1908-1918 arası Türk edebiyatında hatıra türünün edebi özelliklerinin incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 108781
- Danışmanlar: PROF. DR. ALEMDAR YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Türk Edebiyatında hatıra türünün gelişimini ele aldığımız çalışmamız, 1908-1918 yılları ile sınırlandırılmıştır. Diğer birçok Batı kaynaklı tür gibi, eski edebiyatımızda mevcut olmakla birlikte, Tanzimat'tan sonra adı konan ve yeniden şekillenen hatıra türünün, bu türle benzer özellikler gösteren ve birbirine karıştırılan türlerle mukayesesi yapılmış, benzeyen ve ayrılan yönleri belirtilmiş; konuyla ilgili kaynakların yetersizliği sebebiyle, imkânlar dahilinde türün sınırlılıkları belirlenmeye çalışılmıştır. II. Meşrutiyet'in ilân edilmesinden sonra, Sultan Abdülhamid yönetimini eleştiren yazarların, duygularını sübjektif yorumlarla ifade ettikleri eserler yayımlanmıştır. Bu eserler, döneminin aydın mantalitesini göstermesi açısından önemlidir. II. Meşrutiyet'in ilânından sonra, İttihad ve Terakki Cemiyeti taraftarı olan yazarlar, hatıralarında, Meşrutiyet yönetimini överken; Cemiyete mensup olup, daha sonra muhalif saflara geçenler ise hatıralarında İttihad ve Terakki'yi eleştirmişlerdir. Sultan Abdülhamid, İttihad ve Terakki dönemini anlatan hatıralar dışında; Sultan Abdülmecid, Sultan Abdülaziz, Sultan V. Mehmed Reşad, Sultan VI. Mehmed dönemlerini anlatan hatıralar da yazılmıştır. Bu eserler, yakın siyasi tarihimizi aydınlatması açısından önemlidir. 1908 yılından önce ve sonra yapılan savaşları anlatan hatıra kitapları da genellikle hadiselere, müşahedelere, savaşın insanlar üzerinde bıraktığı izleri anlatan duygusal ifadelere yer vermeleri bakımından, edebiyat ve tarihimiz açısından büyük değere haizdirler. Sultan Abdülhamid döneminde üst düzey yönetici olarak görev yapan devlet adamları, hatıralarında, kendi dönemlerinde yapılan olumsuz247 faaliyetlerde rolleri olmadığını ispatlayarak kendilerini savunma amacını gütmüşlerdir. Bu da yazarların, eserlerinde kendi özel hayatlarından çok, resmî belgelere yer vermelerine neden olmuştur. özel hayata ait olan hatıralar da, yazarlarının hususî hayatlarına ait bilgileri aksettirirken, onların dönemlerinin siyasî atmosferlerini de hissettirmeleri bakımından dikkate değerdirler. Tezimizde hatıra türüne ait olan eserlerden başka,“hatıra”adını taşımasına ve kaynaklarda“hatıra”olarak geçmesine rağmen, bu türe dahil edemeyeceğimiz eserleri de, son bölümde“Hatıra Türüne Girmeyen Eserler”başlığı altında inceledik. Çalışmamızda, sınırlılıkları tam olarak tespit edilmemiş ve bugüne kadar, üzerinde derli toplu bir çalışma yapılmamış olan hatıra türüne ait, 1908-1918 yılları arasında kitap olarak yayımlanmış eserlerin tespiti, inceleme ve değerlendirmeleri yapıldı.
Özet (Çeviri)
Our study, in which we examined development of memoirs type in Turkish Literature is limited to the years between 1908-1918. As many different literary types, memoirs existed in our past literature, however, it was named and formed again after Tanzimat (administrative reforms). In this study it has been compared to the types that have similar features and confused with it; similar and different aspects have been indicated; due to the limitation of the sources related to subject, boundaries of type has been tried to be determined as far as possible. After proclamation of Constitutional Monarchy II, authors that criticized administration of Sultan Abdülhamid have published opuses that stated their emotions with subjective comments. These opuses are important since they show mentality of intellectuals in the era. After proclamation of Constitutional Monarchy II, authors that become supporter of İttihad ve Terakki Cemiyeti (a kind of political party), praised Constitutional Monarchy era in their memoirs; and the ones that were member of the Party and then joined opposing parts criticized ittihad ve Terakki in their memoirs. Other than the memoirs on Sultan Abddlhamit, ittihad ve Terakki era; memoirs were written that describe eras of Sultan Abddlmecid, Sultan Abddlaziz, Sultan V. Mehmet Reşad, Sultan VI Mehmed. These opuses are important for lightening our political history. Memoirs books that described wars done before and after 1 908 have historical and literary importance since they include emotional statements that describes events, observations, and traces of war on humans. Top level state officers that were in charge during Sultan Abddlhamit era, tried to defend themselves by proving that they did not take part in the249 negative activities done in their era. That caused, authors to include official documents rather than their private life in their opuses. Memoirs about private life gives information about private life of authors and they are important to give a feeling of political climate of their era. In out dissertation, opuses that cannot be included within this type even though they are named as“memoirs”and indicated as“memoirs”in references have been examined in the last part under the heading“Opuses that are not within Memoirs Type”. In our study determination, examination and evaluation of opuses that have been published as book between years 1908-1918 has been performed. Boundaries of these has not been determined and no well organized study has been conducted on this matter before.
Benzer Tezler
- From propoganda to national identity construction: Turkish literature and the First World War, 1914-1918
Propagandadan milli kimlik inşasına: Türk edebiyatı ve Birinci Dünya Savaşı, 1914-1918
EROL KÖROĞLU
Doktora
İngilizce
2003
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiModern Türkiye Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI ZAFER TOPRAK
- 1908-1918 arası Türk hikayeciliği
Başlık çevirisi yok
MEHMET TÖRENEK
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. M. ORHAN OKAY
- Bir siyasi parti olarak İttihat ve Terakki'nin evrimi: İttihat ve Terakki Kongreleri (1908-1918)
As a political party the formation of the committee of Union and Progress: The congresses of the Union and Progress (1908-1918)
REMZİ ÖZDEMİR
- Humor in the Ottoman Empire: An analysis of Karagöz (1908-1918)
Osmanlı İmparatorluğu'nda mizah: Karagöz mizah gazetesinin 1908-1918 yılları arası bir analizi
AYŞE CELEP