Köktürkçeden Kırgız ve Türkiye Türkçesine fiilller: Ses ve anlam bilgisi bakımından bir karşılaştırma
Verbs from Orkhun to Kyrgyz and Turkey Turkish: A comparison from the viewpoint of phonetics and semantic
- Tez No: 120664
- Danışmanlar: DOÇ. DR. M. FATİH KİRİŞÇİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Bu çalışmada öncelikle Köktürkçe fiiller tespit edilerek bu fiillerin Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki şekilleri bulunmuştur. Köktürkçeden Kırgız Türkçesine ve Türkiye Türkçesine geçmiş olan fiiller ses ve anlam bilgisi bakımından karşılaştırılarak incelenmiştir.“Giriş”bölümünde Köktürkçe ve başlıca ses özellikleri, Köktürkçe âbideler ve âbideler üzerine yapılan çalışmalar, Kırgız Türkçesi ve başlıca ses özellikleri, Türkiye Türkçesi ve başlıca ses özellikleri hakkında genel bilgiler verilmiştir.“İnceleme”bölümü“Ses Bilgisi”ve“Anlam Bilgisi”adı altında iki ana bölümden oluşmaktadır.“Ses Bilgisi”bölümünde Köktürkçeden Kırgız Türkçesine ve Türkiye Türkçesine geçmiş olan fiiller“Ünlülerle İlgili Ses Olayları”,“Ünsüzlerle ilgili Ses Olayları”,“Kırgız Türkçesinde Uzun Ünlülerin Meydana Gelmesi”ve“Ses Değişimine Uğramayan Fiiller”adlı dört bölümde incelenmiştir.“Anlam Bilgisi”bölümünde ise fiiller“Anlam Değişmeleri”ve“Anlam Değişmesine Uğramayan Fiiller”adı altında iki bölümde ele alınmıştır. Hem“Ses Bilgisi”bölümünde, hem de“Anlam Bilgisi”bölümünde Köktürkçeden Kırgız ve Türkiye Türkçesine geçmiş olan fiiller ayrı ayrı incelenmiştir. Ayrıca Köktürkçe fiiller, bu fiillerin Kırgız Türkçesindeki ve Türkiye Türkçesindeki karşılıkları gösterilen bir Köktürkçeden Kırgız ve Türkiye Türkçesine Fiillerin Karşılaştırmalı Tablosu verilmiştir. Tabloda bütün fiillerin âbidelerde geçtiği satır numaraları ve sözlüklerdeki sayfa numaraları gösterilmiştir.“Sonuç”bölümünde Köktürkçeden Kırgız Türkçesine ve Türkiye Türkçesine geçmiş olan fiillerin sayısı, ses ve anlam değişmelerine uğrayan fiillerin sayısı açıklanarak değerlendirilmiştir. Çalışmamız, bibliyografya ile son bulmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this work first of all the Orkhun Turkish verbs have been identified and their forms in Kyrgyz and Turkey Turkish have been found. The verbs that passed from Orkhun Turkish to Kyrgyz and Turkey Turkish have been analysed on the basis of phonetics and semantic. In“Introduction”a general information on Orkhun Turkish and its phonetics, Orkhun Turkish monuments and researches that have been done upon these monuments, Kyrgyz Turkish and its phonetics, Turkey Turkish and its phonetics have been given.“Analysis”part consists of two main chapters that is“Phonetics”and“Semantic”. In the chapter“Phonetics”the verbs that passed from Orkhun Turkish to Kyrgyz and Turkey Turkish have been analysed in the following four chapters:“Phonetic phenomena related to vowels”, Phonetic phenomena related to consonants“, ”Eruption of Long Vowels in Kyrgyz Turkish“ and ”Verbs that experienced phonetic transformation“. In the chapter ”Semantic“ verbs have been evaluated in two chapters that is ”Semantic Transformation“ and ”Verbs that did not experience semantic transformation“. Both in the ”Phonetics“ and ”Semantic“ chapters the verbs that passed into Kyrgyz and Turkey Turkish from Orkhun Turkish have been analysed separately. Moreover, a comparative table of the Kyrgyz and Turkey Turkish verbs from Orkhun Turkish has been given. In the table passage numbers of the verbs in the monuments and their page numbers in dictionaries have been given. In the ”Conclusion" the number of Orkhun Turkish verbs that passed into Kyrgyz and Turkey Turkish and the number of the verbs that experienced phonetic and semantic transformation have been given and analysed. The work is finalised by the bibliography. vszs^^
Benzer Tezler
- Tarihî Türk yazı dillerinde alet isimleri
Tool names in historical Turkish written languages
GÖKBERK ONARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAL KARA
- Eski Uygur Türkçesinde cümle
Syntax in Old Uighur Turkish
ÜLKÜ POLAT
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞİRİN
- Yönetim-bağlama kuramı temelinde eski Uygur Türçesinde niteleme işlevli yancümleler üzerine bir çözümleme
An analysis on subordinate clause with attributive functions in old Uyghur Turkish, based on the government and binding theory
GÜNDOĞAN ALPAY
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT
- Eski Uygur Türkçesine ait halk inanışlarıyla ilgili metinler (giriş-metin-inceleme-dizin)
Texts about folk beliefs belonging to Old Uyghur Turkish (input-text-revi̇ew-index)
KARDELEN AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN ŞEN
- Köktürk Bengü Taşlarında isim cümleleri
Noun phrases in Köktürk Bengü Stones
GÜNAY UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEBAHAT ARMAĞAN