İslam kelamında tevlid nazariyesi
The Theory of generated effects in Islamic theology
- Tez No: 99960
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLHAMİ GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
İnsan fiilleri konusu İslam dünyasını her dönemde meşgul eden bir sorun olmuştur. Sorunun mahiyeti insanın fiillerinde ne derecede özgür yada mecbur olduğudur. Kelamcılar insan fiillerini iki kategoride incelemişlerdir. Birincisi herhangi bir vasıta olmaksızın insandan doğrudan doğruya sâdır olan fiiller, diğeri ise bu fiiller vasıtasıyla ortaya çıkan ikincil fiillerdir. Biz bu çalışmamızda insandan ilk fiili aracılığıyla tevlid eden ikincil fiilleri (el-ef alu'l- mütevellidât) inceledik. Çalışmamız, giriş, üç ana bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte tevellüd fikrinin mahiyeti üzerinde durduk. Birinci bölümde tevellüd düşüncesinin üzerine oturduğu irade, kudret,sebep-sonuç ilişkisi ve insanın fiillerini inceledik. İkinci bölümde Mu'tezile ve Ehl-i Sünnet kelamcılannm tevellüd hakkındaki görüşlerini ele aldık. Üçüncü bölümde ise mütevelled fiillerde sorumluluğun kime ait olduğunu araştırdık. Mu'tezileye göre mütevelled fiiller bizim fiillerimizden doğmaktadır. Bu nedenle onların faili bizleriz ve onlardan sorumluyuz. Ehl-i Sünnet kelamcılarına göre ise mütevelled fiillerin failinin insan olması imkansızdır. Bunlar Allah'ın fiilleridir. Ancak insan eserini elde etmek kastıyla sebebe başvurunca ortaya çıkan sonuçtan sorumlu olmaktadır. Sonuç itibarıyla, faili olsun yada olmasın insan mütevelled fiillerden sorumludur. Çünkü ortaya çıkan fiil insanın iradesi ve bilgisi dahilinde olmaktadır.
Özet (Çeviri)
The matter of human actions in every period of islamic theology has been one of the most important problem. The essence of problem is a man to what extent is free or not on his actions. Theologians have considered human actions in two levels. The first is the actions which from human directly without any instrument, as for the others are the secondery ones which comes out by way of primary actions. In this theisis I analysed secondary actions which come out by.means of those primary ones. Our work has formed from an introduction, three parts and a conclusion. In introduction I considered the nature of the idea of generated effects, in the first part I investegated some subjects which the idea of generated effects based upon them, such as will, power, the relation between cause and effect and human actions. And in the second part, I examined the views of Mu'tazilies and Ahl-i Sunna on the generated effects. As for the third part I inquired to whom is responsible for actions in generated effects. According to Mu'tazilies generated effects generates from our actions. For that reason we are agents of generated actions and responsible for them. As for the Ahl-i Sunna theologians, according to them, human can't be agents of generated effects. Because they are God's actions. But man when turn to cause to get the effect becomes responsible for the arising effect. As a result, a man whatever being agent or not responsible for generated effects. Because, actions generate from the knowledge and will of man.
Benzer Tezler
- Şia kelamında ilahi sıfatlar
Divine roles in Shia word
ŞEHRAZAT ZENGİN KARAYILAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL YÜRÜK
- İslam kelamında nedensellik ve adetullah
The causality and the adetullah in the islamic theology
YUSUF OKŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL YÜRÜK
- Mu'tezile kelâmında tabiî nedensellik düşüncesi
The thougth of natural causality in Muʻtazi̇la kalām
AHMET MEKİN KANDEMİR
Doktora
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN TOPRAK
- Erken dönem Basra Mu'tezile kelâmında i'timâd teorisi
Theory of i'timad in the early period of Basran Mutazili kalam
YASEMİN HOLOĞLU AKDOĞAN
- İlk dönem Eş'ârî kelâmında istidlâl bi'ş-şahid âle'l-ğâib yöntemi
The istidlal bi'shadid alal-ghaib method in early Ash'ari theology
AHMET KICIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL GÜNEŞ