Türkçe internet tarama motoru kullanıcılarının arama stratejilerinin analizi: Arabul örneği
An Analysis of information seeking strategies of Turkish internet search engines users: The arabul örneği
- Tez No: 132806
- Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR A. TONTA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
ÖZET Web 'de bilgi arama esnasında kullanıcıların sergiledikleri bilgi arama davranışları ve izledikleri bilgi arama stratejileri, bilgibilimcilerin araştırdıkları önemli konulardan biridir. Bu araştırmada Türkçe tarama motoru kullanıcılarının izledikleri arama stratejileri incelenmiş ve araştırmanın hipotezi“kullanıcılar web ortamında bilgijnılmak amacıyla Türkçe tarama motorlarını kullanarak yaptıkları aramalarda bilgi arama stratejilerinden yararlanmamaktadırlar”şeklinde kurulmuştur. Hipotezi kanıtlamak için Türkçe tarama motorlarından ArabuPa onbeş gün süresince ^yoneltiten^rargUr^üinMeri^şleffi^^ dosyasında toplanmış ve bu sorgu cümleleri kullanıcıların arama stratejilerinin belirlemek amacıyla analiz edilmiştir. İşlem kütükleri 1699 kullanıcının 2701 oturumda yöneltmiş olduğu 5077 sorgu cümlesini ve erişilen sonuçları kapsamaktadır. İşlem kütüklerinde ayrıca zaman, kullanıcıyı tanımlayan numara, arama kipi, erişilen site ya da kategoriler, kullanıcıların tıkladıkları bağlantı adresleri ve kullanıcı platformlarına ait bilgiler de yer almaktadır. İşlem kütüklerinden elde edilen veriler öncelikle niceliksel olarak değerlendirilmiş ve kullanıcıların tercih ettikleri arama kipleri, oturum süresi, oturum başına düşen sorgu cümlesi sayısı, sorgu cümlelerinde kullanılan ortalama sözcük sayısı, en sık kullanılan sözcükler, görüntülenen sayfa sayısı, oturum başına tıklanan bağlantı adresi sayısı ve tıklanan bağlantı adreslerinin sıraları gibi sayısal bazı değerler elde edilmiştir. Ayrıca Boole işleçlerinin ve diğer niteleyicilerin kullanımına ve kullanıcıların yapmış oldukları yazım yanlışlıklarına ilişkin sayısal değerler de saptanmıştır. Yanı sıra sorgu cümleleri niteliksel olarak da değerlendirilmiş, kullanıcıların çevrimiçi arama tekniklerinden ne oranda yararlandıkları kapsam genişletme ve daraltma işlemlerini nasıl yaptıklarına, eş anlamlı ve eş sesli sözcükleri kullanıp kullanmadıklarına, sorgu cümlelerini nasıl nitelediklerine bakılarak incelenmiştir. Bilgi arama davranışları kuramları gözden geçirilmiş, kuramlar sonucu ortaya çıkan çeşitli bilgi arama stratejileri sorgu cümleleri ile ilişkilendirilmiş ve kullanıcıların bu stratejilerden ne denli yararlandıkları araştırılmıştır.HI Araştırmada kullanıcılara çevrimiçi bir anket de uygulanmış ve ankette bilgi problemlerine, çevrimiçi tarama tekniklerine ve Arabul 'un kullanımına ilişkin görüşleri sorulmuştur. Elde edilen veriler işlem kütüklerinden elde edilen bulgularla karşılaştırılmış, hem niceliksel hem de niteliksel olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak kullanıcıların büyük bir bölümünün bilgi problemlerini yeterince ifade edemedikleri, sorgu cümlelerinde çok az sözcük kullandıkları ve oturumlarda az sayıda sayfa görüntüledikleri görülmüştür. Boole işleçlerinden ve sistemin olanak tanıdığı diğer işleçlerden yararlanmadıkları, çeşitli çevrimiçi arama teknikleri ibi olmadıMaEUOrtay^çıkmıştırJDolayısıyla kullanicilann^web üzerinde bilgi aramaları esnasında bilgi arama stratejilerinden yeterince yararlanamadıkları anlaşılmış, böylelikle araştırmanın hipotezi kanıtlanmıştır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Information search behaviours of users and search strategies they follow during information seeking sessions on the web are among the important research areas of information scientists. This study aims to review queries submitted to search engines to study the search strategies of users. The hypothesis states that“users do not make use of search strategies when they use Turkish search engines to find the information on the web”. Search queries submitted to Arabul, a Turkish search engine, for a period of two weeks were gathered through transaction logs and later analyzed. The transaction log file comprised 5077 search queries, along with their retrieval outputSy^ubffiitted-by4?9£jasers at 2701-differea^sessions. The file-alse contained information about user IDs, search modes, URL addresses of sites or names of categories retrieved, and user platforms. Transaction logs were first analyzed quantitatively to find out information on search modes preferred by the users, the average duration of sessions, average number of queries per session, average number of search words used in the queries, the most frequently used words, the average number of viewed pages, the average number of links clicked per session, and the sequence of links. Quantitative data on the use of Boolean operators and other modifiers used in search queries was also obtained, along with spelling mistakes committed by the users. Then, search queries were analyzed qualitatively. Online search techniques employed by the search engine users were studied by examining if, and to what extent, they broadened, narrowed or modified their search queries, and used homonymous and synonymous search words. Theories of information seeking behavior were reviewed to identify various information search strategies used in online searching and to find out if such strategies were employed in the search queries submitted to Arabul. An online questionnaire was also administered to the users of Arabul search engine to find out, among others, users' views on problems that they may have experienced during searches, and online search techniques they used. The dataobtained through the questionnaire were compared and corroborated with that of transaction logs and the results were evaluated quantitatively and qualitatively. In conclusion, we found that the great majority of users are unable to express their information problems adequately. They use limited numbers of words in their search queries, and majority of them view only the first page of search results. They do not make use of Boolean operators and other modifiers. They do not seem to have enough knowledge of various online search techniques. Thus, the research hypothesis, stated as“users do not make use of search strategies when they use Turkish search engines to find information on the web”, was proved.
Benzer Tezler
- Google arama hacimlerine göre internet kullanıcılarının dijital arama alışkanlıklarının Türkiye'ye dair toplumsal bir analizi
A social analysis of the digital search habits of internet users in Turkey based on Google search volumes
BİLAL ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriYalova Üniversitesiİletişim Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA CİZMECİ ÜMİT
- Değişen kullanıcı alışkanlıkları doğrultusunda bir web keşif aracı model önerisi
In the direction of changing user behavior, the web discovery tool model proposal
EBRU KAYA
Doktora
Türkçe
2017
Bilgi ve Belge YönetimiHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN ÇAKIN
- Fiyat karşılaştırmalı ürün arama motoru geliştirme
Developing product price comparison search engine
FURKAN GÖZÜKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMersin ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEKİ YETGİN
- Unutulan kentsel hafıza yapıları ve miras değerlerinin dijital etkileşimler ve oyunlaştırma ile aktarımı: Mardin yetimhanesi
Transfer of forgotten urban memory structures and urban heritage values with digital interactions and gamification: Mardin orphanage
DOĞAN KALAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA GÜLEÇ ÖZER
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR AYDIN
- Türkçe internet sitelerinde yer alan gebelik hakkındaki metinlerin okunabilirliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of readability of texts about pregnancy on Turkish websites
MEHMET MERT KETEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ ERYILMAZ
UZMAN İBRAHİM SOLAK