Samsun'da Kurtuluş Savaşı ve tek parti iktidarı döneminde toplumsal ve siyasal değişme
Social and political change in Samsun during the War of Turkish Independence and the single party rule
- Tez No: 104938
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİRSEN ÖRS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Türk İnkılap Tarihi, Political Science, Sociology, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
oz“Samsun'da Kurtuluş Savaşı ve Tek Parti İktidarı Döneminde Toplumsal ve Siyasal Değişme”adlı tezimizde, amacımız; Samsun'un 19. yüzyıldan 20.yüzyüın ortasına kadar nasıl bir“değişim”yaşadığım gözlemlemektir. Tezimizin“giriş”bölümünde,“kavramsal çerçevemizi”“modernleşme”olarak aldık; modernleşmeyi,“toplumsal değişme”ve“siyasal değişme”şeklinde ikiye ayırarak tanımladık ve bu çerçeveyi Türkiye üzerine uyguladık. Burada, Türkiye'de modernleşmenin siyasal iktidar tarafından Batı karşısında gerilemeden kurtulmak amacıyla başlatıldığını, bu anlayışın 1 923 yılında iktidarı devralan devletçi-seçkinci kadronun paradigmasında en açık iradesini bulduğunu ve 1923- 1950 yıllan arasında bu paradigmanın gerçekleştirilmesi açısından yoğun bir dönem yaşandığım, takat Cumhuriyet sürecinde önemli mesafe kat edilmesine rağmen, tarım toplumunda istenilen değişmenin yaratılamadığını gördük. Samsun üzerine bu çerçeveyi sınarken, iki dönem üzerine yoğunlaştık. Bunlardan birincisi, Kurtuluş Savaşı; ikincisi ise, Tek Parti İktidarı sürecidir. Birinci dönemde, 19.yüzyılın son çeyreğinde uluslararası ticarete eklemlenen ve aynı süreçte önemli sayıda Rum nüfusuna sahip olan Samsun'un bu özelliklerinden uzaklaşmaya başlamasını; ikinci dönemde ise, bir“ulus-devleti”nin yaratılması açısından yoğun bir dönemi irade eden 1923-1950 yılları arasındaki süreçte, Samsun'un bu“ulus-devleti”olgusunun bir parçası olarak yaşadığı değişimi gözlemlemeye çalıştık. Tezimizde şu sonuca ulaştık: Samsun Türkiye'ye paralel bir değişim yaşamıştır, fakat; bir liman kenti olması, ticaretle uğraşan seçkin bir tüccar sınıfının Samsun'da bulunması ve sosyal alanda geleneksel değerlerin kuşattığı geniş bir tarım toplumuna sahip olmakla birlikte bu toplumun çoğunluğunun pazar koşullarına açık yaşaması nedeniyle, buradaki değişim Türkiye'deki değişimi daha açık bir şekilde ortaya koymakta, özellikle siyasal alandaki göstergeler dikkat çekmektedir. ABSTRACT Title:“Social and Political Change in Samson During the War of Turkish Independence and the Single Party Rule”. This Research Paper investigates the social and political changes the region of Samsun went through during the period from 19th century up to the middle of the 20th century. I have taken“modernization”as the“theoretical frame”at the start of the paper. I have divided“modernization”into two areas:“social change”and“political change”. It appears that Political leadership of the period, while securing independence from the West, intended to foster“modernization”to stay abreast with the West culturally. This model is clearly seen in the development model set by the new government of 1923, which was statistics and elitist. To actualize this“development model”the State made extended effort during the period 1923 - 1950. Even though some significant results were achieved the desired level of“modernization”did not materialize in the heavily agricultural society that existed in that period (1923 -1950). While applying this“change model”to Samsun, I have focused on two periods. The first is the period of“War of Independence”(1919 - 1923). The second is the period of“Single party rule”(1923 - 1950). By 1919, Samsun's population was mainly native Greeks (Rum) and the city had developed international commerce towards the end of the last quarter of the 19th century. During the first period, we see Samsun distancing itself from international commerce and losing its native Greek population. During the second period, we note that Samsun is adapting to the efforts of the State for the creation of a“nation state”. In conclusion it is fair to state that Samsun followed the rest of the country in“social and political”change. It is easier to see in Samsun the changes taken place in Turkey during that period. Especially, political changes show some interesting statistics. The reasons Samsun adapted easier to the changes are because it is a sea-port, it had an elite traders class, and its population were exposed to the market values and international commerce. Ill
Özet (Çeviri)
oz“Samsun'da Kurtuluş Savaşı ve Tek Parti İktidarı Döneminde Toplumsal ve Siyasal Değişme”adlı tezimizde, amacımız; Samsun'un 19. yüzyıldan 20.yüzyüın ortasına kadar nasıl bir“değişim”yaşadığım gözlemlemektir. Tezimizin“giriş”bölümünde,“kavramsal çerçevemizi”“modernleşme”olarak aldık; modernleşmeyi,“toplumsal değişme”ve“siyasal değişme”şeklinde ikiye ayırarak tanımladık ve bu çerçeveyi Türkiye üzerine uyguladık. Burada, Türkiye'de modernleşmenin siyasal iktidar tarafından Batı karşısında gerilemeden kurtulmak amacıyla başlatıldığını, bu anlayışın 1 923 yılında iktidarı devralan devletçi-seçkinci kadronun paradigmasında en açık iradesini bulduğunu ve 1923- 1950 yıllan arasında bu paradigmanın gerçekleştirilmesi açısından yoğun bir dönem yaşandığım, takat Cumhuriyet sürecinde önemli mesafe kat edilmesine rağmen, tarım toplumunda istenilen değişmenin yaratılamadığını gördük. Samsun üzerine bu çerçeveyi sınarken, iki dönem üzerine yoğunlaştık. Bunlardan birincisi, Kurtuluş Savaşı; ikincisi ise, Tek Parti İktidarı sürecidir. Birinci dönemde, 19.yüzyılın son çeyreğinde uluslararası ticarete eklemlenen ve aynı süreçte önemli sayıda Rum nüfusuna sahip olan Samsun'un bu özelliklerinden uzaklaşmaya başlamasını; ikinci dönemde ise, bir“ulus-devleti”nin yaratılması açısından yoğun bir dönemi irade eden 1923-1950 yılları arasındaki süreçte, Samsun'un bu“ulus-devleti”olgusunun bir parçası olarak yaşadığı değişimi gözlemlemeye çalıştık. Tezimizde şu sonuca ulaştık: Samsun Türkiye'ye paralel bir değişim yaşamıştır, fakat; bir liman kenti olması, ticaretle uğraşan seçkin bir tüccar sınıfının Samsun'da bulunması ve sosyal alanda geleneksel değerlerin kuşattığı geniş bir tarım toplumuna sahip olmakla birlikte bu toplumun çoğunluğunun pazar koşullarına açık yaşaması nedeniyle, buradaki değişim Türkiye'deki değişimi daha açık bir şekilde ortaya koymakta, özellikle siyasal alandaki göstergeler dikkat çekmektedir. ABSTRACT Title:“Social and Political Change in Samson During the War of Turkish Independence and the Single Party Rule”. This Research Paper investigates the social and political changes the region of Samsun went through during the period from 19th century up to the middle of the 20th century. I have taken“modernization”as the“theoretical frame”at the start of the paper. I have divided“modernization”into two areas:“social change”and“political change”. It appears that Political leadership of the period, while securing independence from the West, intended to foster“modernization”to stay abreast with the West culturally. This model is clearly seen in the development model set by the new government of 1923, which was statistics and elitist. To actualize this“development model”the State made extended effort during the period 1923 - 1950. Even though some significant results were achieved the desired level of“modernization”did not materialize in the heavily agricultural society that existed in that period (1923 -1950). While applying this“change model”to Samsun, I have focused on two periods. The first is the period of“War of Independence”(1919 - 1923). The second is the period of“Single party rule”(1923 - 1950). By 1919, Samsun's population was mainly native Greeks (Rum) and the city had developed international commerce towards the end of the last quarter of the 19th century. During the first period, we see Samsun distancing itself from international commerce and losing its native Greek population. During the second period, we note that Samsun is adapting to the efforts of the State for the creation of a“nation state”. In conclusion it is fair to state that Samsun followed the rest of the country in“social and political”change. It is easier to see in Samsun the changes taken place in Turkey during that period. Especially, political changes show some interesting statistics. The reasons Samsun adapted easier to the changes are because it is a sea-port, it had an elite traders class, and its population were exposed to the market values and international commerce. Ill
Benzer Tezler
- Kütahya basınında Demokrat Parti iktidarı 1950-1960
Democratic Party power on Kütahya press
SELAHATTİN BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Siyasal BilimlerDumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEYİT ŞAHİN
- Советско-турецкие отношения на кавказе в 1918-1923 гг.
Kafkasya'da 1918-1923 yıllarında Sovyet-Türk münasebetleri
MUSTAFA ÖZTÜRK
Doktora
Rusça
2010
Uluslararası İlişkilerSaint-Petersburg State University (Sankt-Peterburgskij Gosudarstvennyj Universitet)Tarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANDREY YURİEVİÇ PAVLOV
- fazıl Hüsnü Dağlarca'nın şiirlerinde Kurtuluş Savaşı
The War of independece in the poems of Dağlarca
DURAN ALİ ŞAHİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HAKAN SAZYEK
- Marmara Bölgesi'nde Milli Mücadele'ye karşı çıkarılan ayaklanmalar
Commotions Wich Appeared in Marmara Region
SEDAT ÇİZMECİ
- Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul'daki Faaliyetleri (13 Kasım 1918-16 Mayıs 1919)
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM OĞUZ ULUDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN DEMİRHAN