Din öğretiminde kavram öğretimi (Doğruluk kavramı örneği)
Concept teaching in religious education (The example of honesty)
- Tez No: 126230
- Danışmanlar: PROF.DR. MUHAMMET ŞEVKİ AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kavram öğrenme, kavram öğretimi, din öğretimi, doğruluk kavramı, concept learning, concept teaching, religious education, concept of honesty
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
ÖZET DİN ÖĞRETİMİNDE KAVRAM ÖĞRETİMİ ( DOĞRULUK KAVRAMI ÖRNEĞİ) Bu araştırma, din öğretiminde kavram öğretimi sorununu ele almakta; bir örnek olarak da doğruluk kavramını incelemektedir. Böylece dinî kavramların nasıl öğretilebileceği ortaya konmaktadır. Bu araştırma, Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi Bilimi alanında yapılan çalışmaların verileri kullanılarak oluşturulmuş betimsel bir çalışmadır. Kavramlar, bireyin çevresiyle etkileşimi sonucu geçirdiği yaşantıların bir ürünüdür. Kavram öğrenme bireyin bilişsel gelişimi ve dil gelişimi ile doğrudan ilişkilidir. Birey, bilişsel yönden ve dil gelişimi yönünden ilerledikçe daha soyut ve üst düzey kavramları öğrenebilir. Kavram öğrenme, kavram oluşturma ve kavram kazanma olmak üzere iki temel aşamayı içerir. Kavram oluşturma ve kavram kazanma sürekli olarak birbirlerini destekleyen, iç içe etkinliklerdir. Bireyler kavram oluştururken temelde ya özellik tarama veya özelliğe odaklanma stratejilerini kullanırlar. Bireyin kavramları nasıl oluşturduğunu açılayan iki teori vardır: Özellik soyutlama teorisi ve prototip teori. Ancak her iki teori tek başına kavram oluşturmayı açıklayamamaktadır. Öğrenme kuramları, öğrenmeyi açıklarken kullandıkları ilkeler çerçevesinde kavram öğrenmeyi de açıklamaya çalışmışlardır. Kavram somut, tanıma, sınıflama ve formal olmak üzere dört düzeyde öğrenilmektedir. Kavram öğrenmenin niteliğini etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlar temelde öğrencinin özelliklerinden, öğretmenin kavram öğretim bilgi ve becerisinden, konu alanının ve kavramın özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Kavram öğrenme insan davranışının bütün özelliklerini kapsar ve diğer öğrenmeleri de doğrudan veya dolaylı etkiler. Kavram öğrenme, ilke ve problem çözmeyi öğrenmeyi doğrudan etkiler. Okullarda öğretilen içeriğin büyük çoğunluğu, temelde kavramlardan oluşmaktadır. Okullarda yoğunlukla kavramların tanımları sunulmaktadır. Bu da öğretilenlerin öğrencinin ilgi, ihtiyaç ve günlük yaşantıları ile bağının kurulmasını gerektirmekledir. Bunun için iyi bir plânlama, etkin bir uygulama ve değerlendirme yapılması bir zorunluluktur. Plânlama aşamasında kavram öğretiminin hedefleri belirlenir. İçerik analizi yapılır ve kavram öğretimi stratejisi belirlenir. Uygulama aşamasında belirlenen strateji çerçevesinde kavram öğretimine geçilir, geliştirilen malzemeler kullanılır. Kavram öğretiminde iki strateji vardır: Sunuş stratejisi ve buluş stratejisi. SunuşVI stratejisiyle yapılan bir kavram öğretiminde önce kavramın tanımı ve kritik özellikleri öğretmen tarafından sunulur. Kavramın olumlu ve olumsuz örnekleri ortaya konulur. Daha sonra öğrencilerin örnekler vermesi istenir. Son adımda da kavram öğrenmede takip edilen düşünce süreçleri analiz edilir. Buluş stratejisiyle kavram öğretiminde ise olumlu ve olumsuz örnekler sunularak öğrencilerin hipotez geliştirmeleri sağlanır. Daha sonra kavramın tanımı çerçevesinde öğrenciler olumlu ve olumsuz örnekler sunarlar. Dersin sonunda kavram öğrenmede takip edilen düşünce süreçleri analiz edilir. Değerlendirme kavram öğretiminin önemli bir aşamasıdır. Bu aşamada öğrencilerin kavramı hangi düzeyde öğrendikleri ve geliştirilmiş olan muhtemel yanlışlıklar belirlenmeye çalışılır. Ölçme ve değerlendirme hem kavram öğretiminin başında hem kavram öğretimi esnasında hem de sonunda yapılabilir. Kavram öğretimi bireyin din konusunda bilgilenmesi ve bilinçlenmesine katkıda bulunmaktadır. Din öğretiminde kavram öğretiminin, bireyin kişilik gelişimine, sosyalleşmesine, yaşamını anlamlandırma çabasına, anlamlı öğrenmeler gerçekleştirmesine, öğrendikleri ile günlük yaşamı arasında ilişki kurmasına, problem çözme becerisinin gelişmesine ve bireyselleşmesine önemli katkıları vardır. Bununla birlikte din öğretiminde kavram öğretimi sorunu, müstakil bir araştırma konusu olarak ele alınmamıştır. Din öğretiminde kavram öğretiminin bazı güçlükleri vardır. Bu güçlükler kavramın kendisinden, din alanının kendine has özelliklerinden, yürütülen öğretim hizmetinin niteliğinden ve öğrencilerin gelişim özelliklerinden kaynaklanabilmektedir. Din, ahlâk ile sıkı ilişki içindedir. Din öğretimi ahlâkî kavramların nasıl öğretim konusu yapılabileceği ile de ilgilenmek durumundadır. Temel ahlâkî kavramlardan biri de doğruluktur. Doğruluk, tanımlanabilir kritik özelliklere sahip soyut bir kavramdır. Doğruluğun yakın anlam alanında olan kavramlarla ilişkisi olduğu gibi, yalan, hile, iftira gibi karşıt anlamlı kavramlarla da ilişkisi vardır. Bu anlam alanına sahip olan doğruluk kavramının nasıl öğretilebileceğinin ortaya konması gerekmektedir. Doğruluk kavramı öğretilebilir bir kavramdır. Örnek ve örnek olmayanları belirlenerek, sunuş ve buluş stratejileri ile öğretimi düzenlenebilir.
Özet (Çeviri)
VII ABSTRACT CONCEPT TEACHING IN RELIGIOUS EDUCATION (EXAMPLE OF HONESTY) This study is a descriptive research in area of religious teaching about problem of concept teaching in the example of honesty concept. Concepts are products of individual experiences in connection with his/her environment. Concept learning is in relation with cognitive and language development. Concept learning includes two process as concept formation and concept attainment. Concept formation and concept attainment are activities (one within the other) which always supports each other. Individuals in essence, use strategies of features scanning and features focusing while they are forming concept. There are two theories, which explain about how individuals form concept. One of them is features abstraction and prototype theory. Both theory can not explain concept formation by itself. Learning theories have explained concept learning when they tried to explain learning in the frame of criteria which they use. Concept is learned in the level of concrete, identity, classificatory, formel. There are a lot of factors which influence the quality of concept learning. These are features o ('.students, teacher's capability of concept teaching, subject area, and features of the concept. There are three process of concept teaching; planing, applying and evaluating. During planing, the targets of concept teaching are defined, internal analyses are made, and strategies of concept teaching are determined. During applying, in the frame of determined strategies, a step is taken into concept teaching, equipment which are developed are used. Evaluation is an important process of concept teaching. In this process, which level students learned concept teaching and possible false which are made are tried to determined. Measurement and evaluation are made at the beginning, in the middle and at the end of the concept teaching. There are a lot of advantages of concept teaching in religious education; personality development, socialization of person, valuation of life, development of valued learning, to make relation with learning things and daily life, development of problem solving capability, and individualization. Nevertheless, the problem of concept teaching in religious education was not taken into consideration as an independent research. ThereVI11 are some difficulties of concept teaching in religious education. These problems stern from concept itself, milieu of religious which has peculiar difficulties, qualities of teaching activities, features of students' development. Religious education has lo involve how moral concepts are being thought. One of main moral concept is honesty. Honesty is an abstract concept which has determined peculiarities.“Honesty”has associations both with the concepts which have similar meaning and concept which have opposite meaning such as lying, trick, slander. Honesty is a concept which can be thought. By determining good and bad, the concept of honesty can be thought by the strategies of expository and discovery.
Benzer Tezler
- Din eğitimi ve öğretimi açısından hak kavramı
The consept of the right in context of religious education and teaching
YUSUF ZİYA ÖĞRETİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YURDAGÜL MEHMEDOĞLU
- Ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde doğruluk-dürüstlük değerinin öğretimi
In secondary school religious culture and ethics courses teaching the values of accuracy-honesty
ORHAN KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKastamonu ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSLAM MUSAYEV
- 9-13 yaş arasındaki çocuklarda Peygamber algısı
Perception of the Prophet in children between 9 and 13 years
SEVİL DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUALLA YILDIZ
- Din öğretiminde soyut kavramların öğretilmesiyle ilgili problemlerin incelenmesi
Study of the related problems about teaching abstract concepts in teaching theology
NESRİN AYAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlahiyat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİNE KESKİNER
- Din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde eğitsel oyunlar yoluyla kavram öğretimi
Teaching concepts through educational games in courses of religious culture and knowledge of ethics
ÜLÜVE ATASOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAYRAMALİ NAZIROĞLU