Mâtürîdî kelâmında teklîf anlayışı
The doctrine of taklīf in Māturīdī kalām
- Tez No: 967467
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KILIÇ ASLAN MAVİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu tez çalışması Mâtürîdî kelâm düşüncesinde teklif anlayışını ortaya koymaya çalışmaktadır. Bir giriş ve iki ana bölümden oluşan tezin birinci ana bölümünde teklif kelimesinin kavramsal çerçevesi ve teklif ile ilgili diğer kavramlar detaylı bir şekilde incelenmiştir. Devamında Selef, Eş'ariyye ve Mu'tezile'nin kelâm düşüncesindeki teklif anlayışı incelenmiştir. Çalışma sürecinde Selef'in teklif anlayışının ilâhî rivayet merkezli, Eş'ariyye'nin teklif anlayışının mükellif yani Allah merkezli, Mu'tezile'nin teklif anlayışının ise ilâhî adalet merkezli olduğu görülmüştür. Tezin ikinci ana bölümünde ise Mâtürîdîlikte teklif anlayışı ele alınmıştır. Çalışma sürecinde Mâtürîdî kelâm düşüncesinde teklif anlayışının ilâhî hikmet ile ilişkili olarak ele alındığı görülmüştür. Bu anlayışa bağlı olarak tezin ikinci bölümünün başlıkları Allah'ın hikmeti ve adaleti ile insanın özgür iradesi konuları bağlamında hazırlanmış olup Mâtürîdîlerin teklif anlayışı detaylı olarak ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis seeks to explore and elucidate the concept of taklīf (divine obligation) within Māturīdī theological thought. Comprising an introduction and two main chapters, the first chapter, forming part of this two-part study, provides a comprehensive analysis of the conceptual framework of taklīf and related notions. Subsequently, it examines the understanding of taklīf within the theological traditions of the Salaf, the Ashʿariyya, and the Muʿtazila. Throughout the research, it becomes evident that each tradition grounds the concept of taklīf in distinct theological principles: in Salafī thought, it is primarily based on divine transmission (naql), in Ashʿarī theology, it is centered on the mukallif, that is, God as the one who imposes obligation, whereas in Muʿtazilī doctrine, the concept is rooted in divine justice (ʿadl). The second chapter is dedicated to the Māturīdī perspective on taklīf. The study reveals that, within Māturīdī theology, the notion of taklīf is fundamentally connected to divine wisdom (hikma). Accordingly, the thematic structure of the second chapter is shaped around the interplay between God's justice and wisdom, and human free will, allowing for a detailed examination of the Māturīdī understanding of taklīf.
Benzer Tezler
- Mâtürîdî mezhebinde hüsun-kubuh anlayışının dönüşümü
The transformation of the concept of good and evil (Ḥusn and qubḥ) in the Māturīdī school
YAHYA ZAKARİA AHMAD YAHYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- Ebû Mansûr el-Mâtürîdî'de hikmetin ve sınav dünyasının gereği olarak teklif kavramı
The concept of obligation as a requirement of wisdom and the world of exam in Ebû Mansûr el-Mâtürîdî
CANAN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BULGEN
- İbnü'l-Hümam'a göre hüsün-kubuh meselesi
The problem of husn-qubh according to İbnü'l-Hümam
AYŞE KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL GÜNEŞ
- Mâtürîdîlik ve Eş'arîliğin teklif-i mâ lâ yutâk anlayışına mukayeseli bir yaklaşım
A comparative approach to Mâturîdîsm and Ash'arîsm's understanding of teklif-i mâ lâ yutâk
YUNUS ÇAYKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ÖZDEMİR
- Sadrüşşerîa'nın Osmanlı kelâmına etkisi: Hüsün-Kubuh meselesi
The Effect of Sadr El-Sharia on the Ottoman theology: The Subject of Husn-Qubh
FATIMA SÜMEYYE KILAÇ
Doktora
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM