İzmir kentinde rekreasyon amaçla yapılan kıyı dolgu alanlarının peyzaj planlama açısından irdelenmesi; İzmir-İnciraltı örneği
Examination of the recreational purposed coastal filled arcas in Izmir city in the vision of landscape planning: A case study of Izmir-Inciraltı
- Tez No: 101144
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
IZMIR KENTİNDE REKREAYON AMAÇLA YAPILAN KIYI DOLGU ALANLARININ PEYZAJ PLANLAMA AÇISINDAN İRDELENMESİ; İZMİR-İNCİRALTI ÖRNEĞİ ÖZET Kıyı mekanı, deniz ve akarsuların kara ile birleştiği yerde uzanan ve kendine özgü nitelikleri olan kara parçasıdır. Yani kıyı, iki farklı çevrenin birleşim yeri olarak çok önemli bir konum ve yapıdadır. Kıyı alam boyunca, çeşitli sistemler farklılaşarak, yalnızca kıyıda yer alabilecek faaliyetler, ürünler ve süreçler yaratır. Deniz ve kara yaşamlarının içiçeliğinin ortaya çıkardığı çeşitlilik ve zenginlik kıyıda birikir. Kıyı mekanı, görsel mekan olarak ele alındığında ise denizde ufuk çizgisine, kıyıda siluet çizgisine dayanan ve üçüncü boyutta havaya ve sualtına doğru devam eden bir bütündür. Kıyının morfolojisi, jeolojisi, eğim ve yüksekliği, iklim özelliği, yerleşmeler ve insan eylemleri birbirini tamamlayan ve bu etkileşimi devam ettiren özelliklerdir. Kentsel gelişmenin büyük baskısının sonuçlan geçiş niteliğindeki kıyılarda da gözlenmektedir. Kıyı kentleşmesi sahil boyunca eşit olmayan bir şekilde yer almaktadır. Kıyı uzun çizgiselliğinden dolayı, kıyı boyunca dağınık, lineer ve bazı yerlerde toplu gelişme veya kentleşme göstermektedir. İlk yerleşmelerde kıyı insanlarla şekillenip, yeni bir boyut ve önem kazanmıştır. Günümüzde kıyı mekanı, nüfus artışı ve kentleşme etkisi ile oluşan kaynak ve mekan gereksiniminin karşılanılmasında kullanılmıştır. Kentleşmenin hızlanması, sanayinin kent özellikleri dışında da kuruluş aramaya başlaması, halkın dinlenme ve gezinti alışkanlıklarındaki değişmeler, turizm ve ulaşım gereksinimleri, ikincil konut edinme eğilimlerinin güçlenmesi ve özellikle metropoliten yoğun kullanımları içinde rekreasyon gerekliliğinin artması kıyılara olan talebi büyük ölçüde etkilemiştir. Bütün bu istemlerin denetimsizce yer seçimi kıyıların yoğun kullanımı ile sonuçlanmıştır. Metropoliten kentlerde artan rekreasyon talebi karşısında açık ve yeşil alanlar yetersiz kalmış ve yukarıda açıklandığı gibi birçok kentsel fonksiyonun denetimsiz yer seçimleri sonucunda rekreasyon için büyük bir potansiyel ve kaynak oluşturabilecek kıyı mekanlarında rekreatif faaliyetler için ayrılması gereken alanlar yok denecek kadar azalmıştır. Bunun sonucu olarak kıyı metropoliten kentlerinde yaşayan halkın başta ulaşım ve rekreasyon ihtiyaçlarını karşılamak üzere kıyı dolgu alanlarının yapılması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Rekreasyon amaçla yapılan bu kıyı dolgu alanları özellikle bahsedilen büyük kentlerde kentli tarafından yoğun olarakkullanılmakta ve rekreasyon alanları arasında yapım amacına uygun olarak başarılı sonuçlar vermektedirler. İzmir kentinde de gün geçtikçe artan yapılaşma, yeşil alanlardaki azalma ve yeşil alanların binalar arasında sıkışıp kalması insanları alternatif yeşil alanlara yöneltmiştir. Kıyıların doldurulması ile elde edilen rekreasyon alanları, hem ulaşım problemine bir çözüm olarak hem de şehir dokusunda aktif ve pasif yeşil alan ihtiyaçlarını karşılayarak şehir mekanı içinde yadsmamayacak bir yer almışlardır. Bu çalışmada, önce kıyı, dolgu alan, kıyı dolgu alam ve rekreasyon ile ilgili tanımlama ve kavramlara yer verilmiş, İzmir kentinde bulunan rekreasyon faaliyetleri ve mevcut rekreasyon potansiyeli üzerinde durulmuştur ve de İzmir kenti kıyı şeridinde denizden doldurularak kazanılan alanlar içinde rekreasyon amaçla kullanılan beş büyük alanın geçmişteki ve günümüzdeki durumları hakkında bilgi verilmiştir. Bu alanlar Karşıyaka Sahil Bulvarı; Karşıyaka-Bayraklı Turgut Özal Rekreasyon Alam; Alsancak Kordon Sahil Bulvarı; Konak-Küçükyalı, Valikonağı, Güzelyalı, Göztepe, Fahrettin Altay arasındaki Mustafa Kemal Paşa Sahil Bulvarı ve Balçova-İnciraltı Rekreasyon Alam' dır. Daha sonra da yapılan tüm çalışmalara ışık tutması açısından, araştırma kapsamı içerisinde yer alan izmir İnciraltı Rekreasyon Alam örnek bölge seçilerek alanın konumu, sınırları, doğal yapısı, yakın çevresinin arazi kullanımı, alan ile ilgili plan kararları, alamn mekansal tasarımı anlatılmış; alanın daha yakından tanıtılması için fotoğraflardan yararlanılmış ve alanda bir anket çalışması yapılmıştır. İnciraltı Rekreasyon Alanı 'nda yapılan anket çalışması, hafta içi ve hafta sonu olmak üzere ayrı zamanlarda, kullanıcılarla yüz yüze görüşülerek, rasgele seçim metodu ile yapılmıştır. Bu rekreasyon alanının yaygın bir kullanıcı potansiyeline sahip olduğu yapılan gözlem ve anket çalışması sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca anket çalışması sonucunda alamn etki sahasının tüm kenti kapsadığı; bu nedenle farklı varyasyonlara sahip bir kullanıcı kitlesine sahip olduğu ve farklı sosyo- demografik ve sosyo-ekonomik yapılara sahip kullanıcı kitlelerinin rekreasyonel taleplerinin de farklı olduğu görülmüştür. Sonuç olarak kentleşmenin artması ve yeşil alanların azalması ile rekreasyon amaçla kıyıların doldurulmasında yapılan planlamaların doğal dengeyi en az derecede bozacak şekilde olmasına çok büyük önem verilmeli; doldurulan bu alanlarda düzenlemeler yapılırken o alanın etki alanı ve kullanıcıları tespit edilerek her sosyal, kültürel ve ekonomik gruptan kullanıcıya uygun fonksiyon alanlarına yer verilmeli ve rekreasyon amaçla kullanılan dolgu alanlarında yeterli bakım ve revize çalışmalarının yapılması ihmal edilmemelidir. XI
Özet (Çeviri)
EXAMINATION OF THE RECREATIONAL PURPOSED COASTAL FILLED AREAS IN İZMİR CITY IN THE VISION OF LANDSCAPE PLANNING: A CASE STUDY OF İZMİR-İNCİRALTI SUMMARY Coast sites are places where sea and running water comes together with land and they have their own characteristics. This means, coast sites have very importance as a place which joins two different environments. Throughout the coasts, various systems differentiate and create actions, products and processes that can exist only on such places. This variation and richness, that has being created by concentration of land and sea lives, piles on coasts. When we take coast sites up as visual from the horizontal line of seas to silhouette of coasts, and in third dimension, to underwater and to air, they are a complete environment. The morphology, geology, inclination, altitude, climate characteristics of coasts and settlements with actions of people are complete properties that continue the interaction. The results of big urbanization pressure are seen on coast sites that have transition qualities. Urbanization takes place on coasts in an unbalanced way. Because of the long coast lineamess, linear, untidy, and sometimes mass development or urbanization is observed along coasts. Coasts have been shaped, achieved importance, and had a new dimension with people in early settlements. At present, they are used to answer increasing people need; for example the need of places which people can settle in. Rapid urbanization, searching new places for industry development, change of people's excursion pleasure, tourism and traffic communication requirements, increasing demand on summer resorts, and necessity of green areas in metropolitan cities has been impacting the demand on coasts. Trying to meet all of these wants in uncontrolled way has resulted in dense usage of them. Because of the reasons those are described above, areas those can be used for recreative purposes have become too less to meet people's need. As a result, especially in metropolitan cities, filled areas have become an important solution to be able to meet requirements, such as traffic communication and recreation. These filled areas that are made for recreation purposes are being used highly by citizens especially in metropolitan cities, and have been resulting in successfully. XUSimilarly in İzmir, increasing of building construction, and because of this, decreasing of recreation areas made people look for alternative green areas. New recreation areas those are obtained by filling coasts took place in coastal cities resulting a good solution for both traffic communication and recreation areas. In this study, first of all, definitions of coast, coastal filled area and recreation take place with recreation areas and existing recreation potential in İzmir. 5 coastal filled areas those are used for recreation purposed in İzmir are taken in hand, and given information about their situation in past and at the present. These areas are Karşıyaka Coast Boulevard, Karşıyaka-Bayraklı Turgut Özal Recreation Area, Alsancak Kordon Coast Boulevard, Mustafa Kemal Paşa Coast Boulevard between Konak, Küçükyalı, Valikonağı, Güzelyalı, Göztepe and Fahrettin Altay, and Balçova-İnciraltı Recreation Area. Then İzmir-İnciraltı Recreation Area (one of those filled areas) is taken as an example and its location, boundary, natural structure, land usage of its close surroundings, planning decisions, and space design are being clarified. To know the area more accurately, photographs were taken and a questionnaire study was done. The questionnaire study was done at different times as weekdays and weekends. This questionnaire study was done face to face with users of the area, and participants were chosen randomly. The study exposed that impact of the area involves whole İzmir. At the end of this questionnaire study, it was observed that the area has an potential of wide variety users. As we see at the result of the questionnaire, different kind of demographic and socioeconomic structure bring different recreational demands. As a result, increasing of urbanization and decreasing of green areas makes it important to take more care of filled areas not to disturb the equilibrium of the natural balance. When we are making arrangements at the filled areas, we should determine its impact field and users, and should be careful to provide proper functions for each kind of social, cultural, and economic groups. It is also important to take care after them, and it should not be neglected to do revision and attendance works. Xlll
Benzer Tezler
- Investigation of tower-houses in Montenegro for their preservation: Restoration proposal for Ganic Family House in Rozaje
Karadağ'da bulunan kule-ev yapılarının koruma amaçlı incelenmesi: Rozaje kentinde Ganic Ailesi Evi için restorasyon önerisi
ENES NURKOVİÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimari Restorasyon Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. SELİM SARP TUNÇOKU
- İzmir kenti yakın çevresinin rekreasyon amaçlı kullanımı, etkiler ve sorunlar
Başlık çevirisi yok
ÖZLEM GÜZ
- Yeşil alan olarak İzmir için önemi olan Kültürpark'ın bitki varlığının saptanması, korunması ve geliştirilmesi üzerine araştırmalar
Başlık çevirisi yok
NAZAN ERTEKİN ( BALKÖSE )
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN GÜNEY
- İzmir Körfezi'nde ve sedimentlerindeki fosfor ve fosfor davranışının kinetik modellemesi
Başlık çevirisi yok
ENVER YASER KÜÇÜKGÜL
- Küçük Yamanlar tepesi örneğinde kent yakın çevresinde rekreasyon alanı düzenleme projesi
Başlık çevirisi yok
NİHAN BULGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1985
Şehircilik ve Bölge PlanlamaEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLÇİN ASLANBOĞA