İstismar-ihmal geçmişi ve romantik ilişkide bağlanma: Bilişsel duygu düzenleme ve erken dönem uyumsuz şemaların rolü
Childhood abuse-neglect and romantic relationship attachment: The role of cognitive emotion regulation and early maladaptive schemas
- Tez No: 792648
- Danışmanlar: PROF. DR. FİLİZ BİLGE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Bireyin çocukluk çağı travmaları ile yetişkinlik döneminde sergilediği bağlanma tarzı arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemalar ile duygu düzenleme becerilerinin etkisinin değerlendirildiği bu çalışmada sıralı açıklayıcı karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, nicel veriler için 304 üniversite öğrencisi ile nitel veriler için çocukluk çağında istismar deneyimi olan 10 kişi oluşturmuştur.“Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği”,“Young Şema Ölçeği Kısa Form – 3”,“Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği”,“Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri”ve demografik bilgi formu ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veri toplanmıştır. Analiz sonucunda, çocukluk çağı travmalarının kaygılı bağlanma üzerinde pozitif yordama etkisinin olduğu, ancak kaçınmacı bağlanma üzerinde anlamlı düzeyde bir yordama etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Çocukluk çağı travmalarının uyumlu duygu düzenlemeyi negatif yönde, uyumsuz duygu düzenlemeyi ise pozitif yönde yordadığı gözlenmiştir. Çocukluk çağı travmaları ile kaygılı bağlanma arasındaki ilişkide uyumlu ve uyumsuz duygu düzenlemenin kısmi aracılık etkisinin olduğu bulunmuştur. Çocukluk çağı travmalarının, kopukluk ve reddedilme şema alanını ve zedelenmiş özerklik şema alanını pozitif yönde yordadığı, ancak zedelenmiş sınırlar, diğeri yönelimlilik ve aşırı tetikte olma şema alanı üzerinde anlamlı düzeyde yordama etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Çocukluk çağı travmaları ile kaygılı bağlanma arasındaki ilişkide kopukluk ve reddedilme şema alanın tam aracılık etkisinin olduğu; ayrıca çocukluk çağı travmaları ile kaygılı bağlanma arasındaki ilişkide zedelenmiş özerklik şema alanının tam aracılık etkisinin olduğu ortaya konmuştur. Çalışmanın nitel verileri nicel verilerden elde edilen sonuçları desteklemektedir. Araştırma kapsamında ulaşılan bulgular, alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır. Son olarak çalışmanın sınırlılıklarından bahsedilmiş; araştırmacılara, uygulayıcılara ve politika yapıcılara öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Sequential explanatory mixed design was used in this study, in which the mediating effect of early maladaptive schemas and emotion regulation skills in the relationship between the individual's childhood traumas and the attachment style exhibited in adulthood. The study group of the research participants were 304 university students and 10 people with childhood abuse experience.“Childhood Trauma Questionnaire”,“Young Schema Inventory SF3”,“Cognitive Emotion Regulation Questionnaire”,“Experiences in Close Relationships-Revised”, demographic questionnaire and semi-structured interview form were used in data collection process. The results of the research showed that childhood traumas had a positive predictive effect on anxious attachment, but did not have a significant predictive effect on avoidant attachment. It was observed that childhood traumas predicted adaptive emotion regulation negatively and maladaptive emotion regulation positively. It was found that adaptive and maladaptive emotion regulation had a partial mediation effect in the relationship between childhood traumas and anxious attachment. It was determined that childhood traumas positively predicted the disconnection and rejection schema area and impaired autonomy schema area, but it did not have a statistically significant predictive effect on impaired limits, other directedness and over vigilance schema area. In the relationship between childhood traumas and anxious attachment, disconnection and rejection schema area have full mediation effect; in addition, it has been revealed that the area of impaired autonomy schema has a full mediator effect on the relationship between childhood traumas and anxious attachment. Qualitative findings support the quantitative findings obtained from the research. The findings reached within the scope of the research were discussed within the framework of the literature. The limitations of the study were emphasized; recommendations were made to researchers, practitioners and policy makers.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı travmaları ile romantik ilişkilerde psikolojik şiddete maruz kalma arasındaki ilişki: Bağlanma stilleri ve dissosiyatif yaşantıların aracılık rolünün incelenmesi
The relationship between childhood traumas and victimization of psychological violence in romantic relationships: The examinaton on mediatonal role of attachment styles and dissociative experiences
ELİF NUR YAZICI
Doktora
Türkçe
2023
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDİNÇ ÖZTÜRK
- Çocukluk çağı travmaları ve ebeveynlerin istismar farkındalığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
An examination of relationship between childhood traumas and parental abuse awareness
ASLI YOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBursa Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI YEŞİL
- Çocukluk dönemi ruhsal travmaların yetişkinlik döneminde mağduriyet, şiddet içeren davranışlar ve kendine yönelik yıkıcı davranışlarla yeniden canlandırılması
Reenactment of childhood traumas with victimization, violent behaviour and self-destructive behaviours in adulthood
HATİCE BULMUŞ
Doktora
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP BELMA GÖLGE
- Vajinismus tanısı konmuş ve konmamış kadınların bağlanma stilleri ile metakognisyon ve cinsel doyum düzeylerinin değerlendirilmesi
The evaluation of the attachment styles and the levels of meta cognition and sexual satisfaction of women with and without diagnosis of vaginismus
HASRET DUYGU NUR ALEMDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve Doğumİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADER BAHAYİ
- Heimat lund gastland im spiegel der Migrantenliteratur-Anhand der susgewaehlten Autor-Inn-En-
Başlık çevirisi yok
ŞEREF ATEŞ
