Kuramsal metinler bağlamında mimarlıkta sürekliliğe bakış: Vitruvius, Alberti ve Le Corbusier
An Approach towards the explanation of continuity in architecture' in context through analysis of theorctical textsi vitruvius, Alberti and Le corbusier
- Tez No: 101241
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BELKIS ULUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Kuramsal Metinler Bağlamında Mimarlıkta Sürekliliğe Bakış: Vitruvius, Alberti Ve Le Corbusier ÖZET Fizyolojik ihtiyaçlara bağımlı olarak şekillenen ve gelişen mimarlığın, bir süre sonra kendini branşlaşmış ve bazı kurallara bağımlı bir uzmanlaşmaya dönüştürmesi, bu konuda da kuramsal çalışmaların yapılmasına yol açmıştır. Denenerek ulaşılan tecrübelerin bu şekilde aktarılması, mimarlığın çok boyutluluğunu meydana çıkartarak gelişimini süratlendirmiştir. Mimari kuramsal metinlerin varlığı sayesinde salt ürünleri karşılaştırarak veya onları analiz ederek ulaşılan sonuçlardan daha da öte mimari ürünü oluşturan düşünce ve zihniyet boyutunu da kavrama şansı elde edilebilir. Mimarlık tarihi boyunca Batı Uygarlığında 20. Yüzyıl'a dek çok fazla kuramsal eserin üretildiğini söylemek zordur. Düşünce ve zihniyetin kendi dönemine ait ürünlerle somutlaştığı ve oluşan etkileşim sayesinde hem fikirsel hem de bilim ve sanat alanındaki üretimin diğer zamanlara oranla daha yoğun olduğu dönemlerde oluşturulmuş mimari kuramsal metinleri bu çalışma kapsamında incelenmeye çalışılmıştır. Bu incelemedeki amaç, mimarlıkta zaman içinde bazı yaklaşımların ortaklığım ve sürekliliğini ortaya çıkartmaktır. Bu şartlarda yapılacak incelemede, Roma Uygarlığı döneminden Vitruvius'un De Architectura (Mimarlık Üzerine), Rönesans'tan Alberti'nin De re aedificatoria (Yapı Sanatı Üzerine) ve Modernizm'den Le Corbusier'nin Vers une Architecture (Bir Mimarlığa Doğru) adlı çalışmaları dikkate alınacaktır. Vitruvius'un eseri ilk mimari kuramsal metin olarak kabul edilmektedir. Bundan sonra ilk defa mimarlık düzeyinde kuramsal bir hareketlilik Rönesans döneminde yaşanmıştır. Vitruvius'un eserinden sonra mimarlık alanında yapılmış en kapsamlı ikinci çalışma Alberti'nin eseridir. Rönesans'ı izleyen dönemlerde, düşünsel süreçte yaşanan yoğunlaşma 20.Yüzyıl başından itibaren daha da hızlanarak gelişmiş mimari kuramsal metinlerin sayısında büyük bir artışa yol açmıştır. Bundan dolayı modernizm döneminden incelemek üzere eser seçimi yapmak zordur. Ancak gerek mimarlık tarihi ve eleştirmenleri tarafından verilen önem, gerek hem ürün hem de kuram alanında gösterdiği faaliyetler ve modern mimarlığa kazandırdıkları ile sürekliliğini koruyabilmiş olması açısından Le Corbusier seçilmiştir. Mimarın eserleri içinde daha sonraki yapıtlarına dayanak ve çıkış noktası olarak da kabul edilebilecek çalışması Vers une Architecture, tez kapsamında incelenmek üzere diğer yapıtların araşma alınmıştır. Ancak yine de tezin ilerleyen safhalarında Le Corbusier'nin diğer eserlerinden de alıntılar yapılacaktır. Bu eserler içinde iki aşamalı bir karşılaştırma yapılmıştır: Birinci aşama eser genelinde görülen konuların ortaklığım tespit düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Bu Vİİİkonulardan ilki Antik Yunan Tutkusu olarak adlandırılabilecek, pek çok kavram ve kural düzeninin, o dönem yapılmış çalışmalara atıfta bulunularak anlatıldığı durumdur. ikinci ortaklık ise Konutun KökenVm. tarif ederek 'yerleşim problemi'ni bütün detayından ayırarak başına dönme ve çözümü bulma kaygısıdır. Düşünce Üretimi ve Gerçekleştirme (realizasyon) Arasındaki İlişki olarak adlandırılabilecek üçüncü ortaklık ise her üç eser'de de gözlenebilen mekan kurgusunun İnsan' & ve insan boyutlarına göre şekillendirilmesi, geometriye verilen önem, estetik gibi konulardaki ortaklıklardır. ikinci ve esas aşamada Düşünce Üretimi ve Gerçekleştirme Arasındaki İlişki büyüteç altma alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu ilişkinin ortaklığı hakkında çeşitli sebepler ve yorumlar olabilir: Bunlardan biri insanların benimsediği ilk örneği hatırlatarak, alışılmış ve yadırgamayı en aza indirici, böylece genel bir kabul görme isteği olabilir. Diğer bir sebep de çıkış noktasındaki ortaklıkların doğal olarak benzer sonuçlar oluşturma ihtimalidir. Bu çalışmada bu ihtimal değerlendirilmektedir. İşte bu konu alanı tez kapsamında analiz edilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda her üç eserde de mekan ve mimarlık üzerine yapılan yorumlar ve açıklamalardan bir dil ortaklığına ulaşabilmek mümkündür. Bundan dolayı önce bahsedilen konular içinde doğrudan telaffuz edilen başlıklar, daha sonra ise verilen örnekler ve atıflarla ima edilenler çıkartılarak, mimarlık hakkında söylenenler birleştirilmeye çalışılmıştır. Böylelikle mimarlık kuramındaki sürekliliklerinin açıklanabileceği düşünülmüştür. Özet olarak üç eserde doğru ve dolaylı olarak geçen kavram ve temalar, açıklanış biçimleri arasındaki ilişki de dikkate alınarak, ortak başlıklar ve bunlara bağlı olarak bazı alt başlıklar içeren bir tablo oluşturulmuştur. Bu kabuller ışığında, daha sonra çalışma kapsamındaki söz konusu üç eserin her birinde bulunan ilkeler bu tabloya işaretlenerek ilkeler arasında çoğunluk sağlayanlar işlenmiş, aralarında var olduğu düşünülen ilişki düzeni açıklanmaya çalışılmıştır. Ulaşılan bu ortak ilkeler mimari ürüne giden süreçte iki ana başlık altmda toplanabilir. Bunlardan ilki Düşünce Araçları olarak adlandırabilen, süreklilikleri içinde toplayabileceğimiz ve bir veri tabanı gibi çalışan gruptur. İkinci grup ise Gerçekleştirme Araçları ismi altmda incelenebilecek süreksiz karakterli ve bir arayüz gibi çalışan gruptur. Veri tabanı ve arayüzü oluşturan alt gurup ve araçlar şöyledir: VERITABANI (süreklilikler) Kurgulama ve ölçeklendirme Aracı İnsan Temsil Araçları Plan Bakışım, Orantı Derinlik, 3 Boyutluluk: Perspektif Geometri Biçim, Karakter Araçları Form: Kütle ve Yüzey ARAYUZ (süreksizlikler) Gerçekleştirme Araçları Malzeme Teknoloji Standardizasyon Bezeme ıxAdı geçen ilkeler tez kapsamında incelenerek üç eserde de nasıl işlendiği yazarların kendi ifadeleriyle ortaya çıkartılmaya çalışılmış ve ürüne giden süreçte bu araçlar arasında bulunduğu öne sürülen ilişki yukarıda belirtilen listeye dayalı olarak oluşturulan bir modelle gösterilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak, önerilen bu modelin hem seçilen eserlerin ait olduğu dönemlere hem de seçilen eserlerden en sonuncusu ve en yenisi olan modernizm'e ait Le Corbusier'nin Vers une Architecture 'ünden sonraki dönemlere ait mimarlığa uygulanabilirliği post-modernizm ve archigram örnek olarak alınarak test edilmiştir. Yine bu model ile, günümüz mimarlığında yapılan tartışmalar da dikkate alınarak geleceğe yönelik projeksiyonlar yapılmaya çalışılmıştır. Model kullanılarak, bilgisayarların mimarlığa yönelik olarak önce gerçekleştirme aracı olarak arayüz'de ve hemen sonra düşünce aracı olarak veri tabanında kullanım şekillerine göre bir alt model oluşturulmuştur. Bu sayede“sanal”kavramı açıklanmaya çalışılmış ve bu alt modelden yola çıkılarak modeldeki kavramların nasıl yorumlandığı anlatılmıştır. Geleceğe yönelik mimari anlayışın tez kapsamında incelenen Düşünce Üretimi ve Gerçekleştirme Arasındaki İlişki düzeninin sürekliliğini kırarak yeni bir mimarlık oluşturmak isterken, değiştirmeye çalıştığı sürekliliği başka bir boyutta yeniden başlattığı öne sürülmüştür.
Özet (Çeviri)
An Approach towards The Explanation of 'Continuity In Architecture' in Context Through Analysis of Theoretical Texts: Vitruvius, Alberti and Le Corbusier SUMMARY Conversion of architecture -that is shaped by and developed upon the physiological needs of human beings- to a branched and specialized field of knowledge with its own rules and regulations has led to emergence of theoretical studies in this field. The transmission of experiences via these written texts has accelerated the development of architecture by revealing its multi dimensionality. Thanks to the theoretical texts in architecture, so that one can go beyond the studies that only compare and analyze the practice of architecture, and hence comprehend the idea and mentality underlying the architectural space and / or product. Throughout the history of Architecture, in Western civilizations, not too many theoretical texts have come out until the 20th century. Even within this period, the number of studies that could propose the rules constituent of the architecture of their time, are insignificant. This thesis attempts to analyze the theoretical texts of architecture that were written at a time when the idea and mentality was concretized as the contemporaneous products of art and science and when this production in fields of science, arts and theory was abundant as compared to the other periods. The aim of this study is to bring into light the shared notions and continuity among the architectural approaches throughout its history. From this perspective, the studies, De Architectura (Ten Books in Architecture) of Vitruvius from Roman times, De re Aedificatoria (On the Art of Building in Ten Books) of Alberti from Renaissance, and Vers une Architecture (Towards a New Architecture) of Le Corbusier from the Modernist period will be taken into consideration. Vitrivius' work is considered as the first theoretical text of architecture that survived the history. The first vivacity following the period of this study, in terms of theory at the level of architecture was in Renaissance. The second most important study after Vitrivius' in the field of architecture was of Alberti's. The intensification of the intellectual level in the periods that ensued the Renaissance, has accelerated since the beginning of the 20th century, and given rise to a significant increase in the number of theoretical texts and manifestations in architecture. Due to this fact, choice of a study for analysis from Modern times has became more difficult. However, Le Corbusier was chosen, considering the fact that the architecture historians and critics regarded him as one of the greatest architects. He has also participated in the so called continuity in architecture by his contribution to Modernist thought not only through his influential products, but also through his compelling theories. To be analyzed in the thesis, alongside with his other books, XIVers une Architecture -the influential study that has been a basis for his other studies- was selected. The comparison of these three studies has been carried out at two levels: At the first level, the shared themes emphasized by these three books have been analyzed. The first of these themes can be named as the“Admiration of Antiquity”; referring to the fact that a significant number of theories are explained with reference to the studies of the Greek period. The second shared theme is the concern for searching a solution to the dwelling problem through a description of 'The Origin of The House' and through purification of the problem from all its details; and thus, reducing it to its original basis, i.e. to its archetypal form. The third shared theme among these books, which can be called as the“The Relationship between 'Conceptualization and Realization' of the architectural product, refers to shared concepts found in concepts, such as 1. Formation of the building in accordance with 'Man', and dimensions of man. 2. 'In terms of stylistic issues' 3. 'The emphasis of geometry'. At the second and fundamental level 'Relationship between Conceptualization and Realization' was analyzed. There may be different interpretations and explanations concerning the justification of relationship of shared concepts. One of them might be a general concern for approval: producing in line with the familiar and thus, minimizing estrangement, by recalling the archetype. The other explanation might be the possibility that the similarity of basic notions at the point of departure might lead to similar results. In this study, this latter possibility is being analyzed. From this perspective it could be claimed that a common accent could be derived from the interpretations and explanations on space and architecture included in these three books. Concerning this fact, the themes that have been directly expressed and the concepts that have been implied by the references and models have been analyzed, and an attempt has been made to amalgamate what has been said on architecture, via these texts. It is thought, that through this analysis, a continuity within architecture could be proposed. In summary, a table for the analysis of themes and concepts mentioned in these three books -directly or implicitly- has been created, including, major titles themes and concepts and a number of adjunct concepts by also taking into consideration the relationship between them, and explanations of these themes and concepts. In the light of these assumptions, themes and concepts that are included in these three books have been marked on a table, and the order of relations that is believed to exist between those that appear with the highest frequency has been explained. The common themes and concepts reached, can be categorized under two major groups, considering the process of architectural production: The first group, that can be named as the ”Conceptualization Tools“ works a database, and it is the place where we consider that the continuities exist. The second group is, Realization Tools that work like an interface between the ideal and the real, can be identified with a discontinuous character. The groups that form the database and the interface are as follows: XllDATABASE (continuities) Design and Scaling Tools Man Representational Tools Plan Symmetry, Proportion Depth, 3 Dimensionality: Perspective Character Tools Form: Mass and Surface INTERFACE (discontinuities) Realization Tools Material Technology Standardization Ornamentation The above-mentioned concepts, have been analyzed in the thesis through purposing the ways in which these principles are studied in the three books under study. A model derived from the list mentioned above has explained the relationship, believed to exist between these concepts during the process of architectural production. As a result, the adaptability of the proposed model to the architectural theory of the period, following the period of Vers une Architecture -the last and the latest study examined in this thesis- has been tested with examples of post-modernism and archigram. Through using the model and taking into account the contemporary discussions in architecture, projections for the future have been made. Based on this first model, a secondary model has been formed to explain the means in which computers in architecture are used, at the interface as a realisation tool, and at the database as an representation tool. By means of this model, an attempt has been made to explain ”the virtual", and to reinterpret the concepts of the major model. It is claimed that this approach in architecture initiates the continuity at some other level, while attempting to break it and create a new understanding of architecture at the apparent level. X1U
Benzer Tezler
- Geçişken mekan arayışı ' James Turrell örneği'
Exploration of transient space ' a case study of James Turrell '
ECE DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA FATMA ANTEL
- Bir mimesis olarak mimarlık ve emsal bilgisi
Architecture as a mimesis and precedent knowledge
FATMA SİNEM ÖZGÜR
Doktora
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUOĞLU
- Mapping the relation between architecture and landscape through the websites of architecture offices
Mimarlık ve peyzaj arasındaki ilişkinin mimarlık ofislerinin websiteleri üzerinden haritalandırılması
BURCU EYYÜPOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYYİBE NUR ÇAĞLAR
ÖĞR. GÖR. ZELAL ÖZTOPRAK
- Wall: Its tectonic evolution and stereotomic re-interpretation
Duvar: Tektonik gelişimi ve stereotomik yeniden yorumu
ALİ DERYA DOSTOĞLU
Doktora
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUOĞLU
- Kovulanın izi: Hayaletbilimsel mekan okumaları
Traces of expelled: Hauntological readings of spaces
DAMLA İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İFFET HÜLYA ARI