İç borçlanma ile para arzı arasındaki ilişki
The Relation between domestic dept and money supply
- Tez No: 117124
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER FARUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
ÖZET Gelişmekte olan ülkelerin yüklendiği yeni işlevler ve kalkınma amacıyla yapmış olduğu harcamalara kıyasla temel gelirlerini artıramayışları kamu açıkları dolayısı ile bütçe açıklarını oluşturmuştur. Oluşan bütçe açıklarının iç borçlanma ile kapatma gayretleri ise iç borç yükünün artmasına neden olmuştur. Ülkemizde, iç borçlanma Cumhuriyetin ilk yıllarındaki gibi kalkınmanın finansmanından ziyade bütçe açıklarının finansmanı amacıyla gerçekleştirilmiştir. Özellikle 1985 yılından itibaren artan finansman gereksinimi iç borçlanma ihtiyacının da artmasına neden olmuştur. Bu durum DİBS'lerinin kısa vadeli ve yüksek faizli ihraç edilmesi, sonucunun yaratmıştır. DİBS'lerinin yüksek faizle ihraç edilmesi faiz oranlarını yükseltmiş, faiz oranlarının yükselmesi ise devletin ödeyeceği ana para-faiz ödemesinin katlanarak artmasına yol açmıştır. Alınan borç tutarı devletin temel gelirleri ile ödenememesi nedeniyle iç borçlanma, alınan borçların faizlerini ödemek için yapılmış, bu durum ise iç borcun sürekli yapılmasına neden olmuştur. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarının finansman ihtiyacı karşılığı verilen hazine kefaletine haiz bonoların vadelerinin yüz yıl gibi uzun vadelerle konsolide edilmesi bu tür borçların hiç ödenmemesi durumuna yol açmış, sonuçta iç borçlanma; iç borç stokunun ana para taksidi ve iç borç faiz ödemelerini karşılamak amacıyla yapılmıştır. İç borçlanmanın yüksek faiz oranları ile (kısa vadeli) süreklilik kazanarak yapılması, Merkez Bankasının açık piyasa işlemlerini yüksek faiz oranları ile yapılmasını zorunlu hale getirmiştir. Ayrıca iç borçlanma gereksiniminin artmış olması sonucu piyasadan sürekli para çekilmiş olduğundan piyasadaki likidite darlığı APİ'leri ile giderilmiş ve Merkez Bankasının APİ 'lerini yüksek faizden ye sürekli olarak satıcı konumunda yapılmasına yol açmıştır. Bu durum- rezervparayı parasal tabanı artırmış ve Merkez Bankası yükümlülüklerini ve sonuçta para arzını artırmıştır. Ayrıca Merkez Bankasının APİ'lerini yüksek faizle devamlı satıcı olarak gerçekleştirmesi faiz oranlarını ve para stokunu belirlemedeki rolünün zayıflatmasına neden olmuştur. Bu durum para arzı artışının içsel hale gelmesine neden olmuştur. Ülkemizde uygulanan iç borçlanma politikalarından hemen vazgeçilmesi mümkün değildir. Bu durumda iç borçlanmanın yönteminin değiştirilmesi gerekir. Bunun için kısa vadeli borçlanma, sadece yıl içinde oluşan dönemsel gelir ve giderler arasındaki farkı telafi etmek için yapılmalıdır. Buna karşılık uzun vadeli borçlanma ileride gelir getirecek yatırımların finansmanı için kullanılmalıdır. Böylece iç borçlanmanın geri ödenmesi 'için tekrar borçlanılmasına gerek kalmayacaktır. Sonuçta bütçe açığı-iç borç-yüksek faiz-para arzı artışı kısır döngüsü kırılmış olacak ve Merkez Bankası istediği gibi para politikalarını uygulayarak parasal genişlemeyi kontrol edebilecektir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY New functions undertaken by developing countries and these countries' failure to increase their basic revenues in comparison with their expenditures, created public deficits and consequently, budgetary deficits. Efforts to eliminate them by running into domestic debt caused domestic debt burden to grow. In Turkey, running into domestic debt was realised to finance budgetary deficits, rather than financing development. Financing needs that have grown since 1985 in particular, also caused needs of running into domestic debt to grow. This fact led to the result of state bonds' emission in shorter terms and at higher interest rates. This fact caused state bonds to be emitted at shorter terms and higher interest rates. State bonds' emission at higher interest rates led to higher interest rates, and rising of interest rates caused amounts paid back of capital and interest of the government to multiply. Because debts received were not paid back from the state's basic revenues, running into domestic debt was realised to pay back interest of debts that had been received. This fact caused running into debt to be realised continuously. In addition, to consolidate bonds, which have guarantee of the Treasury and, emitted for financing needs of public institutions and establishments in extremely longer terms, such as one hundred years, caused that kind of debts not to be paid back at all. As a result, running into domestic debt was realised to compensate payments of capital and interest of domestic debt of domestic debt stock. Running into domestic debts continuously, at higher interest rates and in shorter terms forced the Central Bank to realise open market operations at higher interest rates. Besides, because it is a fact that withdrawing money from circulation turned into a continuous practical by reason for needs of running into domestic debts grown, monetary stringency could be eliminated thanks to open market operations. But, on the other hand, that caused the Central Bank always to realise open market operations at higher interest rates and to be in a seller position. For this reason,' reserved money and monetary base expanded. Thus, the Central Bank's responsibilities and, as a result, money supply grew. Also, that the Central Bank.fig***0.realised open market operations at higher interest rates and always being in seller position, weakened its role to determine interest rates and money-stock. This fact caused expansion in money-stock to be internal. It does not seem possible to give up immediately policies implemented in our country. So, methods of running into domestic debts should be changed. That is, running into domestic debts in shorter term should be realised for only compensating for any difference between revenue and expenditure that happened in a given year. Nevertheless, running into domestic debts in longer terms should be realised to finance investments, which will make money in the future. Thus, there will be no need to run into domestic debt in order to pay back those which have been received before. In conclusion, vicious circle composed of the pattern of budgetary deficit- domestic debt-higher interest rate-growth of money stock will be broken, and the Central Bank will be able to control monetary expansion.
Benzer Tezler
- Fiyat istikrarı bakımından bütçe disiplini: Türkiye örneği
Budget discipline from the point of view of price stability: Turkey model (1980-2004)
CEM CİNGİ
- Merkez bankası politikalarının para piyasalarına etkisi
Impact of central bank policy on money market
IŞIL NEMUTLU ÇEKEMOĞLU
- Türkiye'de iç borç sorunu ve iç borçların sınırlandırılması
The Problem of domestic debt and the limitations of domestic borrowing in Turkey
FERHAT BAŞKAN ÖZGEN
- Makroekonomik değişkenlerin hisse senedi fiyatları üzerindeki etkisi ve İMKB uygulaması
The effects of macroeconomic variables on stock prices and an application on İMKB
HÜLYA BİLİR
