Çaybağı (Elazığ) killerinin mineralojisi, jeokimyası ve ekonomik değerlendirme olanakları
Mineralogy, geochemistry and economic evaluation possibilities of Çaybağı (Elazığ) clay
- Tez No: 114340
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET SAĞIROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
ÖZET Doktora Tezi ÇAYBAĞI (ELAZIĞ) KİLLERİNİN MİNERALOJİSİ, JEOKİMYASI VE EKONOMİK DEĞERLENDİRME OLANAKLARI Dicle BAL AKKOCA Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilimdalı 2001, Sayfa: 150 Bu çalışmada Elazığ Çaybağı Neojen Formasyonu oluşumlarının kil mineralojisi incalenmiştir. Bu amaçla formasyon birimlerinin mineralojisi, minerallerin yatay ve düşey değişimleri ve bunların jeokimyasal nedenleri incelenmiş ve irdelenmiştir. Ayrıca killi kayaçların ana ve izelement içerikleri kil fraksiyonu mineralojisi, XRF, XRD, SEM elektron mikroskop yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Tüm veriler istatistiksel yöntem kullanılarak değerlendirilmiştir. Sonuçta Çaybağı Formasyonunun jeolojik evrimi, paleocoğrafik gelişimi ve ekonomik potansiyeli yorumlanmıştır. İnceleme alanında Elazığ Magmatitleri (Koniasiyen-Maeştrihtiyen), Kırkgeçit Formasyonu (Orta-Üst Eosen), Çaybağı Formasyonu (Üst Miyosen-Pliyosen), Palu Formasyonu (Kuaterner) bulunmaktadır. Bölge tektonik olarak çok kırıklı ve kıvrımlı yapıya sahiptir. Bunlar, neotektonik dönemden sonra günümüze kadar devam eden tektonik yapılardır. Havza göl ve kumlu örgülü menderesli nehir çökellerinden oluşmuştur. Basenin kenar fasiyeslerinden açıklara doğru doğu-batı yönünde kalsit-kalsit+dolomit-dolomit+kalsit yanal mineralojikzonlanma olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bu dağılıma simektit, klorit, illit, S-C (korensit) kil mineralleri ve Opal-A-CT, kristobalit, anhidrit, aragonit, jips eşlik etmektedir. Tümkayaç sıklık dağılımı analizinde kalsit ve kilin normal dağılım, dolomit, kuvars, opal ve feldspat logaritmik dağılım, killerde ise illit, klorit'in normal, simektit ve S-C'nin lognormal dağılım gösterdiği belirlenmiştir. Korelasyon analizinde kuvars, CaO, Zn, Pb, P2O5 ; feldspat Ni, Na2Û; kil mineralleri, Fe2O3, Ba; aragonit Na2O; dolomit, TİO2; kalsit Zn, Co, Fe2Û3; simektit, Cr; S-C Zn, Zr, Na2Û; klorit Zn, Zr, Na2Û; illit Zn, Na2O arasında kuvvetli negatif; feldspat, SİO2; aragonit, LOI; simektit, klorit, Cr, Ni arasında zayıf negatif; kuvars, Na2O, SİO2, AI2O3, Co, Fe2Û3; simektit Th, Y, Zr, N arasında kuvvetli pozitif korelasyon görülmüştür. Minerallerden kalsit-kil; feldspat- kuvars arasında pozitif; kalsit-dolomit, kalsit-feldspat, dolomit-kil mineralleri arasında negatif korelasyon; killerden simektit, illit, klorit, S-C arasında pozitif korelasyon görülmüştür. Elementler arası korelasyon, elementlerin birincil ve ikincil dağılım kurallarına uymaktadır. Anakitle ortalamaları tahmin teorilerinde havzada en fazla bulunan mineral kalsittir. Killerden en düşük bulunan mineral illit, en yüksek oranda bulunan mineral simektit mineralidir. Ölçülü kesitlerde yapılan çok yönlü varyans analizi (ANOVA), kil minerallerinin kesitlerde benzer, kil dışı minerallerinin farklı olduğunu göstermiştir. Cluster analizinde kuvars, feldspat, kalsit- dolomit- kil mineralleri ve opal- kuvars- feldspat- aragonit beraberliği bulunmuştur. Elektron mikroskop çalışmalarında birincil dolomit, lifsi dokulu kalsit; bal peteği confleks dokulu simektitler bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Ill ABSTRACT PHD. Thesis ÇAYBA?I (ELAZI?) KİLLERİNİN MİNERALOJİSİ, JEOKİMYASI VE EKONOMİK DE?ERLENDİRME OLANAKLARI Dicle BAL AKKOCA Fırat University Graduate School of natural and Applied Sciences Department of Geological Engineering 2001, Page: 150 In this study clay mineralogy of Elazığ-Çaybağı Formation was investigated. For this reason horizontal and vertical variations of minerals and geochemical effect's to the variations have been examinated. In addition, major and trace element contents in the clay fraction of clay rocks have been investigated using XRF, XRD and SEM methods. All data have been evaluated with geoistatistical methods. Thus geological evalution and development and economic importance of Çaybağı Formation were interpreted. In study area, Coniacian-Maastrichtian Elazığ Magmatics, Upper Miocene-Pliocene. Kırkgeçit Formation, Quaternary Palu Formation are present. The area is faulted and foldeddensely. These are tectonic structures which followed the neotectonİc period.The basin gave rise to lacustrine and braided-meandering fluvial facies. Mineralogical investigations indicate a mineral zoning from west to east, as calcite- calcite+dolomite-dolomite+calcite. Minerals of basin are smectite, chlorite, illite, S-C(correncite) clays minerals and silica (Opal A-CT, kristobalite), calcite, anhydrite, aragonite, gypsium.1.V Frequency distrubution of whole rock show normal; dolomite, quartz, opal and feldspar show lognormal distributions. In clays illite-chlorite has shown normal distrubutions, smectite and S-C (correncitc) lognormal distrubutions. In clays illite-chlorite has shown normali, smectite and S-C (correncite) lognormal distribution. There are strong negative correlations between quartz and CaO, Zn, Pb, P2O5; feldspar and Ni, Na2Û clay mineral and FeîCb, Ba; aragonite and NaîO; dolomite and TİO2; calcite and Zn, Co, Cu, Fe2C«3; smectite and Zn, Zr, Na20; illite and Zn, Na20; negative correlation between feldspar, and SİO2; aragonite and LOI, smectite and K, chlorite and Cr, Ni and strong positive correlation between quartz and Na2Û, SİO2, AI2O3,Co, Fe203; smectite and Th, U, Zr, Y, N. There are positive correlation between calcite and clay; feldspar and quartz; illite and chlorite; negative correlation between dolomite and clay minerals; smectite and illite,smectite and chlorite,smectite and S-C. The correlation between elements has convenient primer and seconder dispersion rules. Findings of guess theories show that the most abundant mineral is calcite and the least, abundant is opal at the whole rocks.. In clay fractions, the most abundant clay mineral is smectite and the least abundant is illite. Multivariate variance analyses (MANOVA) show that clay minerals amounts of the sections are similar,however amounts of other minerals are various. The cluster analyses indicate that associations quartz+feldspar+calcite+dolomite+clay minerals and opal+quartz+feldspar+aragonite. The cluster analyses indicate that associations quartz+ feldspar+ calcite+ dolomite+clay minerals and opal+quartz+feldspar+aragonite. White SEM investigations the primary dolomite, fibrous textured, calcite, honeycomb and cornflcx textured smectites were determined. Ca smectites of Çaybağı formations may have an economic potantial.
Benzer Tezler
- Çaybağı (Elazığ) çevresinin tektonik özellikleri
Tectonics characteristics of the Çaybaği (Elaziğ) area
HALUK GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT İNCEÖZ
- Çaybağı formasyonu'nun (Elazığ doğusu) stratigrafik ve sedimantolojik özellikleri
Stratigraphic and sedimentologic characteristics of Çaybaği formation (eastern Elaziğ)
CAİLBE KOÇ TAŞGIN
Doktora
Türkçe
2009
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM TÜRKMEN
- Çaybağı (KD Elazığ) civarındaki Yüksekova karmaşığına ait mafik volkanik kayaçların konfokal raman spektroskopisi ile incelenmesi
Investigation by confocal raman spectroscopy of mafic volcanic rocks of Yüksekova complex in the vicinity of Çaybaği (NE Elaziğ)
MUTLU ERCAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK URAL
- Çaybağı formasyonu'nunda (Hacısam-Kavakköy çevresi, Elazığ doğusu) paleoiklim araştırmaları
Paleoclimate studies in the Çaybağı formation (Hacisam-Kavakköy surroundings, east of Elazığ)
SİNEM YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiGenel Jeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CALİBE KOÇ TAŞGIN
- Elazığ doğusunda pliyosen-kuvaterner yaşlı palu formasyonu'nun kil mineralojisi ve jeokimyasal özellikleri
Clay mineralogy and geochemical properties of pliocene-quaternay palu formation at the east of Elaziğ
OSMAN KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİCLE BAL AKKOCA