Hsüan-Tsang Seyahatnamesi'ne göre Türkistan
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 132928
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKAN İZGİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 335
Özet
ÖZET 627 yılında T'ang Sülalesi' nin Gök Türklerle yaptığı çetin mücadele sırasında, Çin halkının yurdışına çıkma yasağı olmasına rağmen, rahip Hsüan-tsang yasaları çiğneyerek Hindistan yolculuğuna koyulmuştur. Budizm'e olan bağlılığı ve Budizm'in orjinal doktrinini öğrenebilmek için büyük zorlulukları göze alan Hsüan- tsang'ın, önce Batı Gök Türklerin kontrol bölgesi olan Türkistan'dan geçebilmesi gerekiyordu. Dolayısyla öncelikle Sûyâb'da bulunan T'ung Yabgu Kağan'dan yolculuk izni belgesini almaya çalışmıştır. Buradan güneye doğru yani Kırgızistan üzerinden Özbekistan ve Afganistan'ı aşarak Hindistan'a ulaşmıştır. 644 yılında Hindistan üzerinden Afganistan, Doğu Türkistan'ı geçmiş ve T'ang Sülalesi'nin başkenti Ch'ang-an'a 645 yılında ulaşmıştır. Hsüan-tsang, aynı senede T'ang Sülâlesi İmparatoru T'ai-tsung'ın talimatı ile gezi hatırasını yazmaya başlamış ve 646 yılında Büyük T'ang Sülalesi'nin Batı Bölgeleri Seyahatnamesi adlı Hsüan- tsang Seyahatnamesini tamamlamıştır. Söz konusu seyahatname bölge devletçiklerin siyasî, askerî, coğrafi ve etnik özellikleri, gelenekleri, dini inaçları, yiyecekleri, giyişleri, iklimleri, yerel ürünleri, şehirleri, geçitleri ve yol mesafeler hakkında detaylı bilgi vermektedir. Bu seyahatname Hsüan-tsang öncesi ve sonrası Çince ile yazılmış olan bütün seyahatnamelerden daha değerlidir. Bölge raporu özelliği olan bu seyahatname, sadece T'ang Sülalesi'nin Orta Asya'ya hâkim olması için hazırlanan bir stratejik istihbarat belgesi olmakla kalmıyor, aynı zamanda Orta Asya Türk tarihi, özellikle Türk toplumsal tarihi hakkında da değerli bilgileri içermektedir. Eser, 627-645 yılları arasındaki Orta Asya'da meydana gelen toplumsal değişim ve bölgenin Türkleşmesi konusunda önemli ip-ucuları vermektedir. Çalışmamızda değişik kaynaklarla ilgili araştırmalara da dayanarak söz konusu bölgenin toplumsal tarihi ve Türkleşmesi meselesi ortaya koyunmaya çalışılmıştır. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Gök Türkler ile igili kaynakları ve Hsüan-tsang Seyahatnamesi' nde yer alan bilgilerle birlikte Batı GökVI Türklerin Orta Asya'daki siyasî ve kültürel sınırları tespit edilmekle beraber Orta Asya'nın Türkleşmesi meselesi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde hâlâ çözümlenemeyen Hsüan-tsang'ın doğum ve ölüm tarihleriyle ilgili meseleler, Hsüan-tsang'ın Hindistan yolculuğuna çıkış tarihiyle ilgili meseleler, Hsüan-tsang'ın Hindistan'a gidişinin sebepleri ve Hsüan-tsang'ın hayatı ile seyahatini ele almakla birlikte yine problemli olan seyahatnamenin yazarı, nüshası ve seyahatnamenin yazılış sebebi gibi konular incelenmiştir. İkinci ve üçüncü bölümüde ise, Orta Asya Türk tarihini ve toplumsal tarihini ilgilendiren Hsün-tasng Seyahatnamesi'nin 1. ve 12. bölümlerinin Türkçe tercümesi ve araştırması yapılmıştır. Araştırma kısmı dipnotta verilmekle döneme ait tarihî ve coğrafî kaynaklar, diğer seyyahların ve Budist seyyahların eserleri, Çince Budist eserleri ve araştırmacıların çalışmalarından faydalanılmıştır.
Özet (Çeviri)
vıı SUMMARY Although it was forbidden to go abroad, in 627 during the hard struggle between T'ang dynasty and Kok-Turks, priest Hsüan-tsang set off the journey to India,. Hsüan-tsang tried to take permission document from Khagan T'ung Yabgu in Suyab in order to pass over Turkestan that was the control-zone of West Kok-Turks. He accepted the risk of many difficulties because of his affiliation to Buddhism and his ambition to learn original doctrine of Buddhism. He achieved to reach to south, namely to India from Kyrgyzstan by passing Afghanistan and Uzbekistan. In 644 he passed over East Türkistan from India and Afghanistan and reached to Ch'ang-an, the capital of T'ang dynasty in 645. In the same year Hsüan-tsang began to write his memories map to his journey by the order of T'ai-tsung who was the emperor of the T'ang dynasty and in 646 he completed Hsüan-tsang Travel Book entitled“The Great Tang Dynasty Record of the Western Regions.”The travelouge under the consideration gives information about regional states' political, militaristic, geographical, ethnical properties, their traditions, religious beliefs, clothing, foods, climate of the region, local products, cities, passageways and distances between them. This travel book is much more valuable than other travel books which were written in Chinese before and after Hsüan-tsang. Travelogue as a regional report is both a strategically important information document, which was prepared for domination of the T'ang Dynasty to the Central Asia and a valuable source for Turkish social history. Besides it gives important indications and clues about social changes in Central Asia between 627-645 and how the Turkification took place in the region. In the dissertation, it is tried to be clarified the problems of social, historical problems and shed light on the matter of Turkization of region through researching different sources. Our work is formed of three parts. In the introduction part, with sources about Kok-Turks and information in Hsüan-tsang Travelogue, West Kok-Turks' political and cultural borders have been determined and, the issue of Turkicization of the Central Asia has been tried to be exposed. In the first part of the thesis, the issuesvın about the problems of Hsiian-tsang's birth and death dates, which have not been solved yet, the question about Hsiian-tsang's India trip's date, the reasons his India trip and Hsiian-tsang's life trip have been taken up. Again, the writer and, the different editions of the Travelogue and the reasons for writing has been studied. In the second and third parts of the thesis, translation of first and twelfth parts of Hsiian Tsang has been made and footnoted, including the detailed research. The research part has been given as footnote. The historical and geographical sources belonging to the era, other travelers' works, Buddhist works in Chinese and researcher's works were used.
Benzer Tezler
- Hsüan-Tsang'ın seyahatnamesi (7. yüzyıl) metin çevirisi ve değerlendirme
Hsuan-Tsang's travelogues (7. century) text translation and evaluation
İSMAİL HAKKI ERGÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN KAYHAN
- Hsüan - Tsang'ın eski Uygurca yaşam öyküsü, 6. bölüm
Başlık çevirisi yok
MEHMET ÖLMEZ
Doktora
Türkçe
1994
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TALAT TEKİN
- Eski uygur türkçesinde eşdizim (Prens Kalyanamkara ve Papamkara hikayesi, Irk Bitig Eski Yygurca fal kitabı, Türkische turfan texte, eski uygurca hsüan tsang biyogrofisi metinleri örneğinde)
Colossim in old uygur turkish (the story of Prince Kalyanamkara and Papamkara, Irk bi̇ti̇g old Uygur Foreign book, Turkishe Turfan texte, old uygur Hsüan Tsang biography text)
ÇAĞLA CANİKLİ AŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSinop ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTAN BESLİ
- Bazı Çin seyahatnameleri üzerine bir değerlendirme (M.Ö 139-M.S. 984)
An evaluation of some Chinese travel books (BC. 139- AS.984)
ZAFER SARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihFırat ÜniversitesiGenel Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET BEŞİR AŞAN