35 Numaralı Mukteza Defteri ve Osmanlı topraklarında faaliyet gösteren yabancı kurumlar
35th Mukteza Defteri and the foreign foundations operating in the Ottoman Empire
- Tez No: 126242
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYHAN ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Misyonerlik, Yabancı Kurumlar
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Misyonerlik, sömürgeci milletlerin kurduğu, amacı milletleri sömürmek ve Hıristiyan sayısını artırmak olan bir faaliyettir. Osmanlı Devleti, zayıflayıp gerilerken misyonerlik çalışmaları güçlenmiş, maddî olanaklarını artırmış, dinî amacının dışında emperyalist fikirlerin öncülüğünü üstlenmiş, bunun için de eğitim-öğretim kurumlarını kendi politikalarının aracı durumuna sokarak Osmanlı topraklarını faaliyetlerine merkez haline getirmişlerdir. Eğitim-öğretim kurumları yanında sağlık ve yardım kuruluşları da açarak düşüncelerini yaymışlardır. Osmanlı Devleti 'nde faaliyet gösteren yabancı kurumlara ait meselelerin ahdî ve hukukî cephelerini ihtiva eden Divan-ı Hümayun defterlerine Mukteza Defterleri denmektedir. Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde bulunan 37 adet Mukteza Defteri'nden sadece 35 numaralı olan defter Osmanlı Devleti 'nde faaliyet gösteren yabancı kurumlar hakkında yazışmaları içermektedir. 35 Numaralı Mukteza Defteri, 207 sayfadan ibaret olup, içerisinde 58 adet belge bulunmaktadır. Bu belgelerden 25'i Fransa, 13'ü Amerika, 8'i Almanya, 7'si İngiltere, 3'ü Rus, 2'si Avusturya devletleri vatandaşları tarafından açılan okullardır. Belgelerden elde edilen bilgiye göre, yabancı devletler amaçlarını bu kurumlar aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışmışlardır. Osmanlı Devleti, bütün kanun, uygulama ve denetlemelerine rağmen çoğu kez bu kurumlara karşı yetersiz kalmış, bu durum Cumhuriyet' e kadar devam etmiştir.
Özet (Çeviri)
Missionary is a performance which the colonialist countries established in order to exploit nations and increase the number of people believing in Christianity. As Otoman Empire was losing its power and efficiency, missionary gained strength and financial support and became the pioner of the Imperyalism as well as some religious believes. As a result, they used the Empire as a center so as to utilize the educational institutions in order to spread their ideals. Apart from the edicational institutions, many other health associations and charities were established to ensure the ideals of the imperyalism. The scripts and records of the counsil of ministers in the Otoman Empire containing the information and aggrements about the foreign foundations operating in the Empire are called Mukteza Defteri. Only the 35 of 37 pieces of these records contains the correspondings about these foundations. The mentioned documents explain the rules that the so called foundations had to obey. The 35 piece is 207 pages and it has 58 documents. Of these documents, 25 pieces belong to France, 13 to america, 8 to Germany, 7 to England, 3 to Russia, 2 to Austria. With respect to findings obtained from these documents, the foreign countries made use of these institutions to reach their aims. The Otoman Empire was insufficient to apply the rules and to control these countries. And these situation continued until the Republic of Turkey was established. KEY WORDS: 1. Missionary 2. Foreign Foundations 3. Mukteza Defteri
Benzer Tezler
- 35 Numaralı Ayntab Şeriye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (H. 1094-1095/M. 1682-1683) (S. 1-145) (S.1-145)
Transkription and analysis of Ayntab Şer'iyye Records Numbered 35 (H. 1094-1095/M. 1682-1683) (S. 1-145) (S. 1-145)
PERİHAN AKSOY
- 35 numaralı Kalebend Defterine göre (1818-1819) Osmanlı Devleti'nde suç ve suçlu profili
According to the Kalebend Register numbered 35 (1818-1819) crime and criminal profile in the Ottoman State
HAKAN GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER İŞBİLİR
- 35 numaralı Karaman Ahkâm Defteri'ne göre Karaman(H. 1252-1257/m. 1836-1841)
Karaman according to the Karaman Judgement Book no 35(H. 1252-1257/m. 1836-1841)
SONNUR TELEKE
- 35 Numaralı Ayntab Şer'iyye Sicili'nin transkribsiyonu ve değerlendirilmesi (H. 1094-1095/M. 1682-1683. s.146-288)
Trancription and analysis of Ayntab Ser'iyye Registry numbered 35 (H. 1094-1095/M. 1682-1683. p.146-288)
GÜLCAN BAŞ
- 19 ve 35 numaralı Bolu Tahrir Defterlerinde bulunan mûamelât ve ek vesikaların (vâssale) transkripsiyon ve tahlili
Transcription and analysis of procedures and additional documents (vâssale) in Bolu Cadastral Record Books numbered 19 and 35
EMRE KABADAYI
