Isparta Gül ve Gülyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliğinin (GÜLBİRLİK) ekonomik analizi
Economic analysis of Isparta Rose And Rose Oil Sales Cooperatives Union (GÜLBİRLİK)
- Tez No: 104359
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET TURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: GÜLBİRLİK, rose oil. Cooperatives, Cooperative business, Economic Analysis
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Ö2ET Doktora Tezi İSPARTA GÜL VE GÜL YAĞI TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ BİRLİĞİNİN (GÜLBİRLİK) EKONOMİK ANALİZİ Adnan ERTAN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Bölümü Danışman: Doç. Dr. Ahmet TURAN Bu çalışmada GÜLBİRLİK' in ekonomik analizi amaçlanmış olup, bunun için GÜLBİRLİK'in faaliyet sonuçlan üzerine etkili olan kooperatif işletmenin faaliyet bölgesi, gül bitkisinin kendine has özellikleri, GÜLBİRLİK'in yönetim ve mali yapısı ile ortaklarının kooperatif ile olan sosyo- ekonomik ilişkileri ve yıllık faaliyet sonuçlan bir bütünlük içerisinde birlikte araştırılıp incelenerek GÜLBİRLİK'in ekonomik analizi yapılmıştır. GÜLBİRLİK'in ekonomik analizini yaparak kooperatifin yöneticilerine yeni işletme politika ve kararlan almalarına yardımcı olacak verileri ortaya çıkarmak için; kooperatifin muhasebe kayıtlan, bilançoları ve faaliyet raporlarından elde edilen verilere ek olarak araştıncı tarafından GÜLBİRLİK yöneticileri, şube müdürleri, kooperatif başkanları ile son olarak 91 kooperatif ortağı gül çiçeği üreticilerinden anketlerle sağlanan veriler microsoft excel 7.0 paket programında değerlendirilerek sonuçlar ve öneriler ortaya konulmuştur. Bugün itibari ile 2747 ha seviyesine kadar gerileyen gül dikim alanlarında üretilen gül çiçeğinin her yıl % 30-35'lik bölümünü GÜLBİRLİK almaktadır. GÜLBİRLİK son 10 yılın ortalaması olarak yılda 670 kg gül yağı, 865 kg konkret ve 56 ton gül suyu üretmektedir. GÜLBİRLİK'in gül yağı stoklan 1998 yılı sonunda 1 100 kg gül yağı ve 1900 kg konkret stoku olup, bir çok nedenlerden dolayı yıllardır etkili bir pazarlama politikası yapamamaktadır. Buna bağlı olarak gül yağı ihracat fiyatlan sürekli sapmalar göstermekte olup son 10 yılın ortalaması 2614 dolar dır. Yapılan incelemeler sonunda Türkiye'nin dünya gül yağı üretiminde % 30-40 pay aldığı, İsparta ilinin gül çiçeği üretimindeki payının % 71,94 olduğu, son yıllarda gül dikim alanlarında azalmaların meydana geldiği ve 1998'de 2747 ha'a gerilediği, gül yağı üretiminde 12 adet fabrikanın bulunduğu tespit edilmiştir. GÜLBİRLİK'in 7392 kooperatif ortağı üreticisinin olduğu bunların ancak 4555'inin aktif ortak olduğu, stoklarında 1100 kg gül yağının bulunduğu, gül çiçeği alım fiyatlarının reel olarak gerilediği, ortak basma taahhüt edilen sermayenin ortalama olarak ancak % 72,85'inin ödendiği tespit edilmiştir.GÜLBÎRLİK 1994 yılına kadar yıllık faaliyet sonuçlarını zararla kapatmış olup, 1994 yılından sonra stokların eritilmeye başlatılması ile kar etmeye başlamıştır. 1994 den 1998 yılına kadar satışlarını 1,03 kat, dönme kannı 25,77 kat, öz sermayesini 17,70 kat artırmıştır. GÜLBİRLÎK'in 1994'den 1998'e kadar sermaye değerinin cari olarak 6,7 kat artış gösterdiği, kooperatifin yatırımlarının finansmanında kısa vadeli borçların oranı azalırken öz kaynakların ve uzun vadeli burçların oranının arttığı hesaplanan mali, faaliyet ve karlılık oranlan itibariyle işletmenin durumunun genelde iyiye gittiği tespit edilmiştir. Kooperatif ortağı işletmeleri ile ilgili sonuçlarda da işletmelerin ortalama işgücünün % 19,24'ünü gül işinde kullanıldığı, işletmelerde % 40,97 oranında atıl işgücü bulunduğu, ortalama işletme arazisinin 55,83 dekar olduğu ve bunun %4,84'ünü gül dikili arazilerin oluşturduğu, işletmelerin ortalama bitkisel üretim değerinin % 21,36'sım gül'ün oluşturduğu, 1 kg gül çiçeği maliyetinin 224.601 TL olduğu tespit edilmiştir. Ortak kooperatif ilişkilerinde ortakların gül çiçeğinin % 421,47'sini ancak kooperatife teslim ettiği, kooperatifin üretim girdisi tüketim maddesi vermediği ve risturn dağıtmadığı, ortakların % 92,31 'inin kooperatif hesaplan ile ilgilenmediği, gelir seviyesinde yükselme oldu diyenlerin oranının yüksek olduğu, kooperatifin özel sektörden % 7,45 oranında daha yüksek fiyat verdiği, ortak işletme ekonomisine 29.148.443. TL'lik fazla gelir sağladığı belirlenmiş, sorunlar ortaya konulmuş ve önerilerde bulunulmuştur. 2001, 256 sayfa ' ANAHTAR KELİMELER : GÜLBÎRLİK, Gülyağı, Kooperatifler, Kooperatif işletme Ekonomik Analiz
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Ph.D. Thesis ECONOMIC ANALYSIS OF İSPARTA ROSE AND ROSE OIL SALES COOPERATIVES UNION (GÜLBİRLÎK) Adana ERTAN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Agricultural Machinery Supervisor: Assoc.Prof.Dr.. Ahmet TURAN In this study, economic analysis of the GÜLBIRLIK is investigated by analyzing together the cooperative's working area, characteristics of rose plant, managerial and financial structure of the union and socio-economic relations of members with the cooperative which have been assumed to determine the cooperative's activity results. The data have collected from the cooperative's accounting records, balance sheets and annual activity reports along with performing surveys with the administrators, head of departments, related local cooperative administrators and cooperative's producer members and have been evaluated by MS Excel 7.0 on computer software program in order to help to the cooperative administration on implementing effective business policies and decisions. Each year, The GÜLBIRLIK purchases about 30 to 35 percent of the rose crop in which its production area recently has declined to 2747 hectares. In the last ten years, the GÜLBIRLIK has produced, yearly, on the average, 670 kg rose oil, 865 kg concrete and 56 tons rose water. In 1998, the GÜLBIRLIK has reached to the total excess stock level of 1100 kg of rose oil and 1900 kg of concrete and for many reasons they can not implement an effective marketing strategy so they have not been able to eliminate build up stocks. In ten years the prices has been fluctuating between 2000 and 7000 US $ with average of 2614 US $ depending on the existence of excess stock level. This study revealed that Turkey has a 30-40 % share in the global rose oil market and İsparta has a 71,94 % in the rose supply. It is found that there has been a decline in rose farming areas in recent years and the figure has been down to 2747 ha in 1998. There are presently 12 plants in the area the GÜLBİRLÎK a cooperative organization, has 7392 members but only 4555 of them are active growers. The cooperative has 1 100 kg rose oil in stocks and rose prices have been declining in real terms. It is also found that the organization has realized only 72,85 % per member paid- capitalization.Untill 1994, The GULBIRLIK had closed the year by loss. Since then, They started to make profit by eliminating the excess level of stocks via reducing the production of rose oil. Its assets has increased 6,7 times from 1994 to 1998. The GULBÎRLİK its sales 1,03 times, net profit 25,77 times, and net capital 17,70 times has increased from 1994 to 1998. The funding of capital expanditures has shifted from short-term credits to long- term credits and equity and the organization's position has improved in terms of finasial, operational and profitibility. The study about the members demonstrated that organizations used 19,24 % of their workforce in rose processing and have a 40,97 % the workforce. The average farming area for a business about 55.83 decar, of which 4,84 % is used for rose growing. Rose production constitutes 21,36 % of the total supply of an average business, and a kilogram of a rose costs 224.601 TL. Members sell only 42.47 % of their rose supply. The cooperative does not provide members with production suuply or other benefits, and doesnt pay dividents. The study showed that 92,31 % of the members are not interested in the organization's financial recards. The proportion of these who think that there has been an increase in cooperative earnings is high and this group points out that the cooperative offers 7,45 % higher purchasing prices then the other privately owned businesses. The cooperative organization has provided 29.148.443 TL more income to member businesses. This study concludes whith a discussion of the problem ereas and possible solutions. 2001, 256 pages
Benzer Tezler
- Isparta yöresinde gül ve gül yağı üretiminde mekanizasyon uygulamalarının araştırılması
Research on mechanization in rose and rose oil production in Isparta region
OSMAN GÖKDOĞAN
- Gül işleme atıksuyunun Chlorella sp. ile arıtımı ve sonrasında biyogübre ve sulama suyu açısından değerlendirilmesi
Treatment of rose processing wastewater by Chlorella Sp. and evaluation of effluent as biofertilizer and irrigation water
ÖNDER UYSAL
Doktora
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL EKİNCİ
- Isparta ili çevresinde gül tarımı ve Türkiye ekonomisine katkısı
Başlık çevirisi yok
ÖMER ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURTEN GÜNAL