Geri Dön

Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Türkiye'de ilaç yapımı (1930' a kadar)

The Drung production in Turkey from the Ottomans to the republic (until 1930)

  1. Tez No: 135323
  2. Yazar: EVRİM KAYNAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FEZA GÜNERGUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Tarih, Science and Technology, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 177

Özet

oz Tezimiz, Osmanlı döneminin başlangıcından (14.yüzyıl), Cumhuriyet'in ilk on yıllarına kadar geçen süre zarfînda Türkiye'de kullanılan ilaçlar ve bunların üretimini incelemeyi hedeflemiştir. Osmanlı klasik döneminde (14.yüzyu-17.yüzyıl) hekimler, daha çok Ortaçağ İslam tıp literatüründe bulunan ilaçları tavsiye etmişlerdir. Bu ilaçlarda, daha ziyade, tıbbi bitkiler, hayvansal maddeler ve az sayıda mineraller kullanılmıştır. Osmanlılar, Paracelsus'un fikirleriyle 18.yüzyılda karşılaşmışlar ve Batı tıp kitaplarının tercümeleriyle“tıbb-i cedid”(yeni tıp) olarak adlandırılan bir akım başlamıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapan Avrupalı hekimler de, minerallerin ilaç olarak kullanılmasında etkili olmuşlardır. İlaçlar, aktarlar ve hekimler tarafından hazırlanmıştır. İlk eczaneler, 18. yüzyılın ikinci yarısında açılmış ve ilaç yapımı gerek aktar dükkanlarında, gerekse eczanelerde 19. yüzyıl boyunca devam etmiştir. Avrupa kökenli ilk müstahzar ilaçlar, Osmanlı eczanelerine 1820'li yıllarda girmiştir. Türkiye'de ilaç üretimine olan ilgi de yine aynı dönemde, Avrupa'dan ithal edilen müstahzarlar ile rekabet etmek üzere başlamıştır. İlaçlar, önce Avrupalı ya da gayri müslim Osmanlı eczacıların eczanelerinde havlanmaya başlamıştır. İlk Türk eczacı Hamdi Bey (18557-1909), eczanesini 1880 yıkıda açmış ve ilaç yapımına başlamıştır. Daha sonra Etem Pertev (1872-1927), Beşir Kemal (1876-1942) ve Abdi İbrahim (1888-1928) gibi eczacılar, eczanelerinde başladıkları ilaç üretimini laboratuvarlara taşıyarak üretimlerini geliştirmiş ve genişletmişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti' nin ilk yıllarında kurulan bu laboratuvarlann bazıları, bugün Türkiye'nin en büyük ilaç fabrikalarına dönüşmüştür. Yirminci yüzyılın ilk on yıllarında ilaç üretimine ilgi duyan eczacılar çeşitli problemlerle karşılaşmışlardır. Bunlar arasında en önemlileri, hammaddelerin yurtdışından temin edilme zorunluluğu, yeterli sermayenin mevcut olmaması, devlet himayesinin giderek azalması ve Avrupa müstahzarları ile rekabetin giderek artmasıdır. Tezimizde, 20.yüzyılın sonlarında Türk ilaç sanayiinin gelişimine büyük etkisi olan bu sorunlar, dönemin eczacılıkla ilgili dergileri üzerinde yaptığımız çalışmalara dayanarak tartışılmıştır. m

Özet (Çeviri)

ABSTRACT The present thesis aims to study the widely used drugs in Turkey and their production from the beginning of the Ottoman period (14th century) up to the first decades of the Republic. In the Ottoman classical period (14th- 17th centuries), drugs recommended or prescribed by physicians were mostly those cited in the medieval Islamic medical literature. These were mainly prepared out of medicinal plants, animal materials and a small number of mineral compounds. The Ottomans encountered Paracelsian ideas from the 18th century onwards and a movement called“tıbb-ı cedid”(new chemistry) started as based on translations made from European medical books. European physicians practicing in the Ottoman Empire were also influential in the use of mineral as remedies. Drugs were prepared and sold by the herbalists (aktars). Drugstores first opened in the second half of the 18th century. Both aktar shops and drugstores functioned concurrently throughout the 19th century. Pharmaceuticals (müstahzarat) first appeared in Ottoman drugstores in 1820s and were mainly of European origin. Interest in producing pharmaceuticals in Turkey started nearly at the same period, and pharmaceuticals prepared by local pharmacists were greatly similar to the European ones sold in the Ottoman market. Pharmaceuticals were first produced in the drugstores owed by European or non-muslim Ottoman pharmacists. Hamdi Bey (18557-1909) was the first Turkish pharmacist who opened a pharmacy (Istanbul, 1880.) and started to produce pharmaceuticals. Later on, pharmacists Etem Pertev (1872-1927), Beşir Kemal (1876-1942), Abdi İbrahim (1888-1928) after producing pharmaceuticals in their drugstores for some years, improved and enlarged the production by establishing modest pharmaceutical laboratories. Some of the laboratories founded in the first years of the Turkish Republic became the major pharmaceutical companies of the present day Turkey. The Turkish pharmacists eager to produce pharmaceuticals in the first cfecades of the 20th century fşçed several problems such as the obligation to import the raw materials from foreign countries, the lack of necessary capital, the gradually diminishing support of the state, the increasing competiton with European and American pharmaceuticals. The present thesis also discusses these problems, as based on pharmaceutical journals of the period who were greatly influential in the development of Turkish pharmaceutical industry in the last decades of the 20th. IV

Benzer Tezler

  1. Tez No

    393691

    Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Türkiye'de afyon ziraati ve ticareti (1900-1939)

    Opium agriculture and trade of the Ottoman Empire from the Republic of Turkey (1900-1939)

    BURAK ÇITIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    EkonomiSakarya Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAFİYE KIRANLAR

  2. Tez No

    909061

    Türkiye'de uyuşturucu ve uyuşturucu maddelerle mücadele (1923-1950)

    Struggle with drugs and narcotic drugs in Turkey (1923-1950)

    RIDVAN KIZILKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk İnkılap TarihiAtatürk Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASAF ÖZKAN

  3. Tez No

    297933

    L'entrée de la Turquie en Afrique sub-Saharienne face à l'influence Française et la présence Chinoise

    Fransız etkisi ve Çin varlığına karşı Türkiye'nin Sahara altı Afrika ülkelerine girişi

    KOUE PİERRE FRANCİS BOLOU

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2011

    Uluslararası İlişkilerGalatasaray Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. F. SELCAN SERDAROĞLU

  4. Tez No

    478833

    Türkiye'de ilaç sanayindeki grafik tasarımların incelenmesi

    Examining the graphic design in turkish pharmaceutical industry

    MUSTAFA ZEKİ YÜCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Güzel Sanatlarİstanbul Arel Üniversitesi

    Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. SELAHATTİN GANİZ

  5. Tez No

    162443

    İzmir'de sağlık (1920-1938)

    Development of Heath services in İzmir(1920-1938)

    MEHMET KARAYAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    TarihEge Üniversitesi

    Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÖZGİRAY

Geri Dön