Geri Dön

A Study on sign languages and Turkish sign language

İşaret dilleri ve Türk işaret dili üzerine bir çalışma

  1. Tez No: 100382
  2. Yazar: AYŞE ZEYNEP AÇAN
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. NALAN BÜYÜKKANTARCIOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Linguistics, English Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 132

Özet

İşaret dilleri, özellikle toplumun işiten kesimi için, genellikle bir merak konusu olmuştur. Buna rağmen, tüm dünyada, dilbilim açısından oldukça yeni bir çalışma alanı olduğu söylenebilir. İşaret dili çalışmalarının en fazla ve ayrıntılı yürütüldüğü Amerika Birleşik Devletleri' nde ve İngiltere'de dahi konuyla ilgili çalışmalar ancak 70'lerden sonra gelişmiş ve hız kazanmıştır. Türkiye'deki durum dikkate alındığında ise görülmektedir ki, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sözcük bazında hazırlanmış bir işaret dili kılavuzu dışında konuyla ilgili yayımlanmış herhangi bir dilbilimsel çalışma bulunmamaktadır. Bu tez çalışması, dilbilimsel anlamda Türk İşaret Dili konusuna bir giriş olarak değerlendirilebilir. Çalışma dahilinde, Türk İşaret Diline ilişkin gerek işaret düzeyinde, gerekse daha ileri düzeylerde bazı dilbilimsel özelliklerin ortaya konması, bununla birlikte, Türk İşaret Dilinin“gerçek anlamda”bir dil olduğu anlayışının sağlanabilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda gerekli verilerin elde edilebilmesi için dilbilimsel bir alan çalışması yürütülmüştür. Bunun için çok sayıda Türkçe tümce hazırlanmış ve Türk işaret Diline çevrilmek üzere deneklere sunulmuştur. Denekler tümceleri Türk İşaret Dilinde gerçekleştirirken video kamera ile çekim yapılmış, kayıtlar ise, daha sonra, çevirmenlerin de katılımıyla değerlendirilmiştir. Bu tez çalışması dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm çalışmanın“amaç”,“yöntem”,“araştırma konuları”ve“sınırlamalar”alt başlıkları çerçevesinde tanıtılmasını içermektedir. İkinci bölümde ise, çalışmanın kuramsal alt yapısını oluşturan“dil”,“iletişim”,“işaret dilleri”gibi konular ele alınmıştır. Bir pilot çalışma ile birlikte, ana alan çalışmasını içeren üçüncü bölümde bulgular sunulmuştur. Son olarak, dördüncü kısımda, çalışmanın genel değerlendirmesi yapılmıştır.HI Bulgular göstermektedir ki, Türk İşaret Dili, doğal dillerle karşılaştırıldığında farklılıklar ve bazı dilbilgisel sınırlılıklar gösterse de, iletişimsel işlevini gerçekleştirmede yeterli görülmektedir.

Özet (Çeviri)

Sign languages have often been a topic of interest, especially, for the hearing community. However, it appears to be a very new area of investigation for linguists in all over the world. Even in the United States and in Britain, where sign languages have been more extensively studied by linguists than in other countries, only after 70s has it begun to be progressed. When the situation in Turkey is considered, it has been noticed that no work has been done, or at least published, in terms of linguistics except for a practical sign language vocabulary guide prepared by the Ministry of Education, which can hardly be regarded as a“dictionary”. This Master's Thesis is intended to be an introduction to Turkish Sign Language (TSL) from a linguistic point of view. In particular, it aims at describing some linguistic properties of TSL both at the level of individual signs and beyond, as well as providing an insight so as to appreciate TSL as a“real language”. On these grounds, a field work type of investigation has been conducted in order to obtain relevant data. A corpus of Turkish sentences was prepared and given to the informants to be translated in to TSL. Moreover, the informants were recorded by a video camera at the time they performed the Turkish sentences in TSL. Later, the recordings were evaluated with the participation of the interpreters. The thesis comprises of four chapters. Chapter I offers a presentation for the thesis through the sub-headings such as“purpose”,“method”,“research questions”and“boundaries”. Chapter II supplies the theoretical information, which the study is based on and which involves sub-headings such as“language”,“communication”and“sign languages”. Chapter IH, which includes a pilot study as well as the main field-work study, presents the findings obtained. Finally, chapter IV gives a conclusion in which an evaluation for the study is presented. The findings indicate that although TSL differs from spoken languages in many ways and that it is limited in certain grammatical functions, it still appears to be adequate to fulfil its communicative role in most parts of life.

Benzer Tezler

  1. Yazılı Türkçe dilinden Türk işaret diline (tid) makine çevirisi sistemi

    Text to sign language machine translation system for Turkish

    CİHAT ERYİĞİT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE KÖSE

  2. Türkçe ile Türk İşaret Dili arasında örneğe dayalı makine çeviri sistemi

    Example based machine translation between Turkish and Turkish Sign Language

    MERVE SELÇUK ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHacettepe Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLYAS ÇİÇEKLİ

  3. An analysis of turkish sign language (TID) phonology and morphology

    Türk işaret dilinin sesbilimsel ve biçimbilimsel analizi

    OKAN KUBUŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. H. CEM BOZŞAHİN

    YRD. DOÇ. DR. ANNETTE HOHENBERGER

  4. A linguistic study on the system of personal name signs in TID

    Türk İşaret Dili (TİD)'nde kişi özel adları üzerine dilbilimsel bir çalışma

    ABDULLAH TOPRAKSOY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP AÇAN AYDIN

  5. A linguistic analysis on basic sentence types in Turkish sign language (Tid) with reference to non-manual activity

    Türk işaret dili (Tid)'deki temel tümce türlerinin el-dışı göstergeler açısından dilbilimsel incelemesi

    AYŞE ZEYNEP AÇAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRAY KÖNİG