Disiplinlerarası yaklaşımla kontrat yönetimi olgunluk modeli ve değerlendirme aracının türkiye'ye adaptasyonu: Bir karma yöntem araştırması
Adaptation of the contract management maturity model and assessment tool to turkiye using an interdisciplinary approach: A mixed methods research
- Tez No: 968210
- Danışmanlar: PROF. DR. ADEM ÜZÜMCÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 318
Özet
Kontrat yönetimi; son 20 yılda geçirdiği evrim ve gelişme sayesinde, işletmeler ve organizasyonlar için bağımsız bir yönetim fonksiyonu, ulusal ve uluslararası pazarlarda rekabet ve başarı için bir yetkinlik alanı, akademik alan yazını için ayrı bir disiplin haline gelmiştir. Bugüne kadar Türkiye'de kontrat yönetimi süreçlerini değerlendirmek ve geliştirmek amacıyla uygulanan bir model ya da değerlendirme aracı bulunmamaktadır. Kavramsal çerçevesini 6 farklı disipline ait 11 farklı teorinin oluşturduğu, bu disiplinlerarası araştırma, 302 uluslararası ticaret işletmesi ile gerçekleştirilmiştir. Karma yöntem kesişen desen ile gerçekleştirilen çalışmada; Rendon tarafından geliştirilen, Kontrat Yönetimi Olgunluk Modeli (KYOM) ve Değerlendirme Aracı (KYOMDA) Türkiye'ye uyarlanmıştır. KYOM araştırma sonuçlarına göre, işletmelerin olgunluk seviyeleri: tedarik planlama, ihale planlama, ihale-satın alma, tedarikçi seçimi, kontratın idaresi kritik süreç alanlarında (KSA) birinci düzey kalıcı olmayan-arızi olarak; kontratın sonlandırılması KSA'da, ikinci düzey temel olarak tespit edilmiştir. İşletmelerin demografik özellikleri ile KYOM olgunluk puanları arasında, 7 değişken bakımından (büyüklük, sektör, firma merkezi, faaliyet yılı, faaliyet alanı, kontrat uzmanı istihdamı ve kontrat yönetiminde otomasyon/yazılım kullanımı) anlamlı farklılıkların varlığı ölçümlenmiştir. Araştırmada elde edilen büyük ölçekli işletmeler ile KYOM olgunluk puanı arasında anlamlı farklılık bulgusunun; Christoph Albrecht ve Spang (2014)'in, proje yönetimi olgunluğu ile performans arasındaki ilişkinin, karmaşıklık düzeyi yüksek projelerde daha güçlü olduğu, proje karmaşıklığının ekip büyüklüğü gibi faktörlerle ilişkilendirildiği şeklindeki bulgusuyla örtüştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Nitel araştırma sonuçlarına göre, KYOM ve KYOMDA, işletmelerden önemli ölçüde (% 80) kabul gördüğü ölçümlenmiştir. Karma yöntem kesişen desen araştırma sonuçlarına göre; nicel ve nitel araştırma sonuçlarının birbirleriyle örtüştüğü, Türkiye'ye uyarlanan KYOM ve KYOMDA'nın bilimsel açıdan geçerli, güvenilir ve uygulanabilir bir model olduğu önermesi doğrulanmıştır. Sonuç olarak; araştırma ile ortaya konulan bilgi birikiminin, KYOMDA genel ve demografik değişkenler olgunluk seviye sonuçları karşılaştırmalarının, demografik verilere ilişkin önemli bulgu ve tespitlerin, KYOM KSA'larında yapılan önceliklendirme ve hedeflendirmenin; KYOMDA demografik değişkenler analizinde yapılan önceliklendirme ve hedeflendirmenin, ulusal ve uluslararası kontrat yönetimi alan yazınına, işletmelere, sektörel kuruluşlara, mesleki teşkil ve organizasyonlara, Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına, araştırmacı ve akademisyenlere katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Contract management has evolved and developed over the past 20 years to become an independent management function for businesses and organizations, a core competency area for competition and success in national and international markets, and a separate discipline in academic literature. To date, there has been no scale, model or assessment tool applied in Turkiye to evaluate contract management life cycle. This interdisciplinary research, which draws its conceptual framework from 11 distinct theories across six different disciplines, was conducted with 302 Turkish international trade companies. In the study, which employed a mixed-methods convergent design, the Contract Management Maturity Model (CMMM) and Assesment Tool (AT) developed by Rene G.Rendon were adapted for Turkiye. According to the CMMM research results, the maturity levels of companies were determined as follows: Procurement Planning, Solicitation Planning, Solicitation, Source Selection, and Contract Management Key Process Areas (KPA) were determined as Level 1 Ad Hoc; Contract Close-out KPA was determined as Level 2 Basic. Significant differences were measured between the demographic characteristics of business companies and their CMMM maturity scores across seven variables (size, sector, operational center, experience years in operation, area of operation, employment of contract specialist, and use of automation/software in contract management). The finding of a significant difference between large-scale businesses and CMMM maturity scores in the study was found to be consistent with Christoph Albrecht and Spang's (2014) finding that the relationship between project management maturity and performance is stronger in projects with a high level of complexity and that project complexity is associated with factors such as team size. According to the qualitative research results, CMMM were found to be favored by a significant percentage (80%) of business enterprises. According to the combined results of the mixed-method research, it has been proven that the quantitative and qualitative research results are consistent with each other and the proposition regarding that CMMM and CMMMAT, adapted to Turkiye, are scientifically valid, reliable, and applicable models, has been confirmed. In conclusion, the body of knowledge provided by the research, the CMMM analysis results, and the important findings and results related to demographic variables, the prioritization and targeting conducted in CMMM and CMMMAT demograghic variable analysis are expected to contribute to the contract management literature, business enterprises, sectoral chambers and boards, vocational associations and organizations, related public institutions and organizations as well as researchers and academics.
Benzer Tezler
- Comparison of naproxen-loaded zeolitic imidazolate frameworks (ZIF) and halloysite nanotube-zif composites with 3D printed PLA embedded in gelatin hydrogel
Naproksen yüklü ZİF'ı̇n ve hnt- zıf'in kompozit jelatin hı̇drojele gömülü 3D baskılı PLA'nın karşılaştırılması
REYHAN ÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiNanobilim ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRGÜL BENLİ
DOÇ. DR. ÖZGÜL GÖK ÖZATAY
- Yazı karakteri tasarımında okunabilirlik: Bir uygulama örneği
Readability in font design: An application example
TALHA AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarKTO Karatay ÜniversitesiGrafik Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞRI GÜMÜŞ
- Deep learning analysis in dermoscopy images
Dermoskopi görüntülerinde derin öğrenme analizi
FATİH ERGİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGalatasaray ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL BURAK PARLAK
- Genetically designed microbes for bioimaging and biosensing
Biyogörüntüleme ve biyosensing için genetik olarak tasarlanmış mikroplar
MERVE YAVUZ
Doktora
İngilizce
2024
Biyoteknolojiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. URARTU ÖZGÜR ŞAFAK ŞEKER
- Disiplinlerarası yaklaşımla tasarlanan artırılmış gerçeklik uygulamasının oran orantı konusundaki öğrenci başarı ve motivasyonuna etkisi
The impact of an interdisciplinary augmented reality application on student archievement and motivation in ratio and proportion topics
ZEYNEP ÖZAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKafkas ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLGÜN GÜNBAŞ