Turkish-Iranian competition in Central Asia
Orta Asya'da Türk-İran rekabeti
- Tez No: 100448
- Danışmanlar: DOÇ.DR. GÖKHAN ÇETİNSAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
ÖZET Tezin amacı 1992 ve 1993 yıllarında Orta Asya üzerinde gelişen Türk-İran rekabetini çözümlemeli olarak ele almaktır. 1991' in sonunda bağımsızlıklarım kazanan beş Orta Asya cumhuriyeti aynı yılın Aralık ayında Bağımsız Devletler Topluluğu'na üye olma kararı almışlardı. 1991 'in sonundan itibaren çeşitli aktörler bölgede ekonomik ve siyasi bir rekabet içerisine girdiler. Bu çalışmada ilk olarak bu aktörlerden üçünün, Rusya, İran ve Türkiye'nin dış politika hedefleri ve uygulamaları incelenecektir. Daha sonraki bölümlerde İran ve Türkiye'nin bölgedeki etkinlikleri ve girişimleri incelenecektir. 1991 'in sonunda başlayan rekabetin taraflarından ikisi Türkiye ve İran'dı. Bu iki devlet, bölge devletleri üzerindeki etkilerini artırmak için siyasi, ekonomik ve diplomatik etkinlikler gerçekleştirdi. 1992 yılı ikili ve çok taraflı birçok anlaşmanın imzalanması, çeşitli alanlarda işbirliği çabaları, Orta Asya cumhuriyetleriyle ekonomik ve politik birlik kurma hesapları ve verilen kredilerle geçti. Bu arada hem Türkiye hem de İran birbirlerini Orta Asya'da bir diğerinin yolunu kesmekle suçladılar. Türkiye, İran'ın bölgede İslami bir birlik kurma amacında olduğunun üzerine vurgu yaparken İran da Türkiye'nin Orta Asya'da pan-Türkist politikalar uyguladığı yönünde propaganda yapıyordu. 1993 yılında ise taraflar rekabeti yavaşlattılar. Bu yılda ekonomik ve siyasî sorunların her iki ülkede de artması sonucunda ikili ve çok taraflı temaslar azalmıştı. Bu yılda taraflar, işbirliğinin gerekliliğine 1992'de olduğundan daha fazla vurgu yaptılar. 1993 yılından sonra kendi içlerinde cereyan eden gerek siyasi gerekse ekonomik olaylardan dolayı bu yansıma en azından ara vermek zorunda kaldılar. Aynı zamanda 1993 ortalarında Rusya'nın bölge politikalarının değişmesi de bu duraklamada pay sahibi oldu.
Özet (Çeviri)
in ABSTRACT The aim of thesis is to evaluate analytically the rivalry between Turkey and Iran in Central Asia in the years of 1992 and 1993. Five Central Asian republics that gained their independence by the end of 1991 decided to join into the Commonwealth of Independent States (CIS) in December in the same year. By the end of 1991, some actors entered into a political and economic race in the region. First of all, foreign policy objectives and applications of three of these actors, namely, Turkey, Iran and Russia will be analyzed in this study. In the following chapters, activities and initiatives of Turkey and Iran will be researched. Two of the parties that took place in the competition started at the end of 1991 were Turkey and Iran. These two states realized some economic and diplomatic activities in order to increase their influence on the Central Asian republics, the year 1992 passed with signing of numerous bilateral and multilateral agreements, efforts to constitute cooperation in various fields, calculations for forming political and economic unity with these newly independent states and loans provided for these states. At the same time, either Turkey or Iran accused each other to block the other's way in Central Asia. Turkey was stressing that Iran had the aim to establish an Islamic unity within the region. Iran was saying that Turkey carried out pan-Turkist policies in Central Asia. In 1993, however, both parts decreased the speed of competition. Amount of bilateral and multilateral contacts in this year lessened as a result of the worsening economies and political problems in each of these two states. In this year, both parts made more expression on the necessity of cooperation than they did in 1992. After 1993, they had to delay the competition. At the same time, Russia's changing policies towards the Central Asian republics played a role in this postponing.
Benzer Tezler
- Turkish-Iranian relations in the post-cold war era: 1991-1996
Soğuk savaş sonrası dönemde Türk-İran ilişkileri: 1991-1996
EMİR SALİM YÜKSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
1998
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİHA ALTUNIŞIK
- AK Parti hükümetleri döneminde Türkiye – İran ilişkileri
Turkish-Iranian relations during AK Parti̇ government
KEMAL GENÇÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiAvrasya Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR GÜNAY
- A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars
İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları
ESRA YANIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER
DR. ZELAL ÖZDEMİR
- 19. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere'nin Afganistan politikası
Britain's Afghanistan policy in the second half of the 19th century
FURKAN KÜLÜNK
- 2000 li yıllarda Türkiye-İran ilişkilerini etkileyen faktörler
The factors affected Turkey-İran relations in the 2000's
EMEL KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Uluslararası İlişkilerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN İZOL