Efsanevi Simurg Kuş'unun Osmanlı çini sanatında görülen Rumi motifi kullanılarak serbest pano tasarımının uygulanması
The application of a free panel design featuring the legendary Simurgh Bird with the Rumi motif in Ottoman tile art
- Tez No: 968750
- Danışmanlar: PROF. NAİLE RENGİN OYMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu tez bilgelik, yeniden doğuş ve ruhsal dönüşümün simgesi olan efsanevi Simurg kuşunun, Osmanlı çini sanatının temel öğelerinden biri olan Rumi motifi ile bütünleştirilmesini konu almaktadır. İran-Pers, İslam ve Türk mitolojilerine kök salmış olan Simurg, soyut hayvan formlarından türeyen kıvrımlı yapısıyla bilinen rumi motifin sembolik ve estetik nitelikleriyle kesişen zengin bir ikonografik mirası taşımaktadır. Bu çalışma, iki geleneksel öğeyi çağdaş bir bakış açısıyla yeniden yorumlamayı ve bu doğrultuda serbest biçimli bir çini pano tasarlayıp uygulamayı amaçlamaktadır. Araştırmada nitel bir yöntem benimsenmiştir. İkonografik çözümleme, literatür taraması ve görsel belgelemeye yer verilmiştir. Uygulamalı bölümde ise, 16. yüzyıl Osmanlı çinilerinin üslup özellikleri ve geleneksel sır altı teknikleri kullanılarak tek bir çini pano tasarımı gerçekleştirilmiştir. Kompozisyon yapısı, sembolik figüratif öğeler ile süsleme temelli soyutlamaları bir araya getirmiş; geleneksel sır ve renk paletleri ile desteklenmiştir. Ortaya çıkan pano tasarımı, geleneksel Türk sanatını çağdaş sanatsal ifade ile sentezlemektedir. Tarihsel motiflerin evrensel temaları yenilikçi bir görsel dil aracılığıyla yeniden anlamlandırabileceğini göstermektedir. Ayrıca bu araştırma, modern Türk Çini sanatları alanında mitolojik sembolizm ve süsleme mirasının yeniden canlandırılması söylemine katkıda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on the integration of the legendary Simurg bird, symbol of wisdom, rebirth and spiritual transformation, with the rumi motif, one of the basic elements of Ottoman tile art. Simurg, which is rooted in Iranian-Persian, Islamic and Turkish mythologies, carries a rich iconographic heritage that intersects with the symbolic and aesthetic qualities of the rumi motif, known for its curved structure derived from abstract animal forms. This study aims to reinterpret these two traditional elements from a contemporary perspective and to develop and implement a free-form tile panel design in this direction. A qualitative method was adopted in the research; iconographic analysis, literature review and visual documentation were included. In the applied part, a single tile panel design was realized using the stylistic characteristics of 16th century Ottoman tiles and traditional underglaze techniques. The compositional structure combines symbolic figurative elements with ornamental abstractions and is supported by traditional glaze and color palettes. The resulting panel design synthesizes traditional Islamic art with contemporary artistic expression. It shows that historical motifs can reinterpret universal themes through an innovative visual language. Furthermore, this research contributes to the discourse of revitalizing the heritage of mythological symbolism and ornamentation in the field of modern Turkish Tile arts.
Benzer Tezler
- XV. - XVII. yüzyıl hayvan figürlü İznik seramikleri
Decoration with animal in İznik ceramics at 15th-17th. century
NESLİHAN BİNGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sanat TarihiAnadolu ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE ÖZÜDOĞRU
- Klasik Türk şiirinde efsanevi kuşlar
Mithological birds in classical Turkish poetry
KÜBRA ESKİGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. LÜTFİ ALICI
- Türk İslam minyatürlerinde simurg tasviri ve ikonografisi
Iconography and image of simurgh in Turkish Islamic miniatures
HAYRUNNİSA ÇAKMAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sanat TarihiOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ CAN
- Türk sanatı ve mitolojisinde kullanılan efsanevi hayvan figürlerinin günümüz giysi tasarımına uyarlanması
Adapting legendary animal figures used in turkish art and mythology to today's clothing design
ELİF TURAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYŞE ASLIHAN EROĞLU
- Okulöncesi dönemi resimli çocuk kitaplarında mitolojik öyküler üzerinden kavramların anlatımı ve bir resimli kitap tasarımı
Concept illustration through mythological stories in preschool period illustrated children's books and an illustrated book design
GÜLSEREN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. BANU BULDUK TÜRKMEN