Mısır koçankurdu, Sesamia nonagrioides Lefebvre (Lepidoptera:Noctuidae)'in ekonomik zarar düzeylerinin belirlenmesi ve yumurta parazitoidi Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera:Scelionidae)'nın bazı biyolojik özellikleri üzerine araştırmalar
Development of economic injury levels for Sesamia nonagrioides Lefebvre (Lepidoptera:Noctuidae) and some biological features of its egg parasitoid Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera:Scelionidae)
- Tez No: 135728
- Danışmanlar: PROF. DR. SERPİL KORNOŞOR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Ekonomik Zarar Düzeyi, Eşey Paylaşımı, İşlevsel Tepki, Sesamia nonagrioides, Telenomus busseolae
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
oz DOKTORA TEZİ MISIR KOÇANKURDU, SESAMIA NONAGBIOIDES LEFEVBRE (LEProOPTERA: NOCTUTOAE)'İN EKONOMİK ZARAR DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ VE YUMURTA PARAZİTOİTİ TELENOMUS BUSSEOLAE (GAHAN) (HYMENOPTERA: SCELIONTOAE)'NİN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR Ahmet BAYRAM ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİTKİ KORUMA ANABİLİM DALI Danışman: Prof. Dr. Serpü KORNOŞOR Yıl: 2003, Sayfa: 102 Jüri : Prof. Dr. Serpü KORNOŞOR : Prof. Dr. Nedim UYGUN : Prof. Dr. Avni UĞUR : Prof. Dr. Ahmet Can ÜLGER : Assist. Prof. Dr. Erdal SERTKAYA Sesamia nonagrioides Lefevbre (Lepidoptera: Noctuidae) Akdeniz ülkelerinde mısırın en önemli zararlılarından biridir. Zararlının ikinci ürün dane mısırda ekonomik zarar düzeylerinin belirlenmesi için çalışmalar 2000, 2001 ve 2002 yıllarında yürütülmüştür. Denemeler zararlı ile bulaşık bitki yüzdelerine göre oluşturulmuş parsellerde yürütülmüştür. S. nonagrioides' 'in üçüncü ve dördüncü dölleri için zararlı ile %5, 10, 20, 40, 80 oranında bulaşık parseller oluşturulup zararlı dölleri taklit edilmiştir. Denemeler TTM-815 hibriti kullanılarak yürütülmüştür. Çalışma boyunca zararlının taklit edilen döllerinde zararlı ile bulaşıldık oram arttıkça elde edilen verimlerde düşüşler olduğu ortaya çıkarılmıştır. Zararlının taklit edilen üçüncü dölü dördüncü döle gore daha fazla verim kayıplarına neden olmuştur. Zararlı bulaşıktık yüzdeleri ile elde edilen verimler arasındaki ilişki en iyi şekilde doğrusal regresyon modelleri ile açıklanmıştır. Mücadele masrafları ile ürün kayıpları arasındaki ilişkiden faydalanılarak zararlının her iki dölü için ayrı ekonomik zarar düzeyleri belirlenmiştir. Zararlı bulaşıldık oranlarının verimdeki kayıpların yanısıra, elde edilen danelerin protein ve azot oranlarında da önemli düşüşlere neden olmuştur. Laboratuvar koşullarında S nonagrioides yumurta paketi büyüklüğünün (4, 8, 16, 32, 64, 128 yumurta/paket) Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera: Scelionidae)'nin eşey oranına ve eşey dizilimine olan etkileri belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, yığüımk dağılıma sahip konukçulann parazitoitlerinden elde edilen sonuçlara benzer ve yersel çiftleşme rekabeti (LMC) modeline uyum sağlamıştır. Artan yumurta sayısı ile erkek oranında önemli düşüş kaydedilmiştir. Eşey diziliminde, önce erkek stratejisinin benimsendiği fakat dizilimin yumurta paketi büyüklüğünden etkilendiği saptanmıştır. Özellikle, düşük sayıda yumurta içeren paketlerde erkek bireylerin dizilim içerisinde daha dağınık olduğu saptanmıştır. Büyük yumurta paketlerinde dizilimin sonuna daha çok erkek birey oluşturulması, parazitoidin spernıatekasındaki spermlerin bitmesinden kaynaklandığını göstermektedir. T. busseolae'ms. işlevsel tepkisi 17, 21, 25, 29, 33±1 "C'lerde, 5, 10, 20, 40, 80, 160 S. nonagrioides yumurta yoğunlukları kullanılarak belirlenmiştir. Bütün sıcaklıklarda elde edilen veriler Holling'in n nolu işlevsel tepki denkliğine iyi bir şekilde uyum sağlamıştır. Parazitleme hızı, sıcaklık yükselmesi ile doğrusal olarak artmasına rağmen, arama hızı için elde edilen kuadratik modele göre sıcaklık ile arama hızı arasında önemli bir ilişki olmadığı saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre parazitoidin agroekosistem içerisinde zararlıyı ekonomik zarar düzeyinin altında tutamayabileceği ve salımlarla desteklemesi gerektiği ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT PhD THESIS DEVELOPMENT OF ECONOMIC INJURY LEVELS FOR SESAMIA NONAGRIOWES LEFEVBRE (LEPIDOPTERA: NOCTUIDAE) AND SOME BIOLOGICAL FEATURES OF ITS EGG PARASITOD) TELENOMUS BUSSEOLAE (GAHAN) (HYMENOPTERA: SCELIONTOAE) UNIVERSITY OF ÇUKUROVA INSTITUTE OF NATURAL AND APPLD2D SCIENCES DEPARTMENT OF PLANT PROTECTION Ahmet BAYRAM Supervisor: Prof. Dr. Serpil KORNOŞOR : Year: 2003, Pages: 102 Jury : Prof. Dr. Serpil KORNOŞOR : Prof. Dr. Nedim UYGUN : Prof. Dr. Avni U?UR : Prof. Dr. Ahmet Can ÜLGER : Assist Prof. Dr. Erdal SERTKAYA Mediterranean stalk borer, Sesamia nonagrioides Lefevbre (Lepidoptera: Noctuidae), is one of the most destructive pests of maize in Mediterranean countries. Studies were conducted to develop economic injury levels for S. nonagrioides on second crop TTM-815 hybrid maize grown for grain in the years 2000, 2001 and 2002, in Balcalı, Adana Treatments were applied according to the percentage of plants infested with S.nonagrioides. Treatment levels of 0, 5, 10, 20, 40, and 80 % of plants infested were used to separately examine simulations of third and fourth (two different plant growth stages) generation S. nonagrioides infestations. S. nonagrioides infestation levels proved to be inversely correlated grain yields throughout experiments and simulated generations. The factors that influenced maize yields were S. nonagrioides generation the year (i.e. environment/weather), S. nonagrioides infestation level, and also the interaction of infestation levels with year and generations. Crop loss assessments were analyzed in relation to generations, years and infestation levels. Simulations of third generation infestation caused greater yield losses man did simulations of fourth generation S. nonagrioides. Linear regression models were best fitted to the relationships between yield reductions and infestations levels. Relationships between grain yield reductions and control costs were used to developed economic injury levels. Economic injury levels were calculated separately for both generations of S. nonagrioides. In addition to the yield losses caused by infestation levels of S. nonagrioides throughout the experiments also caused significant reduces protein and nitrogen contents of grains. Influence of host patch size on sex ratio and sex sequence pattern of the ovipositing egg parasitoid Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera: Scelionidae), an important natural control agent of noctuid stemborers of gramineous crops, was investigated in the laboratory, using S. nonagrioides as the host Results are similar to those described for other parasitoids of aggregated hosts, and in accordance to the local mate competition model. With increasing egg mass size (4, 8, 16, 32, 64, 128 eggs per mass), overall sex ratio (male) significantly decreased. Sex sequence pattern always followed a males-first strategy, i.e. with a higher proportion of males at beginning, but the whole sequence and sex ratio adjustment was also influenced by egg mass size. Specifically, distribution of sexes was more dispersed along the sequence in smaller egg masses, whereas males were mostly laid at beginning of the sequence in intermediate egg masses. Finally, more males were laid at the end of the sequence in the larger masses, suggesting sperm depletion in ovipositing female parasitoids. The functional response of the egg parasitoid, T. busseolae was studied at 17, 21, 25, 29, 33+1 °C, 70±5 % R. H. and densities of 5, 10, 20, 40, 80, 160 eggs of S. nonagrioides over 24 h. (16: 8 L: D). Less parasitism was recorded at extreme temperatures at the low host egg densities. More eggs were parasitized at the intermediate host densities at all temperatures. The data provided good fit to Holling's Type II functional response model at all temperatures. Handling rate increased linearly with increasing temperature whereas, a quadratic model best fitted to the relationship of search rate and temperature was not revealed any significance. These findings were discussed in terms of adaptation and geographic distribution of the parasitoid. Moreover, the results also revealed that the parasitoid may not be able to keep the pest population under economic injury levels in an agro ecosystem and should be supported by inundative releases. Key Words : Economic Injury Level, Sex Allocation, Functional Response, Sesamia nonagrioides, Telenomus busseolae n
Benzer Tezler
- Çukurova'da mısır sapkurtları [Ostrinia nubilalis Hübner (lep: crambıdae), Sesamia nonagrioides Lefebvre (Lep: Noctuıdae)]'na karşı farklı mücadele yöntemlerinin etkinlikleri ve entegrasyonu
Efficacy and integration of different control methods against corn stem borers [Ostrinia nubilalis Hübner (Lep: Crambidae), Sesamia nonagrioides Lefebvre (Lep: Noctuidae)] in Çukurova
ALİCAN KURTULUŞ
- Yumurta parazitoiti Telenomos busseolae (Gahan) (Hymenoptera: Scelionidae)'nin depolama olanakları üzerine araştırmalar
Storage possibilities of the egg parasitoid, Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera: Scelionidae)
HALUK ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SERPİL KORNOŞOL
- Çukurova'da mısır koçankurdu, sesamia nonagrioides lefebvre (lepidoptera, noctuidae)'in doğal düşmanlarının saptanması ve yumurta parazitoidleri platytelenomus busseolae (gahan) (hymenoptera, scelionidae) ve tric...
Determination of natural enemies of corn stalkborer, sesamia nonagrioides lefebvre (lepidoptera, noctuidae) in Çukurova and it's egg parasitoids platytelenomus busseolae (gahan) (hymenoptera, scelionidae) and tric..
ERDAL SERTKAYA
- Harran Ovası'nda mısır ekim alanlarında mısır koçan kurdu [(Sesamia nonagrioides Lefebvre) (Lepidoptera:Noctuidae)]'nun popülasyon gelişimi
Population development of Mediterranean corn borer [(Sesamia nonagrioides Lefebvre) (Lepidoptera:Noctuidae)] in Harran Plain
EBUBEKİR DAĞ