Konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı becerilerinin koklear implantlı ve işitme cihazlı adolesanlarda karşılaştırılması
Speech and musical perception in cochlear implant and hearing aid user adolescents
- Tez No: 115891
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL BELGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: İşitme cihazı, koklear implant, konuşmayı ayırdetme, müzikal algı, işite kayıplı
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Odyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
IV ÖZET Yücel, E., Konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı becerilerinin koklear implantlı ve işitme cihazlı adölesanlarda karşılaştırılması, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Eğitim Odyolojisi Programı Doktora Tezi, Ankara, 2002. Çalışmamızda, işitme cihazı (İC) ve koklear implant (Kİ) ile sağlanan akustik ve elektriksel uyarımların, konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı becerileri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Benzer İC/KI işitme eşiklere sahip 12 KI'lı ve 12 İC'lı adölesan değerlendirilmiştir. Grupların, normal işitenler ile konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı becerilerini karşılaştırmak için 12 adölesan kontrol grubu olarak çalışmaya dahil edilmiştir. Her üç gruba üç heceli kelime, sesli fonem, uzun-kısa kelime, tek heceli kelime, sessiz fonem ve günlük cümleleri ayırdetme testleri ile ritmik algı, tonal algı ve müzikal yapılardaki süre aralığını (6- pulse task) ayırdetme testleri uygulanmıştır. Konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı becerilerinin farklı hemisferik bölgelerde işlenmelerine rağmen interhemisferik ilişki sonucu birbiri ile etkileşimde oldukları varsayılarak, her grubun konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı testlerinden elde edilen bulguları karşılaştırılmıştır. İC bireylerin işitme eşik ortalamalarının implantlılara göre alçak frekanslarda (125, 250, 500 Hz) daha iyi, 4000 ve 6000 Hz'de ise daha kötü olduğu tespit edilmiştir. Üç grubun konuşmayı ayırdetme testlerinden elde edilen bulgular karşılaştırıldığında ise İC'lı ve Kİİı grupların kontrol grubuna göre üç heceli, tek heceli, sessiz fonem, ve cümle ayırdetmede önemli düzeyde düşük skor elde ettikleri bulunmuştur. İC'lı ve Kİ'lı gruplar, kontrol grubuna göre üç heceli kelime, sessiz fonem ve cümle ayırdetmede önemli düzeyde düşük skor elde ederken, İC'lı grup ve kontrol grubu arasında sesli fonem ve uzun- kısa kelime ayırdetme becerileri arasında fark gözlenememiştir. Kİ ve İC'lı grubun konuşmayı ayırdetme becerileri karşılaştırıldığında, İC'lı grubun Kİ'lı gruba göre sesli fonem, uzun-kısa kelime ve cümle ayırdetme testlerinde daha iyi perfomans gösterdikleri tespit edilmiştir. İki grup arasında üç heceli, tek heceli ve sessiz fonem ayırdetme testlerinde ise fark bulunamamıştır. Bu sonuçlar, koklear implantlı grubun alçak frekanslardaki elektriksel uyarım eksikliği ve lisana ait bilgilerin implantasyon öncesi kodlanamaması nedeni ile özellikle ikinci formant frekansı ayırdetmede yetersiz kaldıklarını göstermektedir. İC'lı grupta ise, yüksek frekanslardaki akustik uyarım eksikliğinin özellikle sessiz fonem ve hecelerin ay ırd edil mesinde olumsuz yönde etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Gruplar arası müzikal algı becerileri açısından anlamlı farklılık elde edilmemesine rağmen, konuşmayı ayırdetme ve müzikal algı becerileri arasındaki ilişki bakımından üç grup için farklı sonuçlar elde edilmiştir. Kİ'lı grubun uzun-kısa kelime ayırdetme ile ritmik algı, İC'lı grubun ise üç heceli kelime ayırdetme ile tonal ve ritmik algı becerileri arasında pozitif yönde anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, ritmik algısı daha iyi olan implant kullanıcıların konuşmanın süre algısı gibi temporal özelliklerini daha iyi ayırdettiklerini, frekans ve süre algısı daha iyi olan işitme cihazlı ların ise müzikal tonlama ve ritm yapısını ayırdetmede daha başarılı olduklarını gösteren çalışmalarla aynı doğrultudadır. Bu bulgular sonucunda, işitsel (re)habilitasyon programlarına, konuşmanın spektral ve temporal özelliklerinin ayırdedilmesini hedefleyen aktivitelerin yanı sıra bireylerin işitsel deneyimlerine uygun olarak hazırlanmış müzikal eğitim programlarının dahil edilmesi önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Yücel, E., Speech and musical perception in cochlear implant and hearing aid user adolescents, Hacettepe University Health Sciences Institute PhD Thesis in Educational Audiology, Ankara, 2002. In our study the effect of electrical and acoustical stimulation by hearing aids and cochlear implants on speech and musical perception are compared. 12 cochlear implanted and hearing aid user adolescents were involved who had similar aided pure tone hearing thresholds with hearing aids (HA) and cochlear implants (CI). Also 12 normally hearing adolescents were involved as a control group. Both speech perception (multisyllabic and monosyllabic words, common phrases, vowel and consonants, pattern recognition) and musical perception (rhythmic and tonal discrimination, 6 pulse task) tests were used. As it was hypothesized that different but interrelated hemispheric regions are responsible for musical and speech perception tasks, speech and musical perception scores for each group are compared. The results showed that the aided pure tone hearing thresholds of the HA group were better at low frequencies (125, 250, 500 Hz) compared with 4000 and 6000 Hz. HA and CI users performed significantly lower in multisyllabic and monosyllabic words, consonant and common phrases tasks comparing control group. However, no difference was found in vowel and pattern perception tasks between HA and control groups. In addition to these results HA group performed better in vowel, pattern perception and common phrases tasks than the CI group. No significantly different scores were obtained between HA and CI groups in multisyllabic, monosyllabic words and consonant discrimination tasks. These results supports the previous findings showing insufficient electrical stimulation of cochlear implants in low frequencies which has an direct effect on F2 discrimination. Also the linguistic information which was insufficiently coded by CI group at preimplantation period had an negative effect on all speech perception tasks. Although similar performances were obtained for CI, HA and control groups in musical perception tasks different relationships were observed between their speech and musical perception subtests. A positively strong correlation was found between pattern discrimination and rhythmic perception ability of CI group. However HA users who had better performance in multisyllabic word discrimination was also better in tonal and rhythmic tasks. These results shows that the CI users who had a high performance in rhythmic tasks were also performed better in discrimination of temporal features of speech such as perception of period. In addition HA users who were able to discriminate the changes in period and frequency of the speech signals were also able to discriminate rhythmic and tonal features of the musical patterns. According to these findings, in addition to the speech discrimination programs musical perception tasks which will be useful for spectral and temporal analysis of electrical and acoustical signals are recommended. Keywords : Hearing aids, cochlear implants, speech perception, musical perception, hearing impaired
Benzer Tezler
- Psikotik ve psikotik olmayan hastalarda gürültüde konuşmayı ayırdetme ve işitme uyarım potansiyel bulgularının değerlendirilmesi
The analysis of the auditory evoked potential and speech discrimination in noise for the psychotic and non-psychotic patients
SONGÜL AKSOY
Doktora
Türkçe
1997
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SONER ÖZKAN
- Periferik fasial paralizili hastalarda odyolojik bulguların değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
GÜL ÇOYMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL BELGİN
- Tek taraflı kemiğe implante işitme cihazı kullanan hastaların işitsel performanslarının cihaz memnuniyeti ile ilişkisi
The relationship between auditory performances and satisfaction of unilateral bone anchored hearing aid users
ESİN GÖRGÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kulak Burun ve BoğazEge ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN KİRAZLI
- Bilateral orta derecede sensorinöral işitme kayıplı geriatriklerde unilateral konvansiyonel ile dijital amplifikasyonun karşılaştırılması
Comparison of unilateral conventional amplification with digital amplification in geriatrics with bilateral moderate sensorineural hearing loss
BÜLENT GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SONER ÖZKAN
- Uzun süreli işitme cihazı kullanımının konuşmayı ayırt etme üzerine etkisi ve cihaz memnuniyetinin değerlendirilmesi
The effects of long term hearing aid usage on speech discrimination scores and evaluation of satisfaction from hearing aid
AYHAN ÖZDEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Kulak Burun ve BoğazOndokuz Mayıs ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİGEN BAŞAR