Çocuklar için fonksiyonel oral alım skalasının Türkçeye uyarlama çalışması
Adaptation of the functional oral intake scale for children into Turkish
- Tez No: 967767
- Danışmanlar: PROF. DR. S.SEYHUN TOPBAŞ, DOÇ. DR. NUMAN DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dil ve Konuşma Terapisi, Kulak Burun ve Boğaz, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Language and Speech Therapy, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat), Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Çocuklarda çeşitli hastalıklara eşlik eden yutma bozuklukları çocuk sağlığını, beslenmeyi, büyüme ve gelişmeyi olumsuz etkilemektedir. Ülkemizde çocuklardaki yutma bozukluklarının değerlendirilmesinde aletsel yöntemlerle birlikte uygulanacak, yalnızca aspirasyonu değil, çocuğun güvenle alabileceği gıda seviyesini de belirleyen ölçeklere ihtiyaç vardır. Çocuklar için Fonksiyonel Oral Alım Skalası (Ç-FOAS) bu amaçla geliştirilmiştir. Bu araştırmanın amacı Ç-FOAS'nın Türkçeye uyarlanarak geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesidir. Araştırma, 2–7 yaş aralığında yutma ve beslenme sorunu olan çocukların Fiberoptik Endoskopik Yutma Değerlendirmesi (FEYD) sırasında elde edilen görüntüler üzerinden Türkçe Ç-FOAS (TR-Ç-FOAS) ve Penetrasyon Aspirasyon Skalası (P-AS) ile değerlendirildiği prospektif metodolojik bir çalışmadır. Araştırmada Ç-FOAS'nın Türkçeye çeviri ve geri çevirisi yapılarak uzman görüşleri alınmış, Kapsam Geçerlik İndeksi hesaplanmıştır. TR-Ç-FOAS seviyelerinin Uluslararası Disfaji Diyeti Standardizasyon Girişimi'nin (UDDSG) 0, 4 ve 7 regular seviyelerindeki P-AS kategorilerine göre farklılık gösterip göstermediğini değerlendirmek amacıyla Tek Yönlü ANOVA ve Mann-Whitney U testi ile analiz yapılmış, (p < 0,05) tüm kategorilerde anlamlı farklılık saptanmıştır. TR-Ç-FOAS ile P-AS arasındaki ilişki Spearman korelasyon analiziyle incelenmiş, negatif yönde ve anlamlı bulunmuş (p < 0,05), kriter geçerliğinin iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Değerlendiriciler arası tutarlılık Kohen Kappa ile incelenmiş; 1. ve 2. değerlendirici arasında 0,82, 1. ve 3. arasında 0,79, 2. ve 3. arasında 0,77, üç değerlendiricinin Fleiss Kappa değeri ise 0,79 bulunmuş, değerlendiriciler arasında yüksek uyum olduğu görülmüştür. TR-Ç-FOAS, FEYD ile kullanılabilecek çocukların fonksiyonel oral alım seviyesini değerlendirmede hem geçerli hem de güvenilir bir ölçektir.
Özet (Çeviri)
Swallowing disorders associated with various pediatric diseases adversely affect child health, nutrition, growth, and development. In Turkey, there is a need for scales that can be applied alongside instrumental evaluations, not only to detect aspiration but also to determine safe oral intake levels. The Functional Oral Intake Scale for Children (FOIS for Children) was developed for this purpose. This study aimed to adapt FOIS for Children into Turkish and examine its validity and reliability. This prospective methodological study included children aged 2–7 years with swallowing and feeding difficulties, evaluated with the Turkish version of FOIS for Children (TR-FOIS-C) and the Penetration-Aspiration Scale (P-AS), based on Fiberoptic Endoscopic Evaluation of Swallowing (FEES) images. FOIS for Children was translated and back-translated into Turkish, expert opinions were obtained, and the Content Validity Index was calculated. TR-FOIS-C levels were compared across P-AS categories at International Dysphagia Diet Standardisation Initiative (IDDSI) levels 0, 4, and 7 (regular) using One-Way ANOVA and Mann-Whitney U tests, showing significant differences (p < 0.05). Spearman's correlation demonstrated a significant negative relationship between TR-FOIS-C and P-AS (p < 0.05), indicating good criterion validity. Inter-rater reliability assessed by Cohen's Kappa was 0.82 (raters 1–2), 0.79 (1–3), and 0.77 (2–3); Fleiss' Kappa among all three raters was 0.79, indicating high agreement. TR-FOIS-C is therefore a valid and reliable tool for assessing functional oral intake in children in conjunction with FEES.
Benzer Tezler
- Gecikmiş dil ve konuşması olan çocuklarda yutma performansı ve aile etkileniminin araştırılması
An investigation of swallowing performance and family impact in children with delayed language and speech
FAHRİ KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Dil ve Konuşma Terapisiİstanbul Atlas ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN BENGİSU
- Serebral palsili çocuklarda kaba motor fonksiyon sınıflandırma sistemi aile raporunun Türkçe uyarlaması, güvenirliğinin belirlenmesi ve aile ve fizyoterapistin kaba motor fonksiyon seviye belirlemesindeki tutarlılığının araştırılması
Turkish version of gross motor function classification system-family report, determination of reliability and agreement between family and physical therapist in examining the gross motor function classification system level
ESRA İNCESU ORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNTAZE KEREM GÜNEL
- Çocuk sporcularda ağız ve diş sağlığı ile fonksiyonel hareket kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between oral and dental health and functional movement quality in child athletes
BÜŞRA MUSLU DİNÇ
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2021
Diş HekimliğiSelçuk ÜniversitesiPedodonti Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL TOSUN
- Çocukluk çağı fonksiyonel gastrointestinal sistem hastalıklarında konjenital sükraz izomaltaz eksikliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of congenital sucrase isomaltase deficiency in childhoodfunctional gastrointestinal system diseases
FİRDEVS KAVAS DEMİRCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıPamukkale ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA GÜRSOY KOCA
- Development and characterization of nanofibrous structures for atopic dermatitis treatment
Atopik dermatit tedavisi için nanolifli yapıların geliştirilmesi ve karakterizasyonu
NURSEMA PALA AVCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BANU NERGİS
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEBAHAT ARAL YILMAZ