Afet toplanma alanlarının mekansal ve işlevsel uygunluk analizi: Tekirdağ şarköy ilçesi
Spatial and functional suitability analysis of disaster assembly areas: Tekirdağ şarköy district
- Tez No: 967334
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RUKİYE DUYGU ÇAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle çeşitli doğal afetlerle karşı karşıya kalan bir ülkedir. Bu afetler arasında depremler, can ve mal kayıpları açısından en yıkıcı olanlar arasında yer almaktadır. Türkiye'nin büyük bir bölümü birinci derece deprem kuşağında yer almaktadır. Tekirdağ iline bağlı Şarköy İlçesi, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer almakta ve birinci derece deprem bölgesinde bulunmaktadır. Tarihsel olarak büyük yıkımların yaşandığı bu bölgede, afet toplanma alanlarının sayısı, konumu ve işlevselliği kritik önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Tekirdağ ili Şarköy ilçesi sınırları içerisinde afet toplanma alanları için uygunluk analizi yapılmış, nüfus yoğunluğu yüksek sekiz mahalle özelinde ayrıca değerlendirme yapılmıştır. Çalışma, teori ve gerçek durum arasında denge kurabilmek için mekânsal uygunluk analizi ve işlevsel uygunluk analizi olmak üzere ikili bir analizle gerçekleştirilmiştir. İlk analizde, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) aracılığıyla uygunluk haritası oluşturulmuştur. İlçe yüzey alanının %18,54'ünün“uygun”, %49,77'sinin“orta düzeyde uygun”, %31,18'inin ise“az uygun”olduğu tespit edilmiştir. Mevcut toplanma alanlarının büyük oranda uygun bölgelerde yer aldığı belirlenmiştir. İkinci analizde ise mekânsal uygunluk düzeyi belirlenen mevcut afet toplanma alanlarının işlevsel uygunluğunu analiz etmek üzere sahada gözlem çalışmaları yapılmış ve AHS yöntemiyle değerlendirilmiştir. İlçede, kapasite bakımından değişkenlik gösteren, işlevsellik bakımından temel ihtiyaçları karşılayamayan, özellikle altyapı bakımından acil durumda kullanıma uygun olmayan afet toplanma alanlarının olduğu tespit edilmiştir. Mekansal ve işlevsel analizlerin entegre edilmesi, afet toplanma alanlarının belirlenmesinde çok ölçütlü ve bütüncül bir değerlendirme olanağı sağlamaktadır. Bu yaklaşım, yalnızca fiziksel risklerin değil, erişilebilirlik, altyapı ve kapasite gibi kullanım odaklı kriterlerin de dikkate alınmasına olanak tanımaktadır. Elde edilen bulgular, afet yönetimi sürecinde karar vericilere veri temelli, uygulanabilir ve sürdürülebilir planlama önerileri sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Turkey is a country that faces various natural disasters due to its geographical location. Among these disasters, earthquakes are among the most destructive in terms of loss of life and property. A large part of Turkey is located in the first-degree earthquake zone. The district of Şarköy, which is part of the province of Tekirdağ, is located on the North Anatolian Fault Line and is in the first-degree earthquake zone. In this region, which has historically experienced significant destruction, the number, location, and functionality of disaster gathering areas are of critical importance. In this study, a suitability analysis was conducted for disaster assembly areas within the boundaries of Şarköy district in Tekirdağ province, and an additional assessment was made for eight neighbourhoods with high population density. The study was conducted using a two-pronged analysis consisting of spatial suitability analysis and functional suitability analysis in order to strike a balance between theory and actual conditions. In the first analysis, a suitability map was created using the Analytical Hierarchy Process (AHP) method through Geographic Information Systems (GIS). It was determined that 18.54% of the district's surface area was“suitable”, 49.77% was“moderately suitable”, and 31.18% was“less suitable”. It was determined that the existing gathering areas are largely located in suitable regions. In the second analysis, field observations were conducted to analyse the functional suitability of existing disaster assembly areas with a determined level of spatial suitability, and these were evaluated using the AHS method. It was determined that there were disaster assembly areas in the district that varied in capacity, could not meet basic needs in terms of functionality, and were not suitable for use in emergencies, particularly in terms of infrastructure. The integration of spatial and functional analyses enables a multi-criteria and comprehensive assessment in determining disaster assembly areas. This approach allows for the consideration of not only physical risks but also usage-oriented criteria such as accessibility, infrastructure, and capacity. The findings provide decision-makers with data-driven, actionable, and sustainable planning recommendations for the disaster management process.
Benzer Tezler
- Afet ve acil durum toplanma alanlarının mekansal uygunluk ve kırılgan gruplar açısından değerlendirilmesi
Evaluation of disaster and emergency assembly areas in terms of spatial suitability and vulnerable groups
ZEHRA ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Coğrafi bilgi sistemleri ile afet ve acil durum toplanma alanlarının erişilebilirlik analizi: Esenyurt örneği
Geographic information system-based accessibility analysis of disaster and emergency assembly areas: The case of Esenyurt district
EZGİ ŞENOL TANRIVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADALET DERVİŞOĞLU
- Afet ve acil durum toplanma alanları için CBS tabanlı uygun yer seçimi: Sakarya ili Serdivan ilçesi örneği
GIS-based site selection for emergency assembly areas: The case of Serdi̇van district, Sakarya, Turkey
GÜLENNUR ŞANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj MimarlığıSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERGEN
- Afet sonrası toplanma alanlarının analizi: Denizli örneği
Analysis of gathering areas after the disaster: The case of Denizli city
ARZU PALAZCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaPamukkale ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUR SİNEM PARTİGÖÇ
- Afet sonrası geçici yerleşim yerlerinin planlanmasındaki faktörlerin incelenmesi : Karşıyaka örneği
Examining the allocation of post-disaster shelter areas: A case study in Izmir Karsiyaka district
HÜSEYİN MARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGediz ÜniversitesiKentsel Yenileme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YENAL AKGÜN