Geri Dön

Tiyatral özellikler açısından geleneksel Türk halk oyunları

Theatrical aspects of Turkish folk dances

  1. Tez No: 103899
  2. Yazar: GÜRBÜZ AKTAŞ
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. NEVİN ERİTENEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

ÖZET Batı ile doğu arasında bir köprü olan Anadolu, bu önemli coğrafik konumu nedeni ile bünyesinde birçok değişik kültürü barındırmıştır. Bu topraklar üzerinde kurulup göçen her kültür ise, kendi yaşam şeklinden derin izler bırakmıştır. Bu nedenle geleneksel Türk halk dansları, çeşitlilik açısından çok zengin bir yapıya sahiptir. Bu zengin çeşitlilik yanı sıra, halk danslarının oynanış amaçlan, işlevleri, yöresel tavır özellikleri ve konularının soyut ve somut öğeleri, bu danslara yapısal olan değişik özellikler de kazandırmaktadır. Halk danslarının doğuş nedenleri araştırıldığında bu dansların konularını inanç ve taklide dayalı önemli iki kültürel öğeden aldıkları görülür. İnanca dayalı danslar soyut konulu olup; dinsel, büyüsel ve törensel nedenlerle oynanırken; taklide dayalı danslar, somut konulu olarak hayvanları, doğayı, insanları ve onların meydana koyduğu işleri, kısacası yaşam tarzlarını taklit etmek amacı ile oynanırlar. Bir anlatımı taklit yoluyla gerçekleştiren danslar, bir konu içerirler. Bu yüzden bu danslar öteden beri dramatik danslar olarak adlandırılmıştır. Ancak, konuları olmaları nedeniyle böyle bir kategoride değerlendirilen bu dansların bir çoğu tiyatral öğe ve özelliklere sahip olmasına rağmen, incelendiğinde, bunlara dramatik yapı kazandıracak öğeyi taşımadığı görülmüştür. Bu çalışmada geleneksel Türk halk danslarının kökeni, gelişimi ve yapısal özellikleri incelenerek hangi dansların tiyatral, hangilerinin ise dramatik özelliklere sahip olduğuna değinilmektedir. Bu inceleme sonucu, dansların kategorik bir ayrımının yapılması yanı sıra, sahnelemeleri durumunda görsel ve işitsel öğeleri açısından daha zengin bir estetik yapı kazandırılarak sunulmaları ayrıca önerilmiştir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Anatolia, by the fact of its being an important land bridge is in ancient crossroad between East and West. As such, it has been the home of many different cultures as well as has felt the imprint of countless others passing over its soil. All of these have contributed to the vast variety of traditional Turkish folk dances. Besides their rich variety, aspects of these dances include their community function, their theatrical feature, their regional styles and their significance. When the origins of these folk dances are researched, it appears that their conception springs from two main sources; one being religions and the other imitative. The religions dances tend to be ritualistic and magical with the intended purpose of pleasing the gods, and as such tend to be abstract. The imitative dances, on the other hand, are more realistic and mimetic as they interpret movements of animals, humans, forces of nature and scenes of everyday life. The dances which tell a story are generally categorized as dramatic dances; however, when they are analyzed, it will be seen that most of them lack a dramatic component. In the compilation of this doctorate dissertation researching the origins of Turkish folk dances, their evolution, development and theatrical feature have been analyzed. Through this analyzation these dances have also been separated into two categories; one being theatrical and the other being dramatic. As a result, besides categorizing these dances we also suggest that they should be enriched with more explicit theatrical components before they are staged as an art form.

Benzer Tezler

  1. Anadolu köy seyirlik oyunlarının gösteri danslarına dönüştürülmesinde yöntem önerisi ve bir uygulama örneği

    Developing a method for transforming anatolian theatrical village plays in to theatrical stage dances and a simple play

    FERRUH ÖZDİNÇER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Bale ve DansDokuz Eylül Üniversitesi

    Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SELDA ERGÜN

  2. Geçmişten günümüze Türk tiyatrosu'nda nüktenin evrimi

    The evolution of wit in Turkish theater from past to present

    V. YASİN AKYÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül Üniversitesi

    Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SELDA ERGÜN

  3. Aşıklık geleneğinin tiyatro antropolojisi açısından incelenmesi ve bir uygulama

    The tradition of ashiq from the view of theatre anthropology and a practice

    SERCAN ÖZİNAN

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Tiyatro Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. TÜREL EZİCİ

  4. Teatra Jiyana Nu, Seyri Mesel ve Şermola performans oyunlarında kültürel formların etkisi ve tiyatral yapılanmaları

    The influence of cultural forms and theatrical structures in Teatra Jiyana Nû, Seyrî Mesel, and Şermola performance plays

    FİGEN ZENDERLİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın Üniversitesi

    Drama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. SELEN KORAD BİRKİYE

  5. Türk ve İngiliz edebiyatında kısa oyunlar

    One-act plays in Turkish and English drama

    DİLEK ZERENLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖZCAN