Kelam ilmine yöneltilen eleştiriler: Selef alimleri ve Gazali örneği
The Cristicisms directed to Islamic teology: Selef learned men and the Gazali sample
- Tez No: 122313
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLHAMİ GÜLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 304
Özet
“Kelam İlmine Yöneltilen Eleştiriler”(Selef Alimleri ve Gazali Örneği) adlı tez, bir giriş, iki bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde Kelam ilminin ortaya çıkış sürecine kısaca yer verildi. Girişte, özellikle Kelam ilminin ortaya çıkmasına zemin hazırlayan iç ve dış olaylara işaret edildi, Selef ve Mu'tezile tutumuna dikkat çekildi. Birinci bölümde, Selef dönemi tartışmalarına yer verildi. Bu dönemde özellikle iki düşünce biçimi İslam toplumunda temayüz etmiştir. Bunlardan ilki, yaşamın bütün yönlerini kapsayacak şekilde Peygamber'in her konuda söz söylediğini, dolayısıyla bunları hiçbir te'vile tabi tutmadan olduğu gibi aktarmakla yetinilmesi gerektiğini söyleyen Selef ulemasıdır. Bunlar, nassın te'viline karşı çıkarlar ve te'vil edenleri de sapık olarak nitelerler. Diğer bir düşünce gurubu ise Mu'teziledir. Mu'tezile, sorunların çözülebilmesi için, Peygamber'in getirdiği öğretilerin ilkeler bazında kabul edilerek bunların mutlaka yorumlanması gerektiğine inanmışlardır. İşte bu farklı yöntem dolayısıyla Selef uleması, Peygamber döneminde mevcut olmadığı ve dolayısıyla sonradan ortaya çıktığını iddia ederek Kelam ilmine karşı bir mücadele yürütmüştür. Bu bölümde Selef ulemasının argümanlarına yer verildi ve Kelam ilmine karşı çıkış nedenleri izah edildi. İkinci bölümde, Gazali'nin kelam eleştirisi işlendi. Çok yönlü bir ilim adamı olan Gazali, kelami delillerin tatmin edici olmadığını ileri sürerek, özellikle avam/halk kesiminin mutlaka Kelam ilminden uzak tutulması gereğini savunmaktadır. Gerek İslam karşıtlarına ve gerekse şüphe içerisinde olanlara cevapların verilebilmesi için her dönemde mutlaka Kelam ilmi ile ilgilenen bazı ilim adamlarının bulunması gerektiğini söyleyen Gazali, Kelam ilminin farz-ı kifaye olduğunu söylemektedir. Gazali hakikatin ancak keşf ve ilham yoluyla elde edilebileceğini belirterek, neticede tasavvufta karar kılmıştır. Gazali, Kelam ilmine karşı takındığı tutumda Selef ulemasına göre daha yumuşak davranmakta, kelam ilmini ilaca benzetmekte ve Kelama inançları koruma işlevini vermektedir. 288
Özet (Çeviri)
The thesis Which is named ' the criticisms directed to islamic teology' (Selef learned men and the Gazali sample) consists of an introduction, two parts and an end In the introduction part, the procces of appearing islamic teology was expalined shorty. In the introduction, especially it was pointed the internal and external events which caused appering islamic Teology. The manner of Selef and Mu'tezile was mentioned. In the first part, Selef time discussions were pointed in this time especially two ophinion styles were mentioned in islamic society. The first of these (Selef-iearnedmen) states that the prophet said some sayings almost about every aspect of life, consequents these sayings should be mentioned without depending and interpretation. These people are opposed the interpretation of religius texts and describe the ones deviated who do interpretation. The other opinion group is Mu'tezile, this group believes that prophet's sayings should be eccepted in terms of principle and definately interprated, so this different method in other words, Selef ulema clamied that they were not exist in the prophet time, and consequently carried out a struggle against the islamic Teology. In this part it was pointed the arguments of selef learned men and the reasons why they are opposed to islamic Teology. In the second part, Gazalis's criticism of Islamic Teology was pointed. Gazali, a popular learned man, pointing and the evidance of islamic Teology was not enough and the public should be definitely kept away from the islamic Teology. Gazali stated that there should be some learned men ineterested in islamic teology who could give answers the ones who were against Islamic or suspicious the islamic teology is farz-ı kifaye(t). Gazali believes that the reality is only be able to find exploring and inspiration, so he decided in sufism. Gazali, unlike selef learned men, in his manner, behaves softer and he resembles Islamic Teology a drug, he gives the islamic Teology the duty of protecting believes. 289
Benzer Tezler
- İnanç bağlamında nübüvvetin gerekliliği
The necessity of nubuvvat in the context of faith
ŞÜHEDA KARABURÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET CÜNEYT GÖKÇE
- Fahrettin Razi'ye göre Allah'ın varlığı ve subuti sıfatları
The Existence of god and his evident attributes according to Fahraddin Razi
HARUN IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN BAĞÇECİ
- Abdulkahir el-Bağdadi'nin Tefsîru'l-Esmâ ve's-Sıfât adlı eserinin tahkiki ve değerlendirmesi
The review and evaluation of Abdülkâhir al-Bagdadi's work title Tefsiru'l-Esmâ ve Sifât
OSMANKHAN SULAIMAN
Doktora
Türkçe
2022
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL YÜRÜK
- Fahreddîn Râzî'de Bâtınî yorumun sınırları ve dilde muvâda'a
The limits of Batiniyya's interpretation in Fakhr Al-Din Al-Razi and its lexical-semantic relationship in language
HASAN CAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN TEVFİK MARULCU
- İlâhî nakiller bağlamında Kur'ân'daki iktibâsların mâhiyeti
The essence of Quranic excerpts in the context of divine references
ZAKİR DEMİR
Doktora
Türkçe
2022
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHAMİT BİRIŞIK