Başkurt Türkçesindeki Arapça ve Farsça unsurlar
Arabic and Persian elements in Bashkir Turkic dialect
- Tez No: 117938
- Danışmanlar: DOÇ.DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
ÖZET Türklerin XI. yüzyılda İslâm dinini kabul etmesiyle Türk diline Arapça ve Farsça unsurlar girmeye başladı. Türk diline Arapça kelimeler doğrudan değil Türk edebiyatı vasıtasıyla girmiştir. Farsça kelimeler ise hem doğrudan hem de edebiyat aracılığıyla Türk diline geçmiştir. Arapça ve Farsçadan Türkçeye kelime akışı XX. yüzyıla kadar devam etmiştir. Bazı Arapça ve Farsça kelimeler Başkurt Türkçesine diğer diller özellikle Rusça ve diğer Kıpçak lehçeleri kanalıyla geçmiştir. Çağdaş Türk lehçelerinde Arapça ve Farsça unsurlar önemli bir yere sahiptir. Başkurt Türkçesinde de 2500 civarında Arapça ve 600 civarında da Farsça kelime bulunmaktadır. Günümüzde, Başkurt Türkçesine giren Arapça ve Farsça unsurlar eskimiş veya kullanımdan düşmüş kelime olarak kabul edilmektedir. Bu kelimelerin tamamına yakını Türkiye Türkçesiyle ortaktır. Bu çalışmada, Başkurt Türkçesinde bulunan Arapça ve Farsça kelimeler, kelime grupları ile ekler tespit edilmiş ve kelimelerdeki ses değişmeleri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Arabic and Persian elements began to appear in the Turkic language in the 11th century with the conversion of the Turks to Islam. Arabic words entered the Turkic language indirectly via the Turkic literature. However the Persian words entered the language both directly and by way of literature. The flow of the Arabic and Persian word into the language continued until the 20th century. Some of the Arabic and Persian words entered the Bashkir dialect by the way of European languages, especially Russian and another Kipchak Turkic dialects. Arabic and Persian elements have a big importance also in the modern Turkic dialects as nearly 2500 Arabic and 600 Persian words exist in the Turkic dialect of Bashkir. Today, many of the Arabic and Persian elements in the Turkic dialect of Bashkir are accepted as archaic or out of date words. Nearly all of these elements are common with Turkish, but they went into voice changes in Bashkir, different from Turkish. In this thesis, the Arabic and Persian words will be discussed through common words / words groups and suffixes in the Bashkir dialect, and then will talk about the voice changes within these words.
Benzer Tezler
- Bakara Suresi'nin tercümesi çerçevesinde Başkurt-Tatar ve Türkiye Türkçesinin karşılaştırması
Comparasion of Bashkir-Tatar and Turkey Turkish on the basis of translations of Baqarh verse Surah Baqarah
AINISA MAMEDOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimAtatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN DİNÇ
- Başkurt masalları ve Başkurt Türkçesindeki sözcük grupları (inceleme- transkripsiyonlu metin- çeviri- metin- dizin)
Bashkir folk tales and lexical groups in Bashkir Turkish (research- transcription text- translation- text- index)
EBRU ÇETİN MİLCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÖKSEL ÖZTÜRK
- Dil ve anlam özellikleri bakımından Göktürk metinlerindeki sözcüklerle Tatar ve Başkurt Türkçesindeki sözcüklerin karşılaştırılması
Comparison of words in Gokturk texts with words in Tatar and Bashkir Turkish in terms of language and meaning characteristics
SAADET KESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ERTÜRK
- Başkurt Türkçesinde fiil türeten ekler ve fonksiyonları
Verb derivation affixes and their functions in Bashkir Turkish
TÜLAY KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZŞAHİN
- Başkurt Türkçesinde fiil-tamlayıcı ilişkisi
Valenz in Bashkir language
NESRİN GÜLLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİBE YAZICI ERSOY