Geri Dön

Kur'ân'da 'a-d-l kökünün etimolojik yapısı ve semantik analizi

Etymolgical and semantic analysis of the root ʿadl in the Qur'an

PDF İndir

  1. Tez No: 967976
  2. Yazar: UBEYDE ABDULKADER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA KESKİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 222

Özet

“Kur'ân'da 'A-d-l Kökünün Etimolojik ve Semantik Analizi”başlıklı araştırmamız giriş, üç bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, amacı, önemi ve yöntemi ele alınmıştır. Birinci bölümde anlambilimsel çözümleme yöntemi tanıtılmış, senkronik ve diakronik yaklaşımlar açıklanmış ve bu yöntemin Kur'ân ile ilişkisine değinilmiştir. İkinci bölümde 'a-d-l kökünün türevsel yapısı incelenmiş, Arap edebiyatının farklı dönemlerinde (Cahiliye, İslam'ın ilk yılları, Emevî ve Abbâsî) kullanım örnekleri değerlendirilmiştir. Bu bağlamda söz konusu kökün şiir, nesir ve erken dönem sözlüklerdeki anlamları tespit edilmiş, geç dönem sözlüklerdeki kullanımlarla karşılaştırılarak anlam değişimi izlenmiştir. Elde edilen veriler gruplandırılmış ve tablolar üzerinden karşılaştırmalı analizler yapılmıştır. Üçüncü bölümde kökün Kur'ân'daki kullanım biçimleri sistematik olarak incelenmiştir. Kök ve türevlerinin geçtiği ayetler, bağlam (siyak) dikkate alınarak semantik açıdan çözümlenmiş; farklı ayetlerde kazandığı anlam çeşitliliği ortaya konmuştur. Ayrıca klasik ve modern tefsirlerden seçilen yorumlar değerlendirilmiş, nüzul sırası gözetilerek anlamın tarihsel gelişim çizgisi belirlenmiştir. Müfessirlerin görüşleri ile anlambilimsel bulgular karşılaştırılmış, aradaki örtüşme ve farklılıklar analiz edilmiştir. Sonuç bölümünde, 'a-d-l kökünün Arap edebiyatı ve Kur'ân'daki anlam serüveni bütüncül bir bakışla ortaya konmuş ve elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

The research entitled“Etymological and Semantic Analysis of the Root ʿA-D-L in the Qur'an”is structured into an introduction, three chapters, and a conclusion. The introduction outlines the topic, objectives, significance, and methodology of the study. The first chapter presents an overview of semantic analysis in linguistics, with attention to its relevance to the Qur'an, and explains the synchronic and diachronic approaches that form the methodological basis. The second chapter investigates the derivational structure of the root ʿa-d-l. Frequently used derivatives in classical Arabic literature are identified, and the root's usage is examined in major sources, including Jāhiliyya poetry, early Islamic texts, and Umayyad and Abbasid anthologies. Its meanings in these contexts are analyzed, supported by interpretations and comparisons. Both early and later Arabic dictionaries are reviewed to trace semantic development, with meaning groups established for each period and evaluated through comparative analysis. The third chapter systematically examines the occurrences of the root and its derivatives in the Qur'an. Verses containing these forms are analyzed through semantic methods, with special emphasis on context (siyāq) as a decisive factor in meaning. The diversity and depth of the root's usage in the Qur'an are explored across various contexts. Interpretations from classical and modern exegetical sources are then reviewed, with the chronological order of revelation considered to highlight semantic shifts. These interpretations are compared with the study's semantic findings to identify points of convergence and divergence. Finally, the conclusion provides an overall evaluation of the data and findings, presenting the semantic trajectory of the root ʿa-d-l in Arabic literature and the Qur'an.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    440646

    Arap dilinde ism-i tafdîl

    Comperative and superlative in Arabic (ismu't-tafdîl)

    YUSUF ZİYA BAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DilbilimAkdeniz Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NAZİFE NİHAL İNCE

  2. Tez No

    935630

    Kur'ân'da vücûh-nezâir ve tefsirdeki yeri

    Al-wujuh wa al-nazair in the Qur'an and its place in tafsir

    NADİYE BULUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAHATTİN ÖZ

  3. Tez No

    443025

    Ebu'l-Muîn en-Nesefi'ye göre haberi sıfatlar

    Reported attributes according to Ebu'l-Muîn en-Nesefi

    ABDULHEKİM AĞIRBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM ÖZARSLAN

  4. Tez No

    844752

    العدالة و الظلم في تفسير ابن كثير (دراسة تحليلية)

    İbn Kesirin tefsirinde adalet ve zulüm (Analitik çalışma) / Justice and injustice in the interpretation of Ibn Kathir (An analytical study)

    ADAM HAMAD ALI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET ÖZDEMİR

  5. Tez No

    396186

    الوقف و الابتداء في القران الكريم جمع و دراسة نقديّة

    El-Vakfu ve'l-İbtida fi'l-Kur'ani'l-Kerim Cem'un ve Dirasetün Nakdiyyetün

    TAQWA HATEM TAHA

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2015

    DinYalova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SÜLEYMAN AYDIN

Geri Dön