Özbek Türk sözlü edebiyatında yar-yar koşıkları
Yar-yar ballads in verbal Uzbek Turkish literature
- Tez No: 120490
- Danışmanlar: PROF. DR. İSA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
297 ÖZET Özbek sözlü edebiyatı ürünlerinden yâr-yârlar üzerinde yaptığımız çalışmanın“Giriş”bölümünde Tarihî Dönem İçinde Türk Edebiyatında koşık terimiyle İslâmiyetten önceki Türk şiiri döneminden günümüze kadar gelen koşık (koşma) nazım şeklinin tarihî gelişimi üzerinde durarak çalışmamızda koşmanın kaynaklardaki çeşitli açıklama ve değerlendirmelere yer verdik. Daha sonra Özbek Türklerinde koşık ve türlerini geniş bir şekilde ele alarak tasnifini yaptık. Özbek sözlü edebiyatı ürünlerinden yâr-yârlarla ilgili yaptığımız çalışmamızda, Özbek Türklerinin düğün merasimlerinde söylenen yâr-yârları çeşitli yönlerden inceleyerek Özbeklerin düşüncelerini ve yâr- yârların sözlü edebiyattaki yerini tespit etmeye çalıştık. Tezimizin birinci bölümünde Özbek Türklerinde düğünlerde kızlar ve erkekler tarafından söylenen yâr-yârlar hakkında bilgi vererek, yâr-yâr türünün diğer Türk boylarındaki durumunu ele aldık ve Türk halk edebiyatındaki karşılığının düğün türküleri olduğunu tespit ettik. İkinci bölümde yâr-yârların sınıflandırılması yer almaktadır. Bu bölümde yâr-yârlarda en çok işlenen konmuş ve konuların geçtiği dörtlüklerin numaralan verilmiştir. Üçüncü bölümde yâr-yârların şekil (kafiye, redif ve vezin) ve dil yönünden incelemesini yaptık. Tezimizin dördüncü bölümünde ise çalışmamızda esas aldığımız yâr- yârların Özbek Türkçesiyle lâtin harflerine aktarılan metnin transkripsiyonu yer almaktadır. Tezimizin beşinci bölümünde yâr-yârların Türkiye Türkçesine aktarımı bulunmaktadır.Tezimizin sonuç kısmında ise yâr-yâr hakkında incelememizde ulaştığımız neticeler değerlendirilmiştir. Daha sonra yâr- yârlarda geçen kelimelerin bulunduğu sözlük kısmı vardır. Tezimizde faydalandığımız kaynakların bulunduğu bibliyografya kısmıyla çatışmamız tamamlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
298 ABSTRACT In the introduction part of our academic work about the yar-yars, which are a product of Uzbek verbal literature, we gave place to various evaluations and explanations in the sources of the ballads, by dwelling upon the historical development the poetry type ballad coming from the Turkish Poetry before the Islam till today and by dwelling upon the term“ballad”in the Turkish literature. After that we classified the ballads and its types of the Uzbek Turks. In the first part of our work, by giving information about the yar-yars sung duringwedding ceremonies by boys and girls, we dealt with the situation of the yar-yars of the other Turkish tribes; and we determined that the counterpart of the yar-yars in Turkish Folkloric Literature is wedding folk songs. In the second part, classification of the yar-yars are taking place. In that part the most common subjects mentioned in the yar-yars had been put forward. In the third part, we examined the yar-yars in the sense of their form (rhyme, repeated words) and language. In the fourth part of thesis work, the original Uzbek Language forms of the yar-yars that we had taken as the basis are given. In the fifth part are given the Turkish forms of these yar-yars. After that there takes place the dictionary part consisting of the words used in the yar-yars. And with bibliography thosis work finishes.
Benzer Tezler
- Özbek ninnilerinin söz varlığı (transkripsiyon- aktarma- inceleme- sözlük)
Vocabulary of uzbek lullabies (transcription- translation-analysis-lexicon)
YAREN ÖZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARAMAN
- Fazıl Yoldaşoğlu'nun Ferhad ile Şirin hikayesi üzerine bir inceleme
A study of Ferhad and Şirin by Fazil Yoldasoglu
EMİNE BAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Atatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAYDEMİR
- Nasreddin Hoca fıkralarında insan kadrosu
Characterization in Nasraddin Hodja's anecdotes
GÖKHAN TARIMAN CENİKOĞLU
Doktora
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)Selçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİM SAKAOĞLU
- Özbek Türklerinin ninnileri (Yazılı kaynaklara dayalı olarak)
Lullabies of Uzbek Turks (Based on written sources)
SHOKHSANAM BOTIROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Ardahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİNA PETROVICI
- Özbek yazar İsacan Sultan'ın Bilge Hakan romanı üzerine bir inceleme
A review on the Bilge Hakan novel of Uzbek author Isacan Sultan
LATİFE AYDOĞAN SOLĞUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ ÖZKAYA