Peyzaj tasarım kriterleri açısından, açık mekanlarda insan-çevre etkileşimi
Man-environment interaction in open spaces, in terms of the landscape design criteria
- Tez No: 101145
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
ÖZET İstanbul gibi metropoliten kentler için, insanların boş zamanlarını geçirebileceği ve günlük yaşamdan bir ölçüde uzaklaşıp rahatlayabileceği açık mekanların, yeşil alanların ya da parkların varlığı, sağlıklı kent yaşantılarının ve sağlıklı kentli bireylerin oluşması açısından büyük önem taşır. Parklar gibi kamusal açık mekanlar, kentsel davranış biçimlerinin belirlenmesine, kent kültürüne geçişe yardımcı olacağından, tasarımları iyi yapılmalıdır. İnsan doğadan gelen bir varlıktır ve yeşil alanlar, insanlar için vazgeçilmez birer sosyal ve psikolojik ihtiyaçtır; fakat hareketli kent yaşamı içerisinde, gittikçe doğadan uzaklaşan bireyler karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada, yeşil alan büyüklüğünün taşıdığı önem kadar, bu parkların toplumsal ve kültürel özelliklerden, bireylerin toplumsal ihtiyaçlarından ve tercihlerinden ne kadar uzak ya da yakın olarak tasarlandığının da önemi vardır. Çünkü, oluşturulan mekanların fiziksel özellikleri, parkların kullanılma düzeylerini etkilediği kadar, kullanıcıların psikolojileri üzerinde de olumlu ya da olumsuz etkiler bırakmaktadır. Açık mekanlarda insan psikolojisinin incelendiği bu tez çalışmasında, farklı kültürel düzeylerdeki park kullanıcılarının tercihlerinin bağlı olduğu bireysel faktörler, Gülhane ve Yıldız Parkları 'nda yapılan anket, gözlem ve diyaloglarla saptanmaya çalışılmıştır. Ayrıca, bu çalışma ve yurt dışında bu konularda yapılmış çalışmaların sonuçlarına bağlı olarak da, insanların temel ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayan ve en çok tercih edilme özelliği gösteren parkların, tasarım kriterleri ortaya konmuştur. Her ne kadar kültürler farklı olsa da, park içerisinde, güvenlik ve mekan (barınak) hissi gibi temel bireysel ihtiyaçları karşılayan öğeler bulunmalıdır; fonksiyonlar farklılık gösterebilir. Birinci bölümde, konuya genel bir giriş yapılarak, tezin problem alanı tanımlanmış ve belirlenen bu problemin çözümü kapsamında, çalışmanın amacı ve hazırlanış yöntemi ortaya konulmuştur. İkinci bölümde, çevre ve mekan kavramları açıklanmış, çevre ve insan etkileşimi ile mekan kavramının gelişim süreci içerisinde mimari mekan, kentsel mekan ve tezin esas konusunu oluşturan açık mekan kavramları, sosyal ve psikolojik boyutları ile ele alınmıştır. Üçüncü bölüm, üç temel kısma ayrılabilir. Bunlardan ilkinde, bir mekanda bireyden bireye farklılık gösteren ve bir oranda bireyin mekansal davranışları ile tercihlerini belirleyecek olan, algılama ve kavrama süreçleri ele alınmıştır. İkinci kısımda, mekandaki toplumsal davranışları belirleyen, mahremiyet, kişisel alan ve egemenlik alanı gibi mekansal davranış mekanizmaları açıklanmıştır. Üçüncüsünde ise, açık mekanın insan psikolojisini etkileyen çizgi, form, tekstür, renk ve mekansal açıklık- kapalılık gibi fiziksel özelliklerine değinilmiş, tercihler konusunda daha önceyapılmış çalışmalar ile tüm bunların peyzaj tasarım kriterleri açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Dördüncü bölümde, inceleme alanı olarak seçilen Yıldız ve Gülhane Parkları'nda yapılan anketlerin ve diyalogların sonuçları değerlendirilmiş, kullanıcıların tercihleri ile ilişkili olan bireysel değişkenler ortaya konmuştur. Beşinci bölüm ise, tez kapsamında yapılan tüm araştırma ve analiz sonuçları ile önerilerin yer aldığı bölümdür.
Özet (Çeviri)
MAN-ENVIRONMENT INTERACTION IN OPEN SPACES, IN TERMS OF THE LANDSCAPE DESIGN CRITERIA SUMMARY The presence of open spaces, green areas or city parks, in which provide people with the opportunity of relaxing and spending leisure time, is an essential subject in terms of an ideal city living and healthy city residents for metropolitan cities such as Istanbul. In order to determine urban behavior patterns, parks and other public spaces help us to have urban culture, therefore it should be well-designed. Green areas are one of the social and psychological requirements for human being; however people who go away from nature started to appear in tiring and active city lifes. At this point, it is essential that not only the size of green areas in a city, but also how parks have been designing according to human needs, social characteristics, and personal preferences. Because, the usage level of a park and the psychology of users have been influenced by physical features of spaces. In this research, it is emphasized that human psychology in open spaces, in connection with user's preferences depending on their personal characteristics in Yıldız Park and Gülhane Park. Moreover, depending on the results of this research and the other researchs deal with similar issues, landscape design criteria of parks which respond to basic personal needs and which is prefered more than others, were emerged. Even though, the cultures of park users are different, it is clear that some elements should take place in a park space which support basic personal needs, such as sense of safety and sense of shelter; but, park functions should be different from culture to culture. In the first chapter, the problem is described by explaning the reasons why this subject is choosen. In the extent of solving the problem, the purpose and the method of the research are explained. In the second chapter, the concepts of environment and space are explained. In man- environment interaction and the development process of the concept of space, architectural space, urban space and open space are examined, related to their social and psychological dimensions. The third chapter can be divided three main section. In the first section, it is emphasized the spatial perception and cognition processes which can change from person to person and which determine spatial behaviors and preferences. In the second section, spatial behavior mechanisms such as privacy, personal space and territoriality which determine social behavior in a space are explained in terms of their contributions to the design. In the third section, the physical features of open xispace influences human psychology such as, line, form, texture, colour, spatial openness-closeness take place. These characteristics and the result of other reearchs similar to this issue are evaluated in terms of the landscape design criteria. In the forth chapter, the results of questionaires, observations and conversations applied on Yıldız Park and Gülhane Park as research areas, is evaluated thus, it is proved and confirmed that age and sex factors as personal features have influenced personal preferences in these open space. In the fifth chapter the conclusions and suggestions are made. Xll
Benzer Tezler
- Çevre kalitesinin yükseltilmesinde katılımcı yaklaşım: İ.Ü. Avcılar Kampusu örneği
A paricipatory approach to improve environmental quality: The case study of I.U. Avcilar Campus
BURÇAK ERDOĞAN ONUR
Doktora
Türkçe
2009
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN UZUN
- Sustainable park model: A qualitative approach in sustainability assessment of parks
Sürdürülebilir park modeli: Parkların sürdürülebilirliklerinin değerlendirmesi için niteliksel bir yaklaşım
MELODY SAFARKHANI
Doktora
İngilizce
2023
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ALİ ÖRNEK
- Kentsel mekanda yürünebilirlik olgusu: Moda ve Bahariye aksları
Walkability in urban space: Moda and Bahariye axes
GÖRKEM ERTUĞRUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER
- İstanbul'da ?Çocuk dostu kent? için açık alanların planlama, tasarım ve yönetim ilkelerinin oluşturulması
Establishing principles of planning, design and management of open spaces for a ?Child friendly city? in Istanbul
OKŞAN TANDOĞAN
Doktora
Türkçe
2011
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ERGUN
- Manisa kent merkezindeki bazı tarihi ve kültürel değerlerin peyzaj mimarlığı açısından incelenmesi
Reviewing some historical and cultural values in the center of Manisa province with the scope of landscape architecture
ŞURA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH KELKİT