Geri Dön

Bazı müzelerde bulunan deri ürünlerin özellikleri üzerine bir araştırma

A Research on the qualifications of leather products in the museums

  1. Tez No: 117921
  2. Yazar: EBRU ALPARSLAN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÖKÇESU
  4. Tez Türü: Sanatta Yeterlik
  5. Konular: El Sanatları, Crafts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: El Sanatları Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 188

Özet

174 ÖZET El Sanatları bütün folklorik sanatlar gibi bir milletin kültürel kişiliğinin en canlı belgeleridir. El sanatlarımız içerisinde yer alan deri sanatı teknik, malzeme, süsleme, renk, desen açısından Türk kültür ve sanatında çok önemli bir yere sahiptir. Türkler, dünyada dericiliğin ve deri sanatının ilerleyip yayılmasında çok büyük katkıda bulunmuşlardır. Kuşaklardan kuşağa aktarılarak günümüze ulaşan, müze, kütüphane ve koleksiyonlarda bulunan deri örnekleri, Türk insanının üstün teknik gücünü, sanat zevkini ve yaratıcılığını göstermesi bakımından büyük önem taşımaktadır. Osmanlı döneminden günümüze ulaşan deri örnekleri arasında kitap kapları, hurçlar, sandık ve çeşitleri, keseler, giyim eşyaları, kalkanlar, eğer ve at koşum takımları, kesici alet kınları, kapı perdeleri, karagöz figürleri yer almaktadır. Özellikle Osmanlı Döneminden günümüze ulaşan deri ciltler kalıcı ve anlamlı belgelerdir. Bu ürünler Osmanlı Dönemi deri sanatının teknik ve estetik bakımından üstün bir seviyede olduğunu göstermektedir. El sanatlarımız içerisinde yer alan deri sanatının günümüze ulaşan çok sayıda örneği bulunmaktadır. Bu araştırmaya Ankara ve Konya ilinde bulunan müzeler ve arşivden elde edilen 25 deri ürün örneği konu olmuştur. Bu çalışmada dericilik ile ilgili bilgiler 5. bölümde Dericilik Hakkında Genel Bilgiler başlığı altında verilmiş, deri ürünlerin fotoğrafları çekilmiş, araştırmada uygulanan bilgi formları müze envanter bilgileri ve gözlemlere dayalı olarak doldurulmuş ve ürünlerin süsleme ve kompozisyon özellikleri analiz edilerek tablolar halinde yorumlanmıştır. Bazı ürünlerin süsleme ve desen özellikleri gözönüne alınarak çizimleri yapılmıştır. Üzerinde çalışılan deri ürünlerin en çok 20. yüzyıla ait olduğu ve en çok kullanılan derinin meşin olduğu tespit edilmiştir. Bu ürünlerde kahverengi ve tonları olmak üzere sarı, kırmızı, bordo, yeşil, mavi renklerinin kullanıldığı en fazla kullanılan yüzey süsleme tekniğinin ise, boyama ve baskı tekniği olduğu, en fazla kullanılan motiflerin ise bitkisel ve geometrik motifler olduğu görülmektedir. Ayrıca175 deri ciltler üzerinde oval, salbekli, kenarları dendanh, tığ süslemeli şemseler, köşebent ve geçmelerden oluşan bordur formları kullanılmıştır. 17. yüzyıl sonlarında Osmanlı İmparatorluğu'nun duraklama dönemine paralel olarak Osmanlı dericiliğinin gelişimi durmuştur. 19. yüzyılın ortalarında, Osmanlı İmparatorluğu'nun gerileme döneminde her alanda olduğu gibi Türk dericiliğinde de büyük duraklama hatta gerileme görülmüştür.

Özet (Çeviri)

176 SUMMARY The handicrafts are the most vivid evidences of the cultural personality of a nation same as all folkloric arts. The leather arts among our handicrafts have an outstanding position within Turkish culture and arts from its technique, materials, embroidery, colours, and patterns viewpoint. Turks have had considerable contribution in progress and expansion of leather works and arts throughout the world. In the museums, libraries and collections, the samples of leather arts reached today by transfer from generation by generation, have great importance from technical power, artistic appreciation and creativity of Turkish nation standpoint. Among the samples of leather arts dated back to the Ottoman period, and reached today book casings, large saddlebags, various boxes, moneybags, garments, shields, saddles and harness sets, cutting tools casings, door curtains, and Karagöz figurines, may be noteworthy. Particularly the leather bindings dated back to the Ottoman period are the permanent and semantic documentation. These arts show us how leather arts in Ottoman period have reached to a top level of leather arts from the technical and aesthetical standpoint. In this study, 25 samples of leather arts selected in the museums and archives in Ankara and Konya provinces, among the others in enormous number of samples reached today. The information relevant to the leather works was given in the section 5 under the headline of the General Information, and their pictures were taken, and the information forms which were used in this study were filled in by depending on the museum information and observations, and their embroidery and composition features were analysed, and construed as tables. Drawings of the samples were performed by taking decorative and pattern features into consideration. It was determined that the leather samples studied were mostly dated back to the 20th Century, and the type of leather used mostly was the thick-leather. It was seen that the colours, brown and its tones, yellow, red. violet, green and blue were177 used on these products, and the surface embroidery technique because of a quite number of leather bindings, and the patterns used mostly were the vegetal and geometrical patterns. In addition, the edge forms consisting of the sun-bursts with oval shape, salbek, dendan edges, and with crochet-needle decorations, and corners and fittings were used on the leather binding covers. The development of the Ottoman leather works stopped in line with the hesitation period of the Ottomans at the end of he 17th Century. It was also seen that the hesitation and even regression was observed in Turkish leather works as it is in each field during the Regression period of the Ottoman Empire. #

Benzer Tezler

  1. İç Anadolu Bölgesi etnografya müzelerinde bulunan deri ürünlerin süsleme ve kompozisyon özellikleri üzerine bir araştırma

    A Research on ornamentation and composition characteristics of the leather products that are currently existing in the Central Anatolian Region ethnography

    TOMRİS KATLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEDİHA GÜLER

  2. Geçmişte ve günümüzde el sanatları çerçevesinde üretilen deri ürünleri üzerinde bir araştırma

    A research on the leather products produced in the frame of handicrafts in the past and at present

    MELDA ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    El SanatlarıAnkara Üniversitesi

    Ev Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. NURAN KAYABAŞI

  3. İstanbul Topkapı Sarayı ve Türk ve İslam eserleri müzelerinde bulunan deri ürünlerin incelenmesi

    Examination of leather products in the Istanbul Topkapi Palace and Turkish and Islamic works museums

    MÜŞERREF SENİM TÜTÜNCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    El Sanatları Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. MELDA ÖZDEMİR

  4. Tepme keçelerin tarihi gelişimi ile renk, desen, teknik ve kullanım özellikleri

    Başlık çevirisi yok

    CAVİDAN ERGENEKON

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    El Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİRDEVS KAYA

  5. Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki müzelerde bulunan kürevi-konik formlu kaplar

    Sphero-conic vessels in museums in the Eastern Anatolia Region

    MUSTAFA DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MüzecilikVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLER YILMAZ