Romantik ilişkilerde erken dönem uyum bozucu şemalar ve duygu düzenleme arasındaki ilişki: Algılanan partner duyarsızlığının düzenleyici rolü
The relationship between early maladaptive schemas and emotion regulation in romantic relationships: The moderating role of perceived partner insensitivity
- Tez No: 967998
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAHİDE GÜLİZ KOLBURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Romantik ilişkiler bireylerin psikolojik iyi oluşunu doğrudan etkileyen kişilerarası ilişki türüdür. Buna ek olarak bireylerin erken dönem yaşantıları ve duygu düzenleme stratejileri romantik ilişkiler için önemli kavramlar olarak görülmektedir. Erken dönem uyum bozucu şemalar ve duygu düzenleme gibi bireysel düzeydeki kavramlarla kişilerarasındaki algıların incelenmesinin, bütüncül bir bakış sunacağı amaçlanmaktadır. Algılanan partner duyarsızlığı kavramına odaklanılması bu çalışmanın özgün noktalarından biri olarak görülmektedir. Bu araştırmada, romantik ilişkisi olan bireylerde belirli erken dönem uyum bozucu şemalar ve duygu bastırma arasındaki ilişkide algılanan partner duyarsızlığının düzenleyici rolü değerlendirilmiştir. Ayrıca algılanan partner duyarsızlığının bazı demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığına da bakılmaktadır. Çalışma kapsamında, Türkiye'de 18-60 yaş aralığında romantik ilişki içerisinde olan 358 katılımcıya ulaşılmıştır. Veriler, Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği-Kısa Form 3 (YŞÖ-KF3), Duygu Düzenleme Ölçeği ve Algılanan Partner Duyarlılığı-Duyarsızlığı Ölçeği kullanılarak Google Forms aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS 27 kullanılarak yapılmıştır. Betimsel istatistikler, normallik analizi, Pearson Korelasyon Analizi, regresyon analizleri, düzenleyici etki analizleri ve Tek Yönlü Varyans Analizleri uygulanmıştır. Yapılan düzenleyici etki analizleri sonucunda, algılanan partner duyarsızlığının; aşırı standartlar, yetersiz özdenetim, kusurluluk, bağımlılık, terk edilme şemaları ve duygu bastırma arasındaki ilişkiyi anlamlı şekilde düzenlediği görülmektedir. Algılanan partner duyarsızlığının, duygusal bastırma şeması, duygusal yoksunluk şeması ve duygu bastırma arasındaki ilişkide düzenleyici etkisinin olmadığı ortaya çıkmaktadır. Bulgular, literatüre katkıda bulunmakla birlikte, terapi süreçlerinde erken dönem uyum bozucu şemalar, duygu düzenleme ve algılanan partner duyarsızlığı kavramlarının da bireyler için ne kadar önemli olabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Romantic relationships are interpersonal relationships that directly impact individuals' psychological well-being. Furthermore, individuals' early life experiences and emotion regulation strategies are considered important concepts in romantic relationships. Examining interpersonal perceptions through individual-level concepts such as early maladaptive schemas and emotion regulation is intended to provide a holistic perspective. Focusing on the concept of perceived partner insensitivity is considered one of the unique aspects of this study. This study examines the moderating role of perceived partner insensitivity in the relationship between specific early maladaptive schemas and emotion suppression in individuals in romantic relationships. It also examines whether perceived partner insensitivity varies according to certain demographic variables. 358 participants in romantic relationships in Türkiye, aged 18-60, were recruited for the study. Data were collected via Google Forms using the Demographic Information Form, the Young Schema Scale-Short Form 3 (YSQ-SF3), the Emotion Regulation Scale, and the Perceived Partner Sensitivity/Insensitivity Scale. Data analysis was conducted using SPSS 27. Descriptive statistics, normality analysis, Pearson correlation analysis, regression analyses, moderation analyses, and one-way analyses of variance were applied. The moderation analyses revealed that perceived partner insensitivity significantly moderated the relationship between excessive standards, inadequate self-control, defectiveness, dependency, abandonment schemas, and emotional suppression. Perceived partner insensitivity did not moderate the relationship between emotional suppression schemas, emotional deprivation schemas, and emotional suppression. These findings contribute to the literature and demonstrate the importance of early maladaptive schemas, emotion regulation, and perceived partner insensitivity for individuals in the therapy process.
Benzer Tezler
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ve dijital flört şiddeti arasındaki ilişkide olumlu duygu düzenleme güçlüğü ve olumsuz duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü
The mediating roles of difficulty in Positive Emotion Regulation and difficulty in Negative Emotion Regulation in the relationship between early maladaptive schemas and digital dating violence
ELİF HAZAL İNCE
- Beliren yetişkinlerde erken dönem uyumsuz şemalar ile çocukluk çağı travmalarının romantik ilişki doyumu üzerindeki etkisi: Duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü
The effect of early maladaptive schemas and childhood traumas on romantic relationship satisfaction in emerging adults: The mediating role of emotion regulation difficulties
NİLSU ÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
PsikolojiUluslararası Kıbrıs ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAZZEZ MERVE AVCIOĞLU
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ve romantik ilişkideki çiftlerin iletişim biçimleri
Early maladaptive schemas and communication styles of romantic couples
YAKUP CELAL ADIYAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN TEMEL EGİNLİ
- Çiftlerin algılanan ebeveynlik biçimleri ve erken dönem uyum bozucu şemaların romantik ilişki bileşenleri ile ilişkisi
The relationship between couples' perceived parenting styles, early maladaptive schemas and components of romantic relationship
BELİZ BAYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA DUYGU KAYA YERTUTANOL
- Yetişkin bireylerin romantik ilişkilerinde erken dönem uyumsuz şemalar ve ruminasyonun ilişki doyumunu yordayıcılığının incelenmesi
Examination of the prediction of early maladaptive schemas and rumination on relationship satisfaction in romantic relationships of adult individuals
İREM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PERVİN NEDİM BAL