Saussure dilbiliminin felsefi kaynakları üstüne bir araştırma
A Research on the philosophical resources of Saussurean linguistics
- Tez No: 135294
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
oz Bu çalışma, Ferdinand de Saussure dilbiliminin felsefi önkabullerinin bulunduğu düşüncesinden hareket etmekte ve“bügin”in hangi felsefi akımlardan ya da düşünürlerden etkilenmiş olabileceğini araştırmaya koyulmaktadır. Öncelikle Saussure'ün yaşamı ve öğrenim çevresi incelenerek, etkilenmelerinin somut çerçevesi çizilmeye çalışılmaktadır. Saussure'ün ders notları ve elyazısı notlarının yaymlanışı üstüne bilgi verdikten sonra, kavramlar ele alındıkça dilbilimci üstüne yazan bilim adamı ve düşünürlerin bu konudaki görüş ve öne sürüşlerine değinilmektedir. Daha sonra ise literatürde söz edilmese de etkilendiği düşünülen kavramlar üstünde durulmakta; bunların tümü mantıksal bir çizgi oluşturacak biçimde kağıda dökülmeye: karşılaştırmalı değerlendirmeler yapılmaya çalışılmaktadır. Gösterge, doğa ve uzlaşma tartışması, değer, örnekseme, dizge ve karşıtlık kavramlarının dilbilim ve düşünce tarihinde izleri sürülmekte; Stoacılar, Locke, Wliitney, Durkheim, Tarde, Hegel gibi düşünür ve araştırmacılarla ilişkisi araştırılmakta; Saussure' ün seçimleri tarihsel bağlamlarına yerleştirilmeye ve olası etki kaynakları belirlenmeye çalışılmaktadır. ABSTRACT This study presupposes that Saussurean linguistics has some philosophical pre- assumptions and sets out to investigate from which philosophical movements or philosophers the scholar might have been influenced. In the first place, Saussure' s life and educational environment is briefly taken under examination and the concrete frame of his influences is tried to be determined. Alter some light is shed on the publication of his course and manuscript notes, the opinions and suggestions on the issue expressed by the linguists and historians are referred to and evaluated comparatively, while each term is considered. Terms and notions are exposed in logical linearity.“Sign”, the nature-convention debate, value, analogy, system and opposition are traced back in the linguistic and thought history; thinkers and scientists such as the Stoics, Locke, Whitney, Durkheim, Tarde and Hegel are studied in their connection with Saussure; and his philosophical preferences are situated in their historical contexts, thus the possible sources of influences are tried to be determined. Ill
Özet (Çeviri)
oz Bu çalışma, Ferdinand de Saussure dilbiliminin felsefi önkabullerinin bulunduğu düşüncesinden hareket etmekte ve“bügin”in hangi felsefi akımlardan ya da düşünürlerden etkilenmiş olabileceğini araştırmaya koyulmaktadır. Öncelikle Saussure'ün yaşamı ve öğrenim çevresi incelenerek, etkilenmelerinin somut çerçevesi çizilmeye çalışılmaktadır. Saussure'ün ders notları ve elyazısı notlarının yaymlanışı üstüne bilgi verdikten sonra, kavramlar ele alındıkça dilbilimci üstüne yazan bilim adamı ve düşünürlerin bu konudaki görüş ve öne sürüşlerine değinilmektedir. Daha sonra ise literatürde söz edilmese de etkilendiği düşünülen kavramlar üstünde durulmakta; bunların tümü mantıksal bir çizgi oluşturacak biçimde kağıda dökülmeye: karşılaştırmalı değerlendirmeler yapılmaya çalışılmaktadır. Gösterge, doğa ve uzlaşma tartışması, değer, örnekseme, dizge ve karşıtlık kavramlarının dilbilim ve düşünce tarihinde izleri sürülmekte; Stoacılar, Locke, Wliitney, Durkheim, Tarde, Hegel gibi düşünür ve araştırmacılarla ilişkisi araştırılmakta; Saussure' ün seçimleri tarihsel bağlamlarına yerleştirilmeye ve olası etki kaynakları belirlenmeye çalışılmaktadır. ABSTRACT This study presupposes that Saussurean linguistics has some philosophical pre- assumptions and sets out to investigate from which philosophical movements or philosophers the scholar might have been influenced. In the first place, Saussure' s life and educational environment is briefly taken under examination and the concrete frame of his influences is tried to be determined. Alter some light is shed on the publication of his course and manuscript notes, the opinions and suggestions on the issue expressed by the linguists and historians are referred to and evaluated comparatively, while each term is considered. Terms and notions are exposed in logical linearity.“Sign”, the nature-convention debate, value, analogy, system and opposition are traced back in the linguistic and thought history; thinkers and scientists such as the Stoics, Locke, Whitney, Durkheim, Tarde and Hegel are studied in their connection with Saussure; and his philosophical preferences are situated in their historical contexts, thus the possible sources of influences are tried to be determined. Ill
Benzer Tezler
- Derrida'nın saussure dekonstrüksiyonu
Derrida's deconstruction of Saussure
ARINÇ EKİN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REŞAT LEVENT AYSEVER
- Yapısalcılıkta ve yapısalcılık sonrasında Hegel
Impact of Hegel's philosophy on structuralism and post-structuralism
F. BERNA ÜLNER
- Arap dünyasında modern dilbilim çalışmaları
Modern linguistic studies in Arab world's
BAHAR ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER İSHAKOĞLU
- Dest pêkêk je bo nasandina zanesta ziman
Bilim dili bilimi ilk
EDRİS HAMA MURAD MAJID
Yüksek Lisans
Kürtçe
2017
DilbilimYüzüncü Yıl ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VECİHİ SÖNMEZ