Bazı liken ve karayosunu türlerinin 210Po ve 210 Pb atmosferik akısının değerlendirilmesinde biyomonitör olarak kullanılması
The use of some lichen and moss species as biomonitors for the evaluation of 210 Po and 210 Pb atmospheric flux
- Tez No: 134504
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYSUN UĞUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Nükleer Mühendislik, Nuclear Engineering
- Anahtar Kelimeler: Liken, karayosunu, biyomonitör, atmosferik depozisyon, ağır metal dağılımı, Lichen, moss, biomonitor, atmospheric deposition, heavy metal distribution
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Nükleer Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Kömürden enerji üretimi atmosferdeki doğal radyoaktivite artışının ana kaynaklarından biridir. Kömür, doğal radyonüklidleri ve onların ürünlerini içerir. Enerji elde etmek için kullanıldığında 1700°C civarındaki sıcaklıklarda yakılır. Yanma işleminde, doğal radyonüklidler kül ve gaz kalıntılarında dağılırlar. Radyonüklidlerin çoğu külde konsantre olur. Bacanın kontrol sisteminin verimine bağlı olarak baca gazlan ve uçucu külün bir kısmı atmosfere karışır. Termik santral civarındaki doğal radyoaktivite miktarı kömürün kül içeriği, elektrostatik filtrenin verimi, meteorolojik koşullar vs. gibi faktörlere bağlıdır. Likenler (Rhizoplaca melanophthalma, Cladonia convoluta, Cladonia pyxidata), karayosunları (Grimmia pulvinata, Hypnum cupressiforme) ve kermes meşesi {Quercus cocciferri) doğal radyonüklidlerden 210Po ve 210Pb'un birikim düzeylerinin değerlendirilmesinde biyoindikatör olarak kullanılmıştır. ÖrneklerdekiVI Po'un aktivite konsantrasyonları alfa spektrometresi kullanılarak saptanmıştır. Liken ve karayosunu örneklerinde Pb, Cr, Cd, Co, Ni, Mn, Cu, Zn ve Fe konsantrasyonları, atomik absorpsiyon spektrometresi kullanılarak tayin edilmiştir. Örnekler Muğla iline bağlı Yatağan Havzası'nda termik santralin yakınındaki dört farklı bölgeden toplanmıştır. En yüksek aktivite konsantrasyonları kül yığınının yakınında bulunan Kırtaş tepede ölçülmüştür. Ayrıca aynı bölgede bulunan farklı liken ve karayosunu türleri için ve farklı bölgelerde bulunan aynı türler için iz elementler ve 210Po arasındaki korelasyon incelenmiştir. Grimmia pulvinata'da Po ve Hypnum cupressiforme' de Mn konsantrasyonlarında örneklerin toplandıkları bölgelere göre farklılıklar gözlenmiştir. Ancak iz element konsantrasyonlarında tüm türler için bölgeden bölgeye önemli farklılıklar görülmemiştir.
Özet (Çeviri)
Energy production from coal is one of the major sources of increased natural radioactivity in the atmosphere. Coal contains natural radionuclides and their daughter products in trace amounts. Coal is burned in furnaces operating at up to 1700°C in order to produce electrical energy. In the process of combustion, natural radionuclides are distributed in solid and gaseous combustion products. Most of the radionuclides accumulate in the ash. Depending on the emission control system of the chimney, some small proportion of the ash, called the fly ash, and chimney gases are released into the atmosphere. The amount of natural radioactivity around a coal-fired power plant depends on several factors such as the ash content of the coal, the electrostatic filter efficiency, meteorological conditions etc. The lichens (Rhizoplaca melanophthalma, Cladonia convoluta, Cladonia pyxidata), the mosses (Grimmia pulvinata, Hypnum cupressiforme) and kermes oak (Quercus coccifera) were investigated forVül potential use as bioindicators for Po and 210Pb deposition. Determination of 210Po was carried out by using alpha spectrometry. Lichen and moss samples were analyzed for Pb, Cr, Cd, Co, Ni, Mn, Cu, Zn and Fe using atomic absorption spectrophotometry. These samples were collected from a wide area around a coal-fired power plant in Yatağan, Muğla, from four different locations. It is observed that the activity concentrations of the samples from the Kırtaş hill which is close to ash stacks, are significantly higher than those of the samples from other stations. In addition correlations between 210Po and trace elements for different moss and lichen species of the same localization and for different localizations for the same species were also studied. In general trace element concentrations do not show significant differences from site to site for all species except Mn in Hypnum cupressiforme and 210Po in Grimmia pulvinata.
Benzer Tezler
- Bazı liken ve karayosunu türlerinin Ege bölgesindeki termik santraller çevresinde 210Po ve 210PB'un atmosferik kirliliğinin değerlendirilmesinde biyoizleyici olarak kullanılması
The use of some lichen and moss species as biomonitors for the evaluation of 210Po and 210Pb atmospheric pollution around coal-fired power plant in the west of Turkey
EMEL SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Nükleer MühendislikEge ÜniversitesiNükleer Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYSUN UĞUR
- Bülbülan (Artvin), Ayder, Anzer (Rize), Kalecik (Trabzon) ve Kümbet (Giresun) yaylalarının likenleri
Lichens of Bülbülan (Artvin), Ayder, Anzer (Rize), Kalecik (Trabzon) and Kümbet (Giresun) plateaus
KADİR KINALIOĞLU
- Ordu yöresindeki bazı liken ve karayosunu örneklerinde Cs-134 ve Cs-137 düzeyleri
Başlık çevirisi yok
AHMET ZEKİ SAKA
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Fizik ve Fizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İHSAN KOPYA
- Bazı liken ve karayosunlarında atomik absorpsiyon spekrometresi ile eser element tayini
Tayinidetermination of trace element with aas in some lichen and moss samples
FATMA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
KimyaGaziosmanpaşa ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DURALİ MENDİL
- İzmit Körfezi'nde 137Cs ve 210Po radyonüklidlerinin seviyelerini ve ürünlere topraktan transfer faktörlerini saptanmak
In Izmit Bay concentration of Cs-137, Po-210 radionuclids and determination of field related soil to plant
BERNA ERDURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Fizik ve Fizik MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NALAN GÜRAY