Orhan Kemal'in 'Bereketli topraklar üzerinde' adlı romanının söz dizimi açısından incelenmesi
A syntax analysis of Orhan Kemal's novel 'On the fertile lands'
- Tez No: 968736
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MENŞURE AŞCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1080
Özet
Bir dili oluşturan temel unsurlar, kelimeler, kelime grupları ve cümlelerdir. Bir dilde kelime sayıları sınırlıdır fakat kelimelerle oluşturulabilecek kelime grupları, cümleler sınırsızdır. Bu sebepten kelime gruplarının anlatıma katkısı oldukça büyüktür. Söz diziminde önemli bir yeri olan kelime grupları, tek kelimeyle anlatılamayan duygu ve düşüncelerin ifade edilebilmesi, anlatımın zenginleştirilebilmesi için önemli dil birimleridir. Söz dizimi üzerine yapılan çalışmalar hem Türkçenin ifade zenginliğini göstermesi hem de yazarın dil ve üslubunun bilinebilmesi yönünden önemlidir. Anlatmaya dayalı edebî metin türlerinden olan roman, dilin özelliklerini, yazarın dil ve üslubunu en etkili şekilde ortaya koyan edebî türlerden biridir. Bu doğrultuda, çalışmada yazar-eser-üslup bağlamında Orhan Kemal'in“Bereketli Topraklar Üzerinde”adlı romanı söz dizimi açısından incelenmiştir. Türk edebiyatında toplumsal gerçekçiliğin temsilcilerinden olan Orhan Kemal'in, dili kullanımındaki ustalığı sebebiyle çalışmamızda bu eserinin söz dizimi açısından incelenmesi uygun görülmüştür. İncelemede, eserdeki kelime gruplarının çeşitliliği, Türkçenin zengin ve özgün yapısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamız 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Orhan Kemal'in hayatı, edebî kişiliği, eserleri, ilgili eser ve aldığı ödüller üzerine bilgilendirme yapılmıştır. İkinci bölümde araştırmacıların kelime gruplarının tanımı, isimlendirilmesi ve tasnifiyle ilgili görüşleri belirtilmiş, kelime grupları üzerine yapılan çalışmalardan bahsedilmiştir. Çalışmada Prof. Dr. Abdurrahman Özkan, Prof. Dr. Mustafa Toker ve Prof. Dr. Ufuk Deniz Aşcı'nın“Türkiye Türkçesi Söz Dizimi”isimli eserleri esas alınmıştır. Üçüncü bölümde eserde geçen cümleler ve cümlelerde yer alan kelime grupları incelenmiştir. Sonuç bölümde ise; eserde söz dizimine, yazarın dil ve üslubuna dair tespit ettiğimiz bulgular üzerine detaylı bir değerlendirme yapılmıştır. Türkçenin ifade zenginliğini ortaya koyan çalışmalara bir yenisini eklemek amacıyla hazırlanan bu çalışmanın, söz dizimiyle ilgili yapılacak çalışmalara katkıda bulunacağını temenni ediyoruz.
Özet (Çeviri)
The fundamental elements that make up a language are words, word groups, and sentences. While the number of words in a language is limited, the word groups and sentences that can be formed with words are limitless. Therefore, word groups contribute significantly to narrative. Word groups, which play a significant role in syntax, are crucial linguistic units for expressing feelings and thoughts that cannot be expressed in single words, and for enriching narrative. Studies on syntax are important both for demonstrating the richness of Turkish expression and for understanding the author's language and style. The novel, a narrative-based literary text, is one of the literary genres that most effectively reveals the characteristics of language, as well as the author's language and style. In this study, Orhan Kemal's novel“On Fertile Lands”is examined in terms of syntax within the context of author, work, and style. Due to Orhan Kemal's mastery of language use, a representative of social realism in Turkish literature, it was deemed appropriate to examine this work in terms of syntax. The analysis attempts to reveal the diversity of word groups in the work and the rich and unique structure of the Turkish language. Our study consists of three sections. The first section provides information on Orhan Kemal's life, literary personality, works, the relevant work, and the awards he received. The second section outlines researchers' views on the definition, naming, and classification of word groups and discusses studies conducted on word groups. The study is based on the works titled“Turkish Syntax”by Prof. Dr. Abdurrahman Özkan, Prof. Dr. Mustafa Toker, and Prof. Dr. Ufuk Deniz Aşcı. The third section examines the sentences and word groups used in the work. The concluding section provides a detailed assessment of the findings we have identified regarding the work's syntax, the author's language, and style. We hope that this study, designed to add to the body of studies demonstrating the richness of Turkish expression, will contribute to future studies on syntax.
Benzer Tezler
- Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Kemal Tahir'in 1950-1960 yılları arasındaki köy romanlarında halk kültürü unsurları
The competents of the folkloric culture in the villager novels of Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Kemal Tahi̇r between 1950-1960 summary
SATI SARIASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAdnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. BERNA AKYÜZ SİZGEN
- Orhan Kemal'in Çukurova dönemi romanlarının edebiyat sosyolojisi açısından incelenmesi
Analysis of Orhan Kemal's novels of Çukurova period from the perspective of sociology of literature
BÜŞRA İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP ÖZTÜRK
- Orhan Kemal'in 'Bereketli Topraklar Üzerinde' adlı eserindeki birleşik yapılı cümleler üzerine bir inceleme
A review on compound sentences in Orhan Kemal's 'Bereketli Topraklar Üzerinde'
TUĞBA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİLİBRAHİM ERTÜRK
- Orhan Kemal'in 'Bereketli Topraklar Üzerinde, Müfettişler Müfettişi, Üçkağıtçı ' adlı yapıtlarının Fransızca çevirilerinde folklorik unsurların yorumlayıcı anlam kuramı bağlamında incelenmesi
L'analyse de la traduction des elements folkloriques dans les romans sur les terres fertiles, l'inspecteur des inspecteurs, l'escroc d'Orhan Kemal d'apres la theorie interpretative
ESRA ULUŞAHİN
Doktora
Türkçe
2017
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNA TİMUR AĞILDERE
- Toplumcu gerçekçilikten aydınlık gerçekçiliğe: Orhan Kemal'in Bereketli Topraklar Üzerinde romanı
Orhan Kemal's novel About on Fertile Lands from social realism to luminous realism
NAZ GİZEM YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Karşılaştırmalı EdebiyatYeditepe ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BUDAK