Geri Dön

Tek çekirdekli, iki çekirdekli, üç çekirdekli, dört çekirdekli ve çok çekirdekli geçiş metalleri komplekslerinin x-ışınları kristal yapı araştırmaları

Crystal structure determination of mononuclear, dinuclear, trinuclear, tetranuclear and polynuclear transition metal complexes by x-ray diffraction techniques

  1. Tez No: 131123
  2. Yazar: CENGİZ ARICI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DİNÇER ÜLKÜ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: X-ışınları yapı analizi, geçiş serisi Schiff bazı metal kompleksleri, X-ray structure analysis, transition metal Schiff base complex
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 224

Özet

TEK ÇEKİRDEKLİ, İKİ ÇEKİRDEKLİ, ÜÇ ÇEKİRDEKLİ, DÖRT ÇEKİRDEKLİ VE ÇOK ÇEKİRDEKLİ GEÇİŞ METALLERİ KOMPLEKSLERİNİN X-ISINLARI KRİSTAL YAPI ARAŞTIRMALARI Cengiz Arıcı ÖZ Kristal yapı tayini, kristalleşmiş malzemenin fiziksel ve kimyasal özelliklerinin, kristal ve moleküler yapı ile ilişkili olması sebebiyle büyük önem taşır. Kristal yapı tayininin gerçekleşmesi için en etkili yöntem x-ışınları kırınımı yöntemidir. Bu ilkeden yola çıkarak, tek çekirdekli, iki çekirdekli, üç çekirdekli, dört çekirdekli ve çok çekirdekli geçiş serisi metalleri (Co2+, Ni2+, Cu2+, Zn2+, Ru2+, Cd2+, Hg2+) komplekslerinin kristal yapıları aydınlatılmıştır. Birbirinden farklı ligandlar ile tek çekirdekli geçiş serisi metal kompleksleri oluşturan Ni, Zn, Ru, Cu ve Co metalleri etrafında belirlenen koordinasyonlar, Ni, Zn ve Ru için sırasıyla kare düzlem, tetrahedral ve oktahedral olarak bulunmuştur. Bu koordinasyonlar üç metal için en olası koordinasyonlardır. Cu için beklenen koordinasyon kare düzlem veya kare piramit yerine oktahedral, Co içinde oktahedral yerine kare piramit ile trigonal bipiramit arası bir koordinasyondur. SALPD2“ ligandı ile farklı geçiş serisi metalleri arasında oluşturulan iki çekirdekli NiZnl2, CuHgCI2 ve ZnCdBr2 metal komplekslerinde merkezdeki atomlarda beklenen koordinasyonlar görülmüştür. Bu koordinasyonlar sırasıyla oktahedral, kare düzlem ve kare piramittir. Uçtaki metallerdeki koordinasyon ise dörtlü tetrahedraldir. Merkezdeki ve uçtaki metal atomları arasındaki bağ uzunlukları sırasıyla 3.0753(7), 3.5301(8) ve 3.3594(7) A 'dur. Bu komplekslerden farklı olarak pirazolil ligandı ile oluşan CdCd iki çekirdekli kompleksinde metaller arasındaki bağ uzunluğu 6.032(4) A'dur. Yapıları aydınlatılan CuCuCu, NiCuNi ve CUCdCu üç çekirdekli komplekslerinde merkezdeki metal atomu etrafındaki koordinasyonlar oktahedral, uçtaki metal atomları arasındaki koordinasyon ise CuCdCu kompleksinde kare piramit diğer iki kompleksde de oktahedraldir. Üç kompleks için merkezdeki ve uçtaki metal atomları arasındaki bağ uzunluğu sırasıyla 3.1242(7), 3.0556(5) ve 3.3234(5)A olarak hesaplanmıştır.Azit grupları ile baş-baş şeklinde köprü yapan geçiş serisi metallerinden Cu ile dört çekirdekli iki kompleksin yapısı aydınlatılmıştır. Çözücü olarak dioksan ve dmf kullanılmıştır. Bu yapılarda tüm Cu atomlarının koordinasyonu kare piramittir. Çok çekirdekli komplekslerden Cdfe polimeri Bis-N,N'-(2-hidroksiasetofeniliden)-1,3- propandiaminato Schiff bazı ligandı üzerinden fenolik oksijenler ile polimerik bir zincir oluşturur. [C38H4oCd2İ4N404İ yapısı triklinik kristal sisteminin P î uzay grubundadır. Asimetrik birimde iki molekül içerir. Diğer ZnHgSCN polimeri ise asimetrik birimde dört tane bulunur. ZnHg metalleri Bis-N,N'-(salisiliden)-2,2'- dimetil-1,3-propandiaminato Schiff bazı ligandı ile oluşturduğu iki çekirdekli kompleks siyanat (SCN) grupları ile polimerik bir zincir oluşturur. Kristal yapı çözümünde kullanılan x-ışınları verileri Enraf-Nonius CAD-4 kırınımmetresi ile toplanmış, yapıların çözümü direkt yöntemler kullanılarak gerçekleştirilmiş ve tam matris en küçük kareler yöntemi ile arıtılmıştır. Bu aşamaların gerçekleştirilmesi için WinGX paket programı altındaki çeşitli programlar kullanılmıştır. Yapıların çözümü için direkt yöntemleri kullanan SHELXS-97, DIRDIF ve SIR2002, yapıların arıtılması için SHELXL-97 kullanılmıştır. Yapılardaki mümkün hidrojen bağları ve düzlemler arası açı hesapları için PARST97 ve PLATON-2002 programları kullanılmıştır. Molekül şekilleri için ORTEP-III ve PLATON-2002, kimyasal diyagramlar için CHEMWIND ve CHEMDRAW programları kullanılmıştır. Yapıları aydınlatılan tek çekirdekli, iki çekirdekli, üç çekirdekli, dört çekirdekli ve çok çekirdekli kompleksler aşağıda verilmiştir. Tek Çekirdekli Kompleksler {C17Hı7CoN7S2} [2,6-Bis(3,5-dimetilpirazolil)piridin](ditiyosiyanato)kobalt(ll) { NİC18H18N2O2 } N,N'-bis(salisiliden)-2-metil-1,2-propandiaminato-nikel(ll) {C12H16CUİM2O8} Dinikotinato-tetraaqua-bakir(ll) {ZnCİ2(Ci4Hı3N02)2} Diklorobis[2-(o-tolilminiometil)-fenolato-0]çinko(ll) HA^r{C33H46N4C/2RU} Dikloro(1,3-di-p-dimetilaminobenzilimidazolidin-2-iliden)hekzametilbenzen) rutenyum(ll) İki Çekirdekli Kompleksler {[NİZnl2(Ci7Hı6N202)]} {[n-Bis-(salisiliden)-1,3-propandiaminato]bis(3,5-dimetilpiridin)nikel(ll)diiodo çinko(ll) {CuHgCI2(C17H16N202)} {[H-N, N'-Bis (salisi(iden)-l,3-propandiaminato]-bakır (ll)}diklorociva (II) {ZnCdBr2(Cı7Hı6N202) (C3H7NO)} {[H--N, N'-Bis (salisiliden)-l,3-propan-diamin](dimetilformamide)çinko(ll)}dibrom kadmiyum (II) {CdCdC34H34Nı4S2} Bis{[bis-2,6-(3,5-dimetilpirazolil)piridin](tiyosiyanat-N)(n-tiyosiyanat- N.SJkadmiyumfll)} Üç Çekirdekli Kompleksler {NiCuNi{(SALPD2”)2 ((^HaOz)^ (C3H7NO)2} Bis {([i- asetato) (N, N'-dimethyl formamide)[n- bis-N,N'- (salicylidene)-l,3-proparı diaminato] nikel(ll)}bakır(ll) {CuCuCu (C2H302)2 (Cı7H16N202)2]. C4H802} Bis {( \ı- asetato)[ n- bis-N,N'- (salisiliden)-1,3-propanediaminato] bakır(ll)}bakır(ll) dioksan {CuCdCu C44H54N12O4)} Bis^ıa-Bis-N.N'^salisilidenJ^^'-dimetil-I.S-propandiaminato^N.N'-dimetil formamid) bakır(ll)] (azido)}kadmiyum(ll) Dört Çekirdekli Kompleksler {CuCuCuCu(C42H48Ni608)} Bis{fj.-[bis-N,N'-(salisiliden)-1,3-propandiaminatobakır(ll)]azido-(p,azido)bakır(ll)}- dioksan {CuCuCuCu(C4oH4eNı 608)} Bis{n-[bis-N,N'-(salisiliden)-1,3-propandiaminato-N,N,-dimetilfoımamid bakır(ll)] azido -(n-azido)bakır(ll)} mÇok Çekirdekti (Polimerik) Kompleksler {C38H4oCdCdİ4N404} Katena{n-Bis-N,N'-(2-hidroksiasetofeniliden)-1,3-propandiaminato-diiyodo kadmiyum(ll)} {C2iH2oHgZnN402S2} Katena-{[(i-Bis-N,N,-(salisiliden)-2,2,-dimetil-1)3-propandiaminato-çinko(ll)] (tiyosiyanato) civa(ll)

Özet (Çeviri)

CRYSTAL STRUCTURE DETERMINATION OF MONONUCLEAR, DINUCLEAR, TRINUCLEAR, TETRANUCLEAR AND POLYNUCLEAR TRANSITION METAL COMPLEXES BY X-RAY DIFFRACTION TECHNIQUES Cengiz Arıcı ABSTRACT Crystal structure analysis is very important because physical and chemical properties of crystalline materials are relevant to crystal and molecular structure.The most effective method to analyse crystal structure is the x-ray diffraction method. According to this principle, the crystal structure of monomeric, dimeric, trimeric, tetrameric and polymeric transition metal complexes (Co2+, Ni2+, Cu2+, Zn2\ Ru2+, Cd2+, Hg2+) are determined. Coordinations determined around Ni, Zn, Ru, Cu and Co metals are square planar, tetrahedral and octahedral for Ni, Zn and Ru, respectively. These are the most probable coordinations for the three metals. The coordination around Cu is found to be octahedral which is not the most frequently observed coordination around Cu namely square-planar or square pyramid. Also for Co the coordination sphere is fivefold instead of more often observed octahedral. In dimeric NiZnfe, CuHgC/2 and ZnCdBr2 metal complexes formed between SALPD2" ligand and different transition metals, the coordinations around central metal atoms are octahedral, square planar and square pyramid, respectively. The coordination around the terminal metal atoms are tetrahedral. The distances between the central and terminal atoms are 3.0753(7), 3.5301(8) and 3.3594(7) A, respectively. The distances of dimeric CdCd complex formed with pirazolil ligand is 6.032(4) A. The coordination around central metal atom of the trimeric CuCuCu, NiCuNi and CuCdCu complexes is octahedral. The coordination around the terminal metal atoms is square pyramids for CuCdCu and octahedral for the others. The distances between the central and terminal metal atoms for the three complexes are 3.1242(7), 3.0556(5) and 3.3234(5) A, respectively. Two tetrameric structures which bridged as end-end with azido groups between the two Cu(II) ions are solved. Dioxane and dmf are used as solvent. Coordination of all copper atoms is square pyramid.Cdb polymer, among polymeric complexes, forms a polymeric chain with phenolic oxygens through Bis-N,N'-(2- hydroxyasetophenyliden)-1,3-propanediaminato Schiff base ligand. The structure [C38H4oCd2l2N404] is in the P I space group of triclinic crystal system. Asymmetric unit contains two molecules. Other ZnHgSCN polymer forms a polymeric chain with dimeric complex cyanate (SCN) groups which it formed with Bis-N,N'-(salicylidene)-2,2'-dimethyl-1,3-propanediaminato Schiff base ligand. X-ray diffraction data used for crystal structure analysis were collected on an Enraf-Nonius CAD-4 diffractometer, structures were solved by direct methods and were refined by least square full matrix method. Several programs in WinGX package were used for all stages. SHELXS97, DIRDIF and SIR2002 programs, which use direct methods, were used for structure solution and SHELXL97 for structure refinement. For the possible hydrogen bonds in the structures and the dihedral angle calculations, PARST97 and PLATON 2002 programs were used. Molecular diagrams were drawn with ORTEPIII, PLATON 2002 and chemical diagrams with CHEMWIND, CHEMDRAW. Monomeric, dimeric, trimeric, tetrameric and polymeric complexes whose crystal and molecular structures are determined, are shown below: Mononuclear Complexes {Ci7H17CoN7S2} [2,6-Bis(3,5-dimethylpyrazolyl)pyridine](dithiocyanato)cobalt(ll) { NiCi8Hi8N202 } N,N'-bis(salicylidene)-2-methyl-1,2-propanediaminato-nickel(II) {Ci2H16CuN208} Dinicotinato-tetraaqua-copper(ll) {ZnCI2(Ci4Hi3N02)2} Dichlorob|s[2-(o-tolyliminomethyl)-phenolato-0]zinc(ll) {C33H46N4C/2RU} Dichloro(1,3-di-p-dimethylaminobenzylimidazoliydine-2-ilidene)hexamethyl benzene) rutenium(ll) Dinuclear Complexes {[NiZnl2(Ci7H16N202)J} {[n-Bis-(salicylidene)-1,3-propanediaminato]bis(3,5 dimethylpyridine) nickel(ll) diiodo zinc(ll) VI{CuHgCİ2(Ci7Hi6N202)} {[jı-N, N'-Bis (salicylidene)-1,3-propanediaminato]-copper (ll)}dichloromercury (II) {ZnCdBr2(Cı7Hı6N202) (C3H7NO)} {[n-N, N'-Bis (salicylidene)-1,3-propane-diaminl (dimethylformamide)zinc(ll)} dibrom cadmium (II) {CdCdC34H34Ni4S2} Bis{[bis-2,6-(3,5-dimethylpyrazolyl)pyridine](thiocyanato-N)(|i-thiocyanato-N,S) cadmium(ll)} Trinuclear Complexes {NiCuNi{(SALPD2-)2 (C^HsC^k (C3H7NO)2} Bis {(p.- acetato) (N, N'-dimethyl formamide)[jı- bis-N,N'- (salicylidene)-l,3-propane diaminato] nickel(ll)}copper(ll) {CuCuCu (C2H302)2 (Cı7Hı6N202)2]. C4H802} Bis {( |i- acetato)[ \ı- bis-N,N'- (salicylidene)-1,3-propanediaminato] copper(ll)} copper(ll)dioksan {CuCdCu C44H54N12O4)} Bis{[n-Bis-N,N'-(salicylidene)-2,2'-dimethyl-1,3-propanediaminato-(N,N'-dimethyl formamide) copper(ll)] (azido)}cadmium(ll) Tetranuclear Complexes {CuCuCuCu(C42H48N1608)} Bis{n-[bis-N,N'-(salicylidene)-1,3-propanediaminatocopper(ll)]azido-(|j.-azido) copper(ll)}-dioxane {CuCuCuCu(C4oH46Nı608)} Bis{M,-[bis-N,N'-(salicylidene)-1,3-propanediaminato-N,N'-dimethylformamide copper(ll)] azido -(n-azido)copper(ll)} Polynuclear Complexes {C38H4oCdCdİ4N404} Catena{n-Bis-N,N'-(2-hydroxyacetophenyliden)-1,3-propanediaminato-diiodo cadmium(ll)} {C2ıH2oHgZnN402S2} Catena-^fııı-Bis-N.N'^salicylideneJ^^'-dimethyl-I.S-propanediaminato-zin^ll)] (thiocyanato) mercury(ll)

Benzer Tezler

  1. Crystal and molecular structure etermination of some monomeric, dimeric, trimeric, polymeric metal complexes and organic compounds by x-ray diffarction

    X-ışınları kırınımı yöntemi ile bazı monomerik, dimerik, trimerik, polimerik metal kompleksleri ile organik bileşiklerin kristal ve molekül yapı analizi

    MUHAMMD NAWAZ TAHİR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1997

    Fizik ve Fizik MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİNÇER ÜLKÜ

  2. Azit anyonu yardımı ile çok çekirdekli koordinasyon bileşiklerinin hazırlanması ve analitik amaçla kullanılabilirliklerinin araştırılması

    Preparation of polynuclear complexes containing azide anion and investigation of their utilities for analytical purposes

    RAİF KURTARAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    KimyaAnkara Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ADNAN KENAR

    PROF.DR. DİNÇER ÜLKÜ

    PROF.DR. ESMA KILIÇ

  3. Bis(N,N'-salisiliden)-1,3-diaminopropan ligandı ve heterohalkalı bileşikler kullanılarak hazırlanan koordinasyon bileşiklerinin termal analiz yöntemleriyle incelenmesi

    The investigation of the coordination compounds prepared by using bis(N, N'-salicylidene)-1,3-diaminopropane and heterocyclic compounds with thermal analysis methods

    YAPRAK GÜRSOY TUNCER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    KimyaAnkara Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN ATAKOL

  4. Çinko (II) ve civa (II) iyonları kadmiyum ile schiff bazları arasında mono-di- ve trinükleer komplekslerin hazırlanması ve analitik amaçla kullanılabilirliklerinin araştırılması

    Preparation of mono-di- and trinuclear complexes of schiff bases with zinc (II), cadmium (II) and mercury (II) ions and investigation of their utilities for analytical purposes

    MECİT AKSU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    KimyaAnkara Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN ATAKOL

  5. Şeker otunda (Stevia rebaudiana Bertoni) anter kültürü yoluyla haploid embriyo uyartımı ve bitki rejenerasyonu

    Induction of haploid embryos and plant regeneration via anther culture in stevia (Stevia rebaudiana Bertoni)

    NAWAB NASIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyoteknolojiAkdeniz Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KENAN TURGUT