Geri Dön

Üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyleri ile stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between university students' perceived stress levels and stress coping strategies

PDF İndir

  1. Tez No: 967910
  2. Yazar: MERYEM DOĞU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DEMET EROL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Algılanan stres düzeyi, stresle başa çıkma stratejileri, üniversite öğrencileri, Perceived stress level, stress coping strategies, university students
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 150

Özet

ÖZET ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ALGILADIKLARI STRES DÜZEYLERİ İLE STRESLE BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ DOĞU, Meryem Yüksek Lisans Tezi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Demet EROL Haziran, 2025, 132 sayfa Stres, hayatımızın merkezinde yerini alarak toplumların kaçınılmaz gerçekliği haline gelen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsan yaşamının her döneminde çeşitli sebeplerle deneyimlenen stres yaşantısının en yoğun yaşandığı dönemlerden biri de beliren yetişkinlik dönemine rastlayan üniversite yıllarıdır. Özellikle bu dönemde yer alan genç nüfus arasında strese bağlı gelişen ruhsal rahatsızlıkların yaygın olması, stresle etkili bir şekilde başa çıkma üzerinde durulması gerektiğine işaret etmektedir. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyleri ile stres başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkinin; üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeylerinin ve stresle başa çıkma stratejilerinin sosyo-demografik değişkenlerden cinsiyet, sınıf düzeyi, öğrenim görülen bölüm, yaşanılan yer, sosyo-ekonomik düzey, üniversite ortamından memnuniyet derecesi, hobi sahibi olma ve romantik ilişki durumu değişkenlerine göre incelenmesidir. Araştırmaya 2023- 2024 Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Sınıf, Okulöncesi, İlköğretim Matematik, İngilizce ve Türkçe Öğretmenliği Bölümlerinde öğrenim gören 319'u kız 135'i erkek toplam 454 üniversite öğrencisi katılım sağlamıştır. Araştırmada Algılanan Stres Ölçeği(ASÖ), Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği(SBTÖ) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçaları olarak Cohen, Kamarck, Mermelstein (1983) tarafından geliştirilen ve Eskin vd.(2013) tarafından Türkçeye uyarlanan Algılanan Stres Ölçeği(ASÖ), Folkman ve Lazarus(1984) tarafından geliştirilen ve Şahin ve Durak (1995) tarafından Türkçeye uyarlanan Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği(SBTÖ) ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi“SPSS for Windows 27.00”istatistik paket programı kullanılarak yapılmıştır. Spearman Momentler Çarpım Korelasyon analizi 0.01 anlam düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Diğer testler ise sosyal bilimlerde tercih edilen 0.05 anlam düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde ortalama, standart sapma, araştırma verilerinin normal dağılım özelliği taşıyıp taşımadıklarının tespiti için Kormogorov-Smirnov Testi kullanılmış olup, verilerin normal dağılıma sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Parametrik olmayan testler olan ikili gruplar için Mann-Whitney U testi, çoklu gruplar için Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Çoklu gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark olması durumunda gruplar arasındaki farklılıklar, Dunnett's T3 post-hoc testi ile belirlenmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre, araştırmaya katılan öğrencilerin orta düzey stres düzeyine sahip olduğu gözlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyleri ile stresle başa çıkma stratejileri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Stresle başa çıkma stratejilerinin alt boyutlarıyla algılanan stres düzeyi arasındaki ilişkiler incelendiğinde sonuçlar şu şekildedir: Algılanan stres düzeyi ile problem odaklı-etkili başa çıkma stratejilerinden kendine güvenli yaklaşım arasında negatif yönlü orta düzeyde; iyimser yaklaşım arasında negatif yönlü orta düzeyde; sosyal destek arama yaklaşımı arasında negatif yönlü zayıf düzeyde; duygu odaklı-etkisiz başa çıkma stratejilerinden çaresiz/ kendini suçlayıcı yaklaşım arasında pozitif yönlü orta düzeyde; boyun eğici yaklaşım arasında ise pozitif yönlü zayıf düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Algılanan stres düzeyleri ile stresle başa çıkma stratejileri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bununla beraber öğrencilerin algıladıkları stres düzeylerinin ve stresle başa çıkma stratejilerinin sosyo-demografik değişkenlerden cinsiyet, öğrenim görülen bölüm, sosyo-ekonomik düzey, üniversite ortamından memnuniyet derecesi ve hobi sahibi olmaya göre farklılaştıkları belirlenmiştir. Ayrıca stres düzeylerinin sınıf düzeyinde de farklılaştığı görülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre; 2. ve 4. sınıf düzeyindeki öğrencilerin, 1. sınıf düzeyindekilere göre; İngilizce ve Sınıf Öğretmenliği Bölümündeki öğrencilerin, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümündekilere göre; sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan öğrencilerin sosyo-ekonomik düzeyi orta olanlara göre; üniversite ortamından memnuniyet derecesini iyi değil olarak değerlendiren öğrencilerin, memnuniyet derecesini orta ve iyi olarak değerlendiren öğrencilere göre; hobi sahibi olmayan öğrencilerin hobi sahibi olanlara göre stres düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Stresle başa çıkma stratejileri açısından değişkenler değerlendirildiğinde iyimser yaklaşımı erkek, sosyal destek arama yaklaşımını ise kız öğrencilerin; Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü öğrencilerinin Sınıf Öğretmenliği Bölümündekilere göre kendine güvenli ve iyimser yaklaşımı, İlköğretim Matematik Öğretmenliği Bölümündekilere göre iyimser yaklaşımı; Okulöncesi Öğretmenliği Bölümündeki öğrencilerin Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik ve Türkçe Öğretmenliği Bölümündeki öğrencilere göre boyun eğici yaklaşımı; sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan öğrencilerin orta olanlara göre çaresiz/ kendini suçlayıcı yaklaşımı; memnuniyet derecesi iyi olan öğrencilerin kendine güvenli, iyimser, sosyal destek arama yaklaşımlarını; memnuniyet derecesi iyi olmayan öğrencilerin çaresiz/kendini suçlayıcı yaklaşımı; hobi sahini olan öğrencilerin kendine güvenli ve iyimser yaklaşımı, hobi sahibi olmayan öğrencilerin ise çaresiz/ kendini suçlayıcı ve boyun eğici yaklaşımı daha çok kullandıkları saptanmıştır. Bulgular literatür ışığında tartışılmış ve gelecekte yapılacak çalışmalara yönelik öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT EXAMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN UNIVERSITY STUDENTS' PERCEIVED STRESS LEVELS AND STRESS COPING STRATEGIES DOĞU, Meryem Master's Degree, Educational Sciences Supervisor: Prof. Dr. Demet EROL June, 2025, 132 Pages Stress has become a concept that has taken its place at the center of our lives and has become an inevitable reality of societies. One of the most intense periods of stress experienced for various reasons in every period of human life is the university years that coincide with emerging adulthood. The prevalence of stress-related mental disorders, especially among the young population in this period, indicates that it is necessary to focus on effectively coping with stress. The purpose of this study is to examine the relationship between the perceived stress levels of university students and their coping strategies according to socio-demographic variables such as gender, grade level, department, place of residence, socio-economic level, degree of satisfaction with the university environment, having hobbies and romantic relationship status. A total of 454 university students, 319 female and 135 male, studying in the Guidance and Psychological Counseling, Classroom, Preschool, Primary Mathematics, English and Turkish Teaching Departments at the Akdeniz University Faculty of Education in 2023-2024 participated in the research. The Perceived Stress Scale(PSS), the Coping Styles Scale(WSS) and the Personal Information Form were used in the study. The Perceived Stress Scale (PSS), developed by Cohen, Kamarck, Mermelstein (1983) and adapted to Turkish by Eskin et al. (2013), the Ways of Coping Scale (WSS), developed by Folkman and Lazarus (1984) and adapted to Turkish by Şahin and Durak (1995), and the Personal Information Form prepared by the researcher were used as data collection tools in the study. The analysis of the research data was done using the“SPSS for Windows 27.00”statistical package program. Spearman Product Moment Correlation analysis was performed at the 0.01 significance level. Other tests were performed at the 0.05 significance level preferred in social sciences. In the analysis of the data, the Kormogorov-Smirnov Test was used to determine whether the mean, standard deviation, and the normal distribution of the research data were determined, and it was concluded that the data did not have a normal distribution. Nonparametric tests, Mann-Whitney U test was used for binary groups and Kruskal-Wallis test was used for multiple groups. In case of a statistically significant difference between multiple groups, differences between groups were determined by Dunnett's T3 post-hoc test. According to the results, it was observed that the students who participated in the study had a medium level of stress. Significant relationships were found between the perceived stress levels of university students and their stress coping strategies. When the relationships between the sub-dimensions of strategies of coping with stress and the perceived stress level are examined, the results are as follows: There was a negative moderate relationship between the perceived stress level and the problem-focused-effective coping methods of self-confident approach; a negative moderate relationship between the optimistic approach; a negative weak relationship between the social support seeking approach; a positive moderate relationship between the emotion-focused-ineffective coping methods of helpless/self-blaming approach; and a positive weak relationship between the submissive approach. No significant difference was found between the perceived stress levels and the ways of coping with stress. However, it was determined that the students' perceived stress levels and stress coping strategies differed according to socio-demographic variables such as gender, department, socio-economic level, degree of satisfaction with the university environment and having a hobby. It was also observed that stress levels differed at the class level. According to the results of the study, it was determined that female students had higher stress levels than male students; students in the 2nd and 4th grades had higher stress levels than students in the 1st; students in the English and Classroom Teaching Department had higher stress levels than students in the Psychological Counseling and Guidance Department; students with low socio-economic status had higher stress levels than students with medium socio-economic status; students who rated their satisfaction with the university environment as not good compared to students who rated their satisfaction as medium or good; and students who did not have hobbies had higher stress levels than those who did. When variables were evaluated in terms of coping strategies with stress, it was found that male students used the optimistic approach and female students used the social support seeking approach; students of the Psychological Counseling and Guidance Department used the self-confident and optimistic approach more than those of the Classroom Teaching Department and the optimistic approach more than those of the Primary School Mathematics Teaching Department; students of the Preschool Teaching Department used the submissive approach more than those of the Psychological Counseling and Guidance and Turkish Language Teaching Department; students with low socio-economic status used the helpless/self-blaming approach more than those of the middle socio-economic status; students with a good level of satisfaction used the self-confident, optimistic, social support seeking approaches; students with a low level of satisfaction used the helpless/self-blaming approach; students with hobbies used the self-confident and optimistic approach more than those of the hobby; and students without hobbies used the helpless/self-blaming and submissive approach more. The findings were discussed in the light of the literature and suggestions for future studies were presented.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    286517

    Üniversite öğrencilerinin bağlanma stilleri ve stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki: ODTÜ örneği

    The relationship between attachment styles and coping strategies with stress:METU example

    GİZEM YAZICIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    PsikolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. FERDA AYSAN

  2. Tez No

    926718

    Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stresin psikomotor beceri eğitimine etkisi

    Effects of perceived stress on psychomotor skill training in nursing students

    MESUT BERK YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    HemşirelikBiruni Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LEMAN ŞENTURAN

  3. Tez No

    922334

    Uygur öğrencilerin algıladıkları stres düzeyi, stresle başa çıkma tarzları ve spiritüel iyi oluş arasındaki ilişki

    The relationship between perceived stress levels, coping strategies, and spiritual well-being among Uyghur students

    MERGUBE UYGUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NUR AKBULUT KILIÇOĞLU

  4. Tez No

    576201

    Beden eğitimi ve spor öğretmenliği ve sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin algılanan stres düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzlarının incelenmesi

    Perceived stress level and coping styles of physical education and sports teaching and classroom teaching students

    SİNEM GÜNDÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SporAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    PROF. YÜCEL OCAK

  5. Tez No

    470543

    Üniversite öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ile otomatik düşünceleri ve stresle baş etme tarzları arasındaki ilişki

    The relationship between perception of university students attitudes of parents with automatic thought and style of coping stress

    NİMET YEŞİLYURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiBeykent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. SELİN BİRGÜL BARAN

Geri Dön