Öz şefkat psikoeğitim programının ergenlerde öz şefkat ve boyun eğici davranışlara etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of self-compassion psychoeducation program on self-compassion and submissive behaviors in adolescents
- Tez No: 968211
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA ALTUN KOBUL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Ergenlik dönemi, bireyin kimlik gelişiminin şekillendiği, yoğun duygusal değişimlerin yaşandığı ve sosyal ilişkilerin büyük önem kazandığı kritik bir süreçtir. Bu dönemde gençler, akademik baskılar, akran ilişkileri ve aile içi dinamikler gibi çeşitli zorluklarla karşılaşabilmektedir. Ergenlik döneminin sağlıklı geçirilmesi, bireyin ileriki yaşamı açısından oldukça önemlidir. Ancak, ergenlik dönemindeki bireylerde yaşamın erken dönemlerinde deneyimlenen yaşantılara bağlı olarak boyun eğici davranışlar gibi olumsuz tutumlar gelişebilmektedir. Öz şefkat, ergenlerin bu tür zorluklarla baş etmelerine yardımcı olan önemli bir beceridir. Bu nedenle, son yıllarda ergenlerin duygusal dayanıklılıklarını artırmak amacıyla öz şefkat eğitimleri yaygın bir şekilde uygulanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ergenler için hazırlanan öz şefkat geliştirme programının, öz şefkat düzeyi ile boyun eğici davranışlar üzerindeki etkisini incelemektir. Bu araştırma, yarı deneysel desen kullanılarak tasarlanmış olup, pilot ve asıl uygulama olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır. Pilot ve asıl uygulamanın deney ve kontrol grupları eşit sayıda 16 kişiden oluşturulmuş ve uygulamalara toplam 64 kişi katılmıştır. Çalışmada, Kişisel Bilgi Formu, Öz Şefkat Ölçeği Kısa Formu (ÖŞÖ-KF) ve Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği (BEDÖ) kullanılmıştır. Pilot çalışmadan elde edilen veriler olumlu sonuçlar gösterdiği için asıl uygulama aşamasına geçilmiştir. Deney grubuna sekiz hafta süren öz şefkat psikoeğitim programı uygulanırken, kontrol grubuna herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Çalışmada, her iki gruba da ön test, son test ve izleme testleri uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, öz şefkat psikoeğitim programının ergenlerde öz şefkat düzeyini artırmada ve boyun eğici davranışları azaltmada etkili olduğunu göstermektedir. Müdahale programı sonrasında, deney grubundaki katılımcıların öz şefkat puanlarında anlamlı bir artış, boyun eğici davranış puanlarında ise belirgin bir azalma tespit edilmiştir. İzleme çalışması sonucu bu değişimlerin kalıcı olduğu görülmüştür. Bu araştırmanın sonuçları, önceki çalışmaların bulgularıyla büyük ölçüde örtüşmektedir. Bu bağlamda, okullarda görev yapan psikolojik danışmanların öz şefkat müdahale programlarını uygulamaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Adolescence is a critical period in which the individual's identity development is shaped, intense emotional changes are experienced, and social relationships gain great importance. During this period, young people may encounter various difficulties such as academic pressures, peer relations, and family dynamics. Having a healthy adolescence is very important for the individual's future life. However, individuals in adolescence may develop negative attitudes such as submissive behaviors depending on the experiences met in the early periods of life. Self-compassion is an important skill that helps adolescents cope with such difficulties. Therefore, self-compassion trainings have been widely applied in recent years in order to increase the emotional resilience of adolescents. The aim of this study is to examine the effect of the self-compassion development program prepared for adolescents on the level of self-compassion and submissive behaviors. This research was formed using a quasi-experimental design and consists of two stages: pilot and main application. The experimental and control groups of pilot and main application were formed with an equal number of 16 people and a total of 64 people took part in the applications. Personal Information Form, Self-Compassion Scale Short Form (SSC-SF) and Submissive Behavior Scale (SBS) were used in the study. Since the data obtained from the pilot study showed positive results, the main application stage was started. While the eightweek self-compassion psychoeducation program was applied to the experimental group, no intervention was made to the control group. In the study, pre-test, post-test and follow-up tests were applied to both groups. The findings obtained show that the self-compassion psychoeducation program is effective in increasing the level of self-compassion in adolescents and reducing submissive behaviors. After the intervention program, a significant increase in the self-compassion scores of the participants in the experimental group and a significant decrease in their submissive behavior scores were detected. As a result of the follow-up study, it was seen that these changes were permanent. The results of this study largely coincide with the findings of previous studies. In this context, it is recommended that psychological counselors working in schools implement self-compassion intervention programs.
Benzer Tezler
- Ergenlerde, mükemmeliyetçilik ile bilişsel esneklik arasındaki ilişkide iyimserlik, öz şefkat ve psikolojik iyi oluşun aracı rolünün incelenmesi ve geliştirilen bilişsel esneklik psikoeğitim programının etkililiğinin belirlenmesi
Investigation of the mediator role of optimism, self-compassion and psychological well-being in the relationship between perfectionism and cognitive flexibility in adolescents and the efficiency of the developed cognitive flexibility psycho-education program
OSMAN CIRCIR
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM TAGAY
- Bilinçli farkındalık temelli ergenlere yönelik psikoeğitim programının karakter güçleri, bilinçli farkındalık ve akademik başarı gelişimine etkisinin incelenmesi
The effect of the mindfulness based adolescent psychoeducation program on character strengths, mindfulness and academic success
ŞEYMA GÜLDAL
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞİN SATAN
DOÇ. DR. RAZİYE BİLGE UZUN
- Öz şefkat egzersizleri temelli psikoeğitim programının ebeveynleri boşanmış ergenlerin öz şefkat düzeyleri üzerindeki etkisi
The effect of self-compassion exercises based psychoeducation program on self-compassion levels of adolescents whose parents divorced
RIFAT ŞAMLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA GÜLOĞLU
- Ebeveynlikte öz şefkat psikoeğitim programının annelerin öz şefkat ve ebeveynlik stresi düzeyleri üzerindeki etkisi
The effect of parenting self compassi̇on psyhoeducation program on mothers' self compassion and parenting stress levels
BETÜL DOĞAN ÇEVİRGEN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KUTLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ ERDEMİR
- Kabul ve kararlılık terapisi temelli psikoeğitim programının pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin öz şefkat düzeyleri üzerindeki etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy based psychoeducation program on self compassion levels of university students during the pandemic period
GİZEM YETİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM ÇETİNKAYA YILDIZ