Türkiye'de ihracatı teşvik tedbirleri ve gelişimi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 9785
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİT TARGAN ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1990
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Para ve Banka Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
ÖZET VE SONUÇ Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınma sürecinde karşılaştıkları önemli sorunlar dan birisi ödemeler bilançosu açıkları, yani döviz sorunudur. Çünkü, kalkınma, yurtiçi kaynaklara olduğu kadar yurtdışından yatırım, ara malı ve temel ham maddelerin ithal edilmesinide zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle, kalkınmanın gerektirdiği ithalatı finanse etmek amacıyla döviz gelirlerine ihtiyaç duyulmakta? bu hususta, ihracattan sağlanan gelirler, gelişmekte olan ülkeler bakımından en sağlıklı ve kalıcı döviz geliri elde etmenin bir yolu olmaktadır. Gelişmekte olan ülkeler açısından sanayileşmenin devam ettirilebilmesi için ihracattan sağlanan döviz gelirleri, sadece yurtiçi tasarruf eksiğini tamamlamak için değil, fakat aynı zamanda döviz açığını kapamak bakımından da özel bir önen. taşımaktadır. İhracatın arttırılması, ekonomide çeşitli olumlu etkileri de beraberinde getirmektedir. Herşeyden önce, ihracat, toplam talebi oluşturan önemi; kalemlerden birisidir, özellikle, ekonomide atıl bir kapasitenin bulunduğu ve işsizliğin yaygın olduğu bir durumda, ihracat artışından kaynaklanan talep genişlemesi, ekonomiyi tam kapasiteye geçiripülkedeki işsizliği eritirken aynı zamanda reel bir üretim artışını da beraberinde getirmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin çoğunda olduğu gibi ülkemizin de karşılaştığı önemli ekonomik sorunlarından birisi, ödemeler bilançosu sorunları olmuştur. Türkiye, özellikle 197041i yılların ikinci yarısında ortaya çıkan olumsuz bazı iç ve dış gelişmelerin sonucunda döviz darboğazına girmiştir. 1979 yılına gelindiği zaman ise, öde meler bilançosu sorunları tam bir çıkmaza girmiş, ithalat transferleri döviz kıtlığı nedeniyle yapılmadığından sanayi kesiminde eksik kapasite kullanımı yaygınlaşmış, işsizlik ve enflasyon oldukça yüksek düzeylere ulaşmış ve ekonomik kalkınma hızı da negatif olmuştur, 1970 yılların sonunda Türk ekonomisinde yaşanan olumsuz gelişmelerde, dış dünyada yaşanan petrol fiyatlarındaki önemli artışlar ve bunun ne den oluğu sanayileşmiş ülkelerde yaşanan stagflasyon kadar, yurt içinde izlenen iktisat politikalarının da önemli bir etkisi olmuştur. Ülkemizde, 1980'lere kadar, genel hatları itibariyle, düşük bir döviz kuru politikası, ve negatif faiz oranları ile Desteklenen yurtiçi sanayileri korumayı amaçlayan bir ithal-ikame stratejisi uygulanmıştır. Zaman zaman66 başvurulan yüksek oranlı devalüasyonlara rağmen, ülkede izlenen hatalı para ve maliye politikalarının bir ürünü olan enflasyon nedeniyle, Türk Lirasının dolar karşısındaki değeri yüksek tutul muştur. Böylece, varlığını sürdüren gerçekçi olmayan döviz kuru politikası, başta ihracat olmak üzere döviz kaynaklarını kuru politikası, başta ihracat olmak üzere döviz kaynakları kuruturken, ithalatı teşvik etmiş ve sonuçta 1970 yılların sonuna gelindiğine Türk ekonomisi tam bir krizin içine düşmüştür. Aynı yıllarda, ülkenin içine düştüğü sosya] huzursuzluk ve iktidarların sık sık değişmesi biçiminde yaşanılan siyasal istikrarsızlık, ekonomik alana yaşanan buhranın daha da yaygınlaşmasında b- nemli bir etkisi olmuştur. Ülkede yaşanılan bu olumsuz gelişmelere bir tepki olarak 1980 yılının başlarında izlenen iktisat politikalarında ve sanayileşme strateji sinde önemli bir yön değişimi gerçekleştirilmiş tir. 24 Ocak 1980 istikrar tedbirleri olarak Türk iktisat tarihine geçen bu kararlar, çeşitli alanlarda olduğu kadar, ihracata yönelik sanayileşme stratejisi için de bir dönüm noktası olmuştur. Bu tarihten itibaren benimsenmiş olan ihracata- yönelik strateji ile döviz gelirlerini arttırmak amacıyla bir dizi ihracatı teşvik tedbirleri uy-uygulamaya konulmuştur. Özellikle 1980 yılından itibaren uygulanan belli başlı ihracatı teşvik tedbirleri şunlardır Gerçekçi bir döviz kuru politikası -İhracatta vergi iadesi -Kaynak kullanımı destekleme fonu -ihracat reeskont kredisi -Kurumlar Verqisi istisnası -Vergi, resim ve harç istisnası -ihracat dövizini kullanma hakkı, -İthalatta döviz tahsisi uygulaması -büyük ihracatçılara munzam vergi iadesidir. Burada ifade edilen ihracatı teşvik tedbirlerinin, ihracatı uyarmada önemli bir etkisi ol muştur. Nitekim, bu teşvik tedbirlerinin sayesin de ihracatta önemli bir artış kaydedilmiş ve yıllardan sonra ilk defa 1988 yılında, ülkemizde cari işlemler hesabı fazla vermiştir, özellikle dış dünyada yaşanan korumacılık eğilimlerinin ve kota sınırlamalarının yaygınlaştığı bir dönemde, cari işlem hesabının fazla ile sonuçlanmasını ülkemiz açısından memnuniyet verici bir gelişme olarak değerlendirmek gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- 1995 sonrasında Türkiye'de sanayi sektörüne ilişkin ihracat teşvikleri
Export incentives related to the industrial sector of Turkey in post 1995 era
EMRAH KIŞOĞLU
- Türkiye'de 1980 ve sonrası uygulanan ihracatı teşvik tedbirlerinin ihracatın gelişimi üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
GÜVEN DELİCE
- 1980 sonrası Türkiye'de ihracat ve ihracatı teşvik tedbirlerinin gelişimi ile bunların işletmeler üzerindeki etkileri
Başlık çevirisi yok
AYŞE ANIL KARADAĞ
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- Türkiye İhracat-İthalat Bankası'nın ihracat sektörleri üzerindeki finansal etkisinin ölçülmesinde bir model uygulaması
A Model approach measuring the financial influence of Turk Ex-Im Bank on export sectors
AYSUN TOKMAKOĞLU
