in the literary universe of Necip Fazıl Kısakürek—“the rose”and“the ordeal”—with the aim of revealing the mystical, intellectual, and aesthetic dimensions of the poet's poetics. Both metaphors, deeply rooted in the traditional Sufi poetic heritage, are reinterpreted in Kısakürek's inner world and gain new layers of meaning. In this context, the study traces the relationship between classical symbolism and the poet's personal poetics while offering a perspective on the transformation of symbols in modern Turkish poetry. The initial chapters establish the theoretical framework by discussing the concepts of metaphor and symbol, followed by an evaluation of the usage of rose and ordeal in the Sufi poetic tradition. In the subsequent sections, these two metaphors are analyzed on a contextual and interpretative level, focusing primarily on Necip Fazıl's poetry. The rose often appears as a symbol of divine love, intuition, purity, and beauty, whereas the ordeal represents individual solitude, inner tension, intellectual struggle, and collective reckoning. Thus, this thesis demonstrates that both metaphors do not operate as fixed or formulaic symbols but instead transform depending on the poetic context in which they appear. Each is employed as a meaningful element within Kısakürek's multilayered poetic structure. The findings contribute to understanding how the poet uses symbolism to express his spiritual world, his perception of his era, and his unwavering ideological stance.
Benzer Tezler
- Sezai Karakoç'un şiirlerinde gelenek
Tradition in Sezai Karakoç's poems
SEYFETTİN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAHİR ZORKUL
- Necip Fazıl Kısakürek'in şiirlerinde edebî sanatlar
Literary arts in Necip Fazıl Kısakürek's poems
GENÇ OSMAN GEÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECAT BİRİNCİ
- Necip Fazıl Kısakürek'in şiirlerinde temalar
The themes of Necip Fazıl Kısakürek's poems
HÜMEYRA HANCIOĞLU
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ŞÜKRÜ ÇORUK
- Necip Fazıl Kısakürek'in şiirlerinde kelime dünyası
The vocabulary world in the poetry of Neci̇p Fazıl Kısakürek
SEZEN GÜNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAhi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET FATİH KANTER
- Necı̇p Fazıl Kısakürek'ı̇n şı̇ı̇rlerı̇nde ı̇ktı̇dar
Power in Necip Fazil Kısakürek's poems
YUSUF KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN AKAY