Geri Dön

6 Şubat 2023 depremi sonrası Hatay'da konteyner kentlerde yaşayan depremzedelerde travma sonrası stres bozukluğu prevalansı ve prediktörlerinin ICD-11 ve DSM-5 kriterlerine göre karşılaştırması

A comparative study of post-traumatic stress disorder prevalence and predictors among earthquake survivors living in container cities in Hatay after the February 6, 2023 earthquake according to ICD-11 and DSM-5 criteria

PDF İndir

  1. Tez No: 967335
  2. Yazar: SENA KÜÇÜKHAZAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERTAN YILMAZ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: TSSB, deprem, prevalans, DSM-5, ICD-11, travma, Post-Traumatic Stress Disorder, earthquake, prevalence, DSM-5, ICD-11, trauma
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Amaç: Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), DSM-5 ve ICD-11 sistemlerinde farklı tanı ölçütleriyle tanımlanmaktadır. Bu çalışmada, 6 Şubat 2023 depreminden 2 yıl sonra konteyner kentte yaşayan yetişkinlerde DSM-5 ve ICD-11 tanı kriterlerine göre TSSB prevalansı ve prediktörlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel olarak yürütülen çalışmaya 350 yetişkin depremzede katılmıştır. TSSB'yi değerlendirmek için DSM-5'e dayalı PCL-5 ve ICD-11'e dayalı ITQ ölçekleri uygulanmıştır. Veriler SPSS ile analiz edilmiş, tanı sistemleri arası uyum kappa testiyle değerlendirilmiş ve TSSB'yi yordayan değişkenler regresyon analiziyle incelenmiştir. Sürekli değişkenler ile TSSB semptom şiddeti arasındaki ilişkiler, pearson korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: DSM-5'e göre TSSB prevalansı %12, ICD-11'e göre ise %13,7 olarak saptanmıştır. Tanı sistemleri arasında orta düzeyde bir uyum gözlenmiş olup, kappa katsayısı 0.412 (p < 0.001) bulunmuştur. DSM-5 temel alınarak yapılan değerlendirmede parçalanmış ceset görme (OR=2,421; %95 GA=1,080–5,427; p=0,032), enkaz altında kalma (OR=3,973; %95 GA=1,626–9,711; p=0,002) ve yalnız yaşama (OR=3,226; %95 GA=1,371–7,591; p=0,007); ICD-11'e göre yalnızca deprem anında evin yıkılması (OR=1,957, %95 GA: 1,010–4,154, p=0,040) TSSB'nin prediktörü olarak saptanmıştır. Sürekli değişkenlerle yapılan analizlerde ise, PCL-5 puanlarına göre travmatik olay sayısı arttıkça TSSB semptom şiddetinin anlamlı düzeyde arttığı (r = 0,192, p < 0,001), şehir dışında kalma süresi uzadıkça ise semptom şiddetinin azaldığı (r = -0,172, p = 0,009) saptanmıştır. Ancak bu ilişkiler, ITQ puanları ile değerlendirildiğinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Sonuç: TSSB prevalansı ve ilişkili risk faktörlerinin DSM-5 ve ICD-11 tanı kriterlerine göre farklılık göstermesi, bu iki sistemin kullanım amaçları ve uygulama bağlamları açısından önemli çıkarımlar sunmaktadır. Gözlemlenen bu farklılıklar, hem tanısal güvenilirliğin değerlendirilmesi hem de afet sonrası ruh sağlığı müdahalelerinin etkin şekilde planlanabilmesi açısından, alanda daha fazla karşılaştırmalı çalışmaya duyulan gereksinimi ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

Objective: Post-traumatic stress disorder (PTSD) is defined by different diagnostic criteria in the DSM-5 and ICD-11 systems. This study examined the prevalence and predictors of post-traumatic stress disorder (PTSD) according to DSM-5 and ICD-11 criteria among adults living in container settlements two years after the February 6, 2023 earthquake. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted with 350 adult survivors of the earthquake. PTSD was assessed using the DSM-5-based PCL-5 and the ICD-11-based ITQ scales. Data were analyzed using SPSS. Diagnostic concordance The concordance between diagnostic systems was assessed using the kappa statistic, and predictors of PTSD were analyzed through regression analysis. Relationships between continuous variables and PTSD symptom severity were analyzed using Pearson correlation analysis. Results: The prevalence of PTSD was 12% and 13.7% according to DSM-5 and ICD-11 criteria, respectively.A moderate agreement was observed between the two diagnostic systems, with a kappa coefficient of 0.412 (p < 0.001). Based on DSM-5, witnessing dismembered corpses (OR=2,421; %95 GA=1,080–5,427; p=0,032), being trapped under rubble (OR=3,973; %95 GA=1,626–9,711; p=0,002) , and living alone (OR=3,226; %95 GA=1,371–7,591; p=0,007) were identified as predictors of PTSD; whereas according to ICD-11, only the collapse of the house during the earthquake was found to be a significant predictor. In analyses with continuous variables, the number of traumatic events (r = 0,192, p < 0,001) was positively associated with PTSD symptom severity based on PCL-5 scores, while longer durations of staying outside the city (r = -0,172, p = 0,009) were associated with lower symptom severity. However, these relationships were not statistically significant when evaluated using ITQ scores. Conclusion: Differences in PTSD prevalence and associated risk factors based on DSM-5 and ICD-11 diagnostic criteria highlight important implications regarding the intended use and contextual application of these two systems. These observed differences underscore the need for further comparative research to enhance diagnostic reliability and to effectively plan post-disaster mental health interventions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    936694

    2023 Kahramanmaraş depremlerini yaşayanlar arasında travma sonrası stres bozukluğu ve depresif bozukluk yaygınlığının araştırılması

    Investigating the prevalence of post-traumatic stress disorder and depressive disorder among the survivors of the 2023 Kahramanmaraş earthquakes

    MÜBERRA GÖKHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Psikiyatriİnönü Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÜNAL

  2. Tez No

    938042

    Afet sonrası geçici barınma birimlerine yönelik tasarım ve değerlendirme parametrelerinin belirlenmesi: İyileştirme temelli öneriler

    Determining design and evaluation parameters for temporary shelter units after disasters: Improvement-based recommendations

    BETÜL İREM TARAKÇI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL EMRE KAVUT

  3. Tez No

    947713

    Afetlerden sonra yerinde edilmiş nüfus için farklı tipteki barınakların ve geçici barınma çözümlerin etkinliğini ve verimliliğini karışılaştırmak

    Comparing the effectiveness and efficiency of different types of shelters and temporary housing solutions for displaced populations after disasters

    ABDURRAHMAN ZÜBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Acil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZDEMİR ÇAĞLAYAN

  4. Tez No

    922574

    6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi sonrası ortaokul öğrencilerinin 'deprem' kavramına yönelik bilişsel ve görsel algılarının incelenmesi: Hatay ili örneği

    Examination of secondary school students' cognitive and visualperceptions of the concept of 'earthquake' after the 6 February 2023 Kahramanmaraş earthquake: Hatay province example

    ESMA BALCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESRA BENLİ ÖZDEMİR

  5. Tez No

    887707

    Afet sonrası geçici yerleşim alanlarında kentsel tarım: Hatay Umutkent örneği

    Urban agriculture in post-disaster temporary settlements: A case of study Hatay Umutkent

    ÖMER FARUK DEREGÖZÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU ERBAŞ GÜRLER

Geri Dön