Yerel ekonomik kalkınmanın dinamikleri: Türkiye'de gelişmiş ve az gelişmiş iller üzerine uygulama
The Dynamics of local economic development: An Analysis on developed and underdeveloped provinces of Turkey
- Tez No: 125591
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVAT GERNİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Bu çalışma, yerel ekonomik kalkınma dinamiklerini Türkiye örneğinde ve kent düzeyinde ele almaktadır. Geliştirilen teorilerden yerel alanların ekonomik kalkınmasına etki eden geleneksel ekonomik faktörlerin; coğrafi ve fiziki özellikler, altyapı, insan kaynakları, finans ve sermaye, bilgi ve teknoloji, endüstriyel yapı, ihracat ve kamu harcamaları gibi unsurlardan oluştuğu anlaşılmaktadır. Çalışmada yerel ekonomik büyümenin dinamikleri olarak düşünülen faktörler, Türkiye'nin gelişmiş ve az gelişmiş kentlerini dikkate alarak yatay-kesit ve panel veri tahmin yöntemleriyle araştırılmıştır. Türkiye'nin bütün illeri için yapılan yatay-kesit tahmin sonuçlan, büyüme dinamiklerinin sermaye, ihracatın GSYİH içindeki payının gelişme seyri ve illerin coğrafi konumları olduğunu ortaya koymuştur. Diğer taraftan, nüfus artış hızı, verimsiz kamu harcamaları ve başlangıçtaki kişi başına gelir düzeyinin kentlerin ekonomik büyümesini olumsuz etkilemesi, araştırmadan elde edilen diğer önemli bulgulardır. Gelişmiş ve az gelişmiş il ayrımı sonucunda yapılan tahminler arasındaki temel farklılıklar; özel sektör yatırım teşvikleri, beşeri sermaye, altyapı, verimsiz kamu harcamaları ve illerin coğrafi konumlarında ortaya çıkmaktadır. Her iki kesit için elde edilen ortak bulgular, kentlerin gelir düzeyleri arasındaki yakınsamayı ifade eden başlangıç kişi başına gelir düzeyi ile büyüme arasındaki negatif ilişki ile ihracatın büyüme üzerindeki pozitif etkisinin varlığıdır. Ülkenin en gelişmiş iki bölgesindeki (Marmara ve Ege'deki) illeri kapsayan panel veri tahmin sonuçlarındaki büyüme dinamiklerinin ihracat, yatırım teşvikleri, toplam krediler ve kamu yatırım harcamaları olduğunu göstermiştir. Ülkenin en geri kalmış iki bölgesindeki (Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki) 15 ili kapsayan panel veri tahmin sonuçları ise altyapı, dışa açıklık derecesi ve kamu yatırım harcamalarının büyüme üzerinde olumlu etkilere sahip olduğunu yansıtmaktadır. Her iki panelden elde edilen diğer bir bulgu, verimsiz kamu harcamalarının kent ekonomilerinin büyümesini engellemesidir. Özetle yatay-kesit ve panel veri analizlerinden elde edilen sonuçlar, gelişmiş yörelerde kurumsallaşmış bir özel sektör ve piyasa yapısının varlığına işaret etmektedir. Bununla birlikte az gelişmiş yörelerde özel sektör yatırımları için uygun çevre şartlarının yaratılmasında altyapı ve kamu yatırımlarının hayati öneme sahip olduğu açıktır. Ayrıca panel veri tahminlerinden verimsiz kamusal faaliyetlerin ağırlıkta olduğu il ekonomilerinde ataletin ortaya çıktığı, girişim dinamizminin kaybolduğu ve bunun da dengesizliği derinleştirdiği ileri sürülebilir.
Özet (Çeviri)
This study considers local economic development dynamics at provincial level in Turkey. It is understood from the theories in this field that conventional economic factors affecting economic development of localities are geographical and physical characteristics, infrastructure, human resources, finance and capital, knowledge and technology, industrial structure, exports and public expenditures. In this study, the factors considered as dynamics of local economic growth are analized with estimation methods based on cross-sectional and panel data. The cross-sectional analysis carried out for all of the provinces of Turkey as a whole put forward that main growth dynamics are capital stock, the export share in GDP and geographical location. On the other hand, one of the striking results of the study is that population growth rate, unproductive public expenditures and level of initial per capita income retarded local development. The estimates done separately for developed and underdeveloped provinces showed that private sector investment incentives, human capital, infrastructure, unproductive public expenditures and geographical location are statistical significant in the development process. The common findings obtained in both analysis are the co-existence of negative relationship between the initial level of per capita income and growth and positive effect of export on growth. According to the panel data estimations for provinces in two most developed regions, the Marmara and Aegean, growth dynamics are exports, investment incentives, total credit use and public investment expenditures. Panel data estimations comprising 15 provinces in the most underdeveloped regions of Turkey, Eastern and Southeastern Anatolian Regions showed that infrastructure, openness to trade and public investment expenditures has a positive effect on growth. Another common finding obtained from both panel studies is that unproductive public expenditures slowed the growth of urban economies. The results obtained from cross-sectional and panel data analysis indicates the presence of an institutional private sector and a deepened market structure in developed regions. However it is obvious that infrastructure and public investments have a vital role in creating favourable climate for private sector investments in underdeveloped regions. In addition it is concluded from panel data estimates that inertia has been inevitable in provincial economies where unproductive public activities have a bigger share and that entrepreneurship dynamism has been weakened, both causing deepened regional disparity.
Benzer Tezler
- Searching for the impact of network connectivity on borrowing performance: The case of Turkey
Ağ bağlantısının ikincil şehirlerin performansına etkisinin araştırılması: Türkiye örneği
EĞİNÇ SİMAY ERTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- Türkiye'nin dışa açılım sürecinde küçük sanayinin mekansal reorganizasyonu: Kayseri örneği
The spatial reorganization of small industry in the period of Turkey's economic liberalization: The case of Kayseri
OZAN HOVARDAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KOÇ
- Urban dynamics of İstanbul: Exploring urban complexity via the spatial distribution of activities
İstanbul'un kentsel dinamikleri: Faaliyetlerin mekansal dağılımı aracılığıyla kentsel karmaşıklığın keşfi
REYHANEH YOUNESI SANDI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA YÜCESOY
- Follow the cheese: Pastoralism and rural change in contemporary Turkey
Peynirin peşinde: Günümüz Türkiye'sinde pastoralizm ve kırsal değişim
SELAMİ METE AKBABA
Doktora
İngilizce
2024
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN YÜKSEL